Elon Musk, từ vũ trụ đến Chính phủ
Elo Musk, người nổi lên như một thế lực mạnh mẽ trong nỗ lực giành nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump, đã gây sự chú ý đặc biệt. Bởi Tổng thống đắc cử và nhà tiên phong công nghệ là một cặp đôi kỳ lạ. Các nhà viết tiểu sử cho biết Musk đã dành nhiều thời gian để suy ngẫm về những bí ẩn của vũ trụ, tương lai của nhân loại, các câu đố về ý thức.
Ngược lại, ông Trump không hề quan tâm đến những vấn đề liên quan về mặt trí tuệ như vậy. Trong suốt sự nghiệp kinh doanh và chính trị đầy rẫy những vụ bê bối và kịch tính của mình, Tổng thống đắc cử có vẻ như chỉ đang cố gắng để đến cuối ngày mà vẫn nguyên vẹn.
Thế nhưng, cả Musk và Trump đều có bước đột phá mạnh mẽ trong sự hỗn loạn mà họ tạo ra. Cả hai đều là những người phá bỏ thần tượng, đã chứng minh rằng các quy tắc áp dụng cho người khác không thể ngăn cản họ. Cả hai đều giàu có, và sẵn sàng lật đổ các lợi ích chính trị cố hữu.
Trong trường hợp của Musk, một tính cách phá vỡ quy ước, đã dẫn đến những tiến bộ đáng kinh ngạc trong ngành công nghiệp xe điện. Đặc biệt, dòng tên lửa SpaceX, đã giải được vấn đề trong hoạt động thám hiểm quỹ đạo của Mỹ, khiến Musk hướng đến mục tiêu đưa con người lên sao Hỏa.
Với nền tảng đó và thành tích xoay chuyển các ngành công nghiệp quan liêu bằng sự đổi mới, Musk có thể là nhân vật lý tưởng để cải cách Chính phủ Mỹ vốn bảo thủ, và hệ thống liên bang thường kìm hãm sự thay đổi nhanh chóng.
Tuy nhiên, chủ nghĩa cực đoan chính trị ngày càng gia tăng của Musk và nỗi ám ảnh về những xung đột lợi ích tiềm tàng to lớn của ông, làm dấy lên khả năng một tập đoàn “đầu sỏ” Mỹ có thể làm hỏng chính phủ thay vì phục hồi chính phủ. Musk có thói quen tái tạo mang tính hủy diệt, một yếu tố có thể gây ra hậu quả to lớn trong vị trí mới của ông trong nhóm của Trump.
Thực tế, ngay trước thềm bầu cử, Musk đã gây sốc khi đề xuất rằng ông có thể cắt giảm 2.000 tỷ USD chi tiêu liên bang. Toàn bộ ngân sách Mỹ hiện nay vào khoảng 6.500 tỷ USD.
Các hạn chế chi tiêu theo hướng này gần như chắc chắn sẽ cắt giảm các chương trình như an sinh xã hội, ngân sách quân sự và các mục phổ biến khác, có thể gây ra một cơn bão chính trị và khó khăn đáng kể cho hàng triệu người Mỹ. Cũng không rõ dự án Musk sẽ thực tế đến mức nào, Quốc hội sẽ phê duyệt ngân sách cho Chính phủ Mỹ như thế nào.
Pete Hegseth, đề cử gây tranh cãi
Ông Hegseth bắt đầu từ sự nghiệp quân sự không có gì nổi bật, bao gồm các đợt triển khai quân ở Iraq và Afghanistan. Một trong những nhiệm vụ chính của ông, nếu được xác nhận, sẽ tìm cách tăng đáng kể ngân sách quốc phòng theo đúng lời hứa trong chiến dịch tranh cử của ông Trump.
Đó là cải thiện khả năng sẵn sàng, đặc biệt là khi đối mặt với thách thức ngày càng tăng từ siêu cường mới - Trung Quốc. Nhưng việc ông thiếu kinh nghiệm chính trị và quốc tế, khiến một số người chỉ trích có thể khiến ông Trump bối rối trước sự lựa chọn cho vị trí Bộ trưởng Quốc phòng này.
Dân biểu Dân chủ Dan Goldman của New York, nói với báo chí: "Tôi bị sốc, và đây chính xác là điều chúng tôi lo lắng. Chúng tôi đã cảnh báo Donald Trump về việc ông ta bổ nhiệm những người trung thành không đủ tiêu chuẩn để định hình Chính phủ thành lãnh địa cá nhân của riêng ông ta.
Tôi đánh giá cao sự phục vụ của ông Hegseth trong lực lượng vũ trang của chúng ta, nhưng chỉ là một quân nhân bình thường thì không đủ tiêu chuẩn để lãnh đạo Bộ Quốc phòng và có quyền tiếp cận vũ khí hạt nhân của chúng ta”.
Trong khi đó, cựu Cố vấn An ninh quốc gia John Bolton đã nói rằng, thách thức lớn nhất đối với Hegseth sẽ đến nếu Tổng thống đắc cử đặt ông vào vị trí phải tuân thủ hoặc từ chối một mệnh lệnh, có khả năng là bất hợp pháp hoặc vi hiến. “Pete Hegseth sẽ làm gì khi lần đầu tiên Trump bảo ông ta đưa Sư đoàn Không quân 82 ra đường phố Portland, Oregon” - Bolton nói.
Việc lựa chọn Hegseth cũng khiến Đồi Capitol ngạc nhiên, nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy ông sẽ gặp khó khăn trong việc giành được sự xác nhận. Một số đảng viên Cộng hòa cho biết, họ tin tưởng vào sự lựa chọn của ông Trump và dự đoán Hegseth sẽ được hỗ trợ bởi những người có năng lực.
Nhưng cựu luật sư Nhà Trắng Ty Cobb, khi nói về chất lượng của những người được tổng thống đắc cử đề cử nói chung, đã đưa ra một phép so sánh với giải bóng rổ Mỹ (NBA): Tôi nghĩ chúng ta đang thấy nhiều Bronny James (cầu thủ chuyên nghiệp) và không nhiều Steph Currys (cầu thủ siêu sao).
Tuy nhiên, trong một tuyên bố, một phát ngôn viên của Fox News đã khen ngợi kiến thức quân sự của Hegseth: ''Những hiểu biết sâu sắc và phân tích của ông, đặc biệt là về quân đội, đã gây được tiếng vang sâu sắc với người xem của chúng tôi''.
Ông cũng đã viết một số cuốn sách, bao gồm ''The War on Warriors: Behind the Betrayal of the Men Who Keep Us Free'' (tạm dịch: Cuộc chiến với những người lính: Đằng sau sự phản bội của những người đàn ông gìn giữ tự do cho chúng ta). Khi công bố đề cử Hegseth, ông Trump đã khen ngợi cuốn sách đó, lưu ý rằng nó ''đã nằm trong danh sách bán chạy nhất của New York Times trong 9 tuần, bao gồm 2 tuần ở vị trí số 1''.
Tổng thống đắc cử có quyền bổ nhiệm những người ông muốn vào nội các và nhóm của mình, sau khi chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống. Việc lựa chọn những người như tỷ phú Elon Musk và người dẫn chương trình Fox News Pete Hegseth, là một phần nhằm tôn vinh nguyện vọng của cử tri ủng hộ ông, cũng như là phần thưởng cho những người có lòng trung thành sâu sắc với ông.
Thế nhưng, ông Trump cũng đang chấp nhận rủi ro, bởi nhiều trong số những người được ông chọn dường như thiếu kinh nghiệm chuyên sâu và kiến thức về các bộ phận mà họ sẽ điều hành. Họ có thể bị khuấy động bởi các cơ quan mà họ được giao nhiệm vụ chuyển đổi.