Cuộc nói chuyện trực tiếp hôm 16-11 giữa Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen và Thống đốc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) Dịch Cương bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 tại Bali, Indonesia, là cuộc tiếp xúc cấp cao đầu tiên trong bốn tháng.
Nó diễn ra sau khi Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Joe Biden cũng gặp nhau tại G20, mặc dù cuộc gặp giữa bà Yellen và Thống đốc ngân hàng trung ương Trung Quốc được coi là mang tính biểu tượng hơn với việc ông Dịch Cương dự kiến sẽ từ chức Thống đốc.
Bà Yellen cho biết trên Twitter rằng hai người đã thảo luận về “những thách thức tài chính và kinh tế vĩ mô toàn cầu, bao gồm cả triển vọng kinh tế của hai quốc gia chúng tôi”, và rằng bà mong đợi “những cam kết trong tương lai” với các quan chức kinh tế Trung Quốc.
Một tuyên bố của PBOC sau cuộc họp gọi cuộc trao đổi là “mang tính xây dựng”.
He Weiwen, một thành viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Tài chính Chongyang có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết: “Các cuộc đàm phán về các vấn đề song phương cụ thể, chẳng hạn như thương mại, đầu tư và công nghệ, nên là bước tiếp theo”.
Một loạt vấn đề đang chờ đợi Bắc Kinh và Washington, bao gồm thuế quan được thảo luận rộng rãi đối với phần lớn hàng hóa Trung Quốc xuất sang Mỹ, ngăn chặn kỹ thuật ngày càng tăng của Mỹ và các vấn đề truyền thống như rào cản thị trường và quyền sở hữu trí tuệ.
Tuy nhiên, dự kiến sẽ không có cuộc đàm phán có ý nghĩa nào trong những tháng tới vì Bắc Kinh sẽ sớm cải tổ các quan chức nội các sau Đại hội đảng lần thứ 20 vào tháng trước, có khả năng bao gồm cả các nhà đàm phán thương mại.
Phó Thủ tướng Lưu Hạc, người đã giúp đàm phán thỏa thuận thương mại giai đoạn một với chính quyền Trump vào 1-2020, đã không tham dự cuộc gặp giữa ông Tập Cận Bình và ông Biden vì ông dự kiến sẽ nghỉ hưu vào tháng 3.
Bà Yellen trước đây đã kêu gọi dỡ bỏ một số thuế quan thương mại để giúp kiềm chế lạm phát của Mỹ và ông Biden cho biết vào đầu năm nay rằng ông đang xem xét dỡ bỏ một số thuế quan từ thời Trump.
Nhưng một đánh giá gần đây vào tháng 8 đã đưa ra mức thuế 25% đối với hàng hóa trị giá khoảng 16 tỷ USD.
Hôm 15-11, Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai cho biết Washington đang hợp tác với Bắc Kinh và bà “lạc quan về khả năng quản lý một mối quan hệ quan trọng và phức tạp liên quan đến thuế quan”, nhưng không đưa ra dấu hiệu nào cho thấy thuế quan sẽ được dỡ bỏ.
Trong cuộc gặp của họ, ông Biden đã nêu lên những lo ngại về các hoạt động kinh tế phi thị trường của Trung Quốc và cho biết Washington sẽ tiếp tục “cạnh tranh mạnh mẽ” với Bắc Kinh.
Enodo Economics, một công ty dự báo chính trị và kinh tế vĩ mô có trụ sở tại London, cho biết: “Đương nhiên, việc giao tiếp nhiều hơn giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ có lợi cho các mối quan hệ”.
“Nhưng nó không làm thay đổi hướng di chuyển cơ bản, với cả Mỹ và Trung Quốc đều quyết tâm tranh giành quyền tối cao”.
Trong khi Mỹ sẵn sàng kiềm chế lạm phát cao nhất trong 40 năm qua sau một loạt các đợt tăng lãi suất mạnh mẽ, thì Trung Quốc đang chứng kiến sự suy giảm kinh tế nhanh chóng trong bối cảnh chính sách zero-Covid và sự suy thoái của bất động sản.
Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế, nền kinh tế Trung Quốc đã tăng trưởng 3% trong 9 tháng đầu năm, với mức tăng trưởng cả năm dự kiến vào khoảng 3,2%.
Xuất khẩu của Trung Quốc cũng chậm lại trong tháng 10, giảm 0,3% so với một năm trước đó, giảm từ mức tăng trưởng 5,7% trong tháng 9.
Các nhà chức trách đã dành nhiều nỗ lực hơn để giải quyết các vấn đề trong nước, bao gồm hoàn thiện các chính sách kiểm soát Covid-19, đồng thời hỗ trợ các nhà phát triển bất động sản và doanh nghiệp nhỏ.
“Chúng tôi nhận thấy môi trường quốc tế vẫn phức tạp và tình hình dịch bệnh trong nước còn nghiêm trọng. Cần nhiều nỗ lực hơn nữa để phục hồi nền kinh tế trong quý IV”, phát ngôn viên của Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia, bà Mạnh Vĩ cho biết hôm 16-11.
“Tóm lại, chúng ta phải nắm bắt thời cơ để thúc đẩy sự phục hồi kinh tế hơn nữa”.