Trong đó có dự án xây dựng đường sắt đô thị tuyến số 1 (Bến Thành - Suối Tiên). TP đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành chủ trì, phối hợp TP sớm hoàn thành các thủ tục thẩm định, trình phê duyệt tổng mức đầu tư dự án theo quy định, đồng thời ưu tiên bố trí vốn giải ngân cho dự án theo hiệp định vay đã ký, theo tiến độ thực hiện và theo quy định của Luật Đầu tư công.
Còn nhớ, cách đây hơn 6 năm, vào tháng 8-2012, tuyến metro đầu tiên của TPHCM, tuyến số 1 Bến Thành - Suối Tiên, được khởi công trong niềm hân hoan và kỳ vọng của người dân TP. Và chỉ hơn 2 năm, con đường bêtông trên cao dài 17km thẳng tắp xuất hiện trong ánh mắt ngưỡng mộ và trầm trồ của người dân. Ai cũng nghĩ với tốc độ thi công này, chắc chắn đến năm 2020 TP sẽ có hệ thống metro hiện đại, bức tranh giao thông sẽ sáng dần lên. Nhưng đáng tiếc, từ năm 2016 việc thi công tuyến metro này lại diễn ra theo chiều hướng không vui.
Công trình bị chững lại vì đội vốn, nhà thầu dọa ngưng thi công vì chậm thanh toán, các chuyện rắc rối xung quanh tuyến số 1 này cũng phát sinh, như nghi ngờ độ an toàn của việc thay đổi thiết kế tường vây, cơ chế làm việc giữa các bộ phận không thông suốt, một loạt cán bộ xin nghỉ việc…
Đặc biệt, dự án liên tục rơi vào tình trạng đói vốn. Nhà thầu Nhật Bản không còn đủ kiên nhẫn, nhiều lần gay gắt yêu cầu phải thanh toán, nếu không sẽ dừng thi công. Trước tình hình trên, UBND TP đã phải liên tục tạm ứng ngân sách để thanh toán cho nhà thầu thi công. Tính từ cuối năm 2016 đến nay TP đã phải gồng mình tạm ứng cho dự án 3.273 tỷ đồng. Tiền TP đã ứng nhưng do vướng thủ tục nên chưa giải ngân được. Áp lực lên các nhà thầu Nhật Bản đã đến mức giới hạn, tuyến metro số 1 TPHCM đứng trước nguy cơ bị dừng thi công. Hệ quả kéo theo là ngoài việc phải bồi thường cho nhà thầu, môi trường đầu tư của TPHCM sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Nhìn rộng hơn, TPHCM không chỉ có 1 tuyến, mà là 7 tuyến với độ dài 150km. Do vậy những diễn tiến ở tuyến số 1 thời gian qua cần phải được xem xét, đánh giá thấu đáo và rút kinh nghiệm để không xảy ra những trục trặc đáng tiếc ở các tuyến khác. Từ việc phân cấp, phân quyền nhiều hơn cho TPHCM trong việc linh hoạt sử dụng vốn đến việc lãnh đạo TP giao quyền tự chủ, tự quyết nhiều hơn nữa cho Ban quản lý dự án nhằm phát huy tối đa các sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, thay đổi cơ chế phối hợp với các đối tác hướng tới mục đích tối ưu là thời gian, hiệu quả, chất lượng.
Trong bối cảnh khó khăn này, người đứng đầu Chính phủ đã khẳng định vẫn còn nhiều vấn đề về cơ chế chính sách chưa rõ, làm cho TPHCM gặp trở ngại khó khăn. Chính vì vậy, các cơ quan Trung ương cùng TPHCM tháo gỡ, tạo điều kiện cho TPHCM hoàn thành tốt nhiệm vụ nặng nề Đảng, Nhà nước giao; đặc biệt tạo cơ chế giao quyền mạnh mẽ hơn cho TPHCM phát triển.
Và tại phiên họp kinh tế xã hội mới đây, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân, cũng khẳng định dự án metro số 1 sẽ được tháo gỡ trong năm 2019. Đặc biệt, dự án đã được cấp thẩm quyền điều chỉnh tăng vốn tổng mức đầu tư. TPHCM sẽ làm việc với các cơ quan có liên quan để đẩy mạnh thực hiện dự án. Chính phủ sẽ phối hợp với TPHCM khắc phục các trở ngại, những nút thắt trong giải ngân sẽ được tháo gỡ. Dự kiến sau Tết Nguyên đán các đơn vị sẽ tổ chức ra quân thi công với cường độ cao nhất. Tất cả vì mục tiêu đến năm 2020 dự án metro số 1 hoàn thành để đưa vào sử dụng.
Vấn đề đặt ra lúc này là hãy bắt tay ngay vào công việc. Ổn định tâm lý, xốc lại bộ máy, thu hút những người có năng lực, hợp tác tích cực với các đối tác, cùng nắm tay nhau tái khởi động dự án lớn lao này đi đến đích.
Đừng kéo dài thêm nữa, người dân TP đã mệt mỏi và khách du lịch ngao ngán với những hàng rào chắn công trình ngổn ngang giữa trung tâm TP kéo dài hết năm này qua năm khác. Hơn 10 triệu người dân TP đang nhìn vào công trình metro số 1 với khát vọng mãnh liệt, bởi nó không chỉ là biểu tượng mới của giao thông và bộ mặt đô thị, mà là công trình kỹ thuật dân sinh có ý nghĩa. Không có lý do gì cản trở để công trình này hoàn thành trong 2 năm nữa. Người dân TP có niềm tin như thế. Từ sau những vụ việc lùm xùm đã qua, việc của bây giờ là xốc lại đội ngũ, nắm tay nhau tiến tới.
