Chính phủ theo sát thị trường
Trong tháng 7-2022, Chính phủ tổ chức Hội nghị phát triển thị trường BĐS an toàn, lành mạnh, bền vững, với sự chủ trì của Thủ tướng Phạm Minh Chính. Hội nghị nhằm đánh giá thực trạng và nêu rõ những hạn chế, bất cập của thị trường BĐS; tổng hợp kinh nghiệm trong nước, quốc tế, từ đó đề xuất giải pháp đối với BĐS và các lĩnh vực liên quan, đảm bảo thị trường tiếp tục phát triển ổn định, lành mạnh. Tại hội nghị, Thủ tướng nêu rõ thị trường BĐS có vai trò rất quan trọng trong giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn, thúc đẩy tăng trưởng.
Đến ngày 29-8-2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 13 về giải pháp thúc đẩy thị trường BĐS phát triển an toàn lành mạnh. Tại Chỉ thị 13, Thủ tướng đưa ra nhiều giải pháp, nhiệm vụ cụ thể đối với các bộ ngành, địa phương để giải quyết các khó khăn, vướng mắc, những tồn tại, điểm nghẽn, nút thắt thị trường BĐS. Trong đó, trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua Luật Nhà ở (sửa đổi), Luật Kinh doanh BĐS (sửa đổi), để tạo khung pháp lý cho hoạt động kinh doanh, tăng cường hiệu quả quản lý thị trường BĐS; không siết chặt tín dụng một cách bất hợp lý; thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội (NoXH), nhà ở cho công nhân, xây lại chung cư cũ; kiểm soát hoạt động huy động vốn tránh hiện tượng đầu cơ, thao túng, thổi giá; ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong đấu giá quyền sử dụng đất…
Chính phủ nhấn mạnh cần có biện pháp quản lý, ngăn chặn việc chia tách, phân lô, bán nền tại các khu vực chưa được phép đầu tư, thiếu hệ thống hạ tầng; tăng cường kiểm soát hoạt động của các sàn giao dịch BĐS, các tổ chức, cá nhân hành nghề môi giới BĐS; chấn chỉnh hành vi mua bán trao tay, "thổi giá" gây nhiễu loạn thông tin thị trường; không để xảy ra sốt giá, “bong bóng” BĐS; rà soát các dự án có sử dụng đất nhưng chậm triển khai, để hoang hóa, sử dụng sai mục đích, lãng phí đất đai...
Vực dậy thị trường trong 2023
Ngày 17-11-2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 1435 thành lập Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ, do ông Nguyễn Thanh Nghị, Bộ trưởng Bộ Xây dựng làm Tổ trưởng. Tổ công tác có nhiệm vụ rà soát, đôn đốc, hướng dẫn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện dự án BĐS tại Hà Nội, TPHCM và một số tỉnh, TP trực thuộc Trung ương; tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo giải quyết.
Ngày 14-12-2022, Thủ tướng Phạm Minh Chính ký ban hành Công điện 1164/CĐ-TTg, yêu cầu Bộ trưởng Bộ Xây dựng chủ động triển khai tích cực, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của Tổ công tác. Theo đó, Bộ trưởng Bộ Xây dựng có trách nhiệm phối hợp với các bộ, ngành chỉ đạo, hướng dẫn đôn đốc các địa phương, DN triển khai thực hiện Nghị quyết 11 về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó lập danh mục các dự án, rà soát quỹ đất, hoàn thiện các thủ tục pháp lý, lựa chọn chủ đầu tư để thực hiện các dự án NoXH, nhà ở công nhân ở các TP, khu công nghiệp, cải tạo xây dựng lại chung cư cũ.
Theo Bộ Xây dựng, thực hiện nhiệm vụ được giao, Tổ công tác đang tích cực làm việc với các địa phương, DN để rà soát, đôn đốc, hướng dẫn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, và bước đầu đã tổng hợp những kiến nghị, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Với Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Thủ tướng yêu cầu chỉ đạo, phối hợp, hướng dẫn các địa phương, ngân hàng thương mại và các chủ thể liên quan, tổ chức thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện 1156/CĐ-TTg ngày 12-12-2022 về tiết kiệm chi phí, giảm thủ tục hành chính, tăng cường số hóa để cung ứng vốn tín dụng kịp thời cho nền kinh tế. Việc cho vay, giải ngân phải nhanh chóng, đúng trọng tâm, trọng điểm, đúng đối tượng đối với các DN, dự án BĐS đủ điều kiện theo đúng quy định của pháp luật; ưu tiên cho vay các dự án NoXH, nhà ở công nhân, NoTM với giá phù hợp.
Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường chủ động rà soát, hoàn thiện các văn bản pháp lý theo thẩm quyền, để đôn đốc, hướng dẫn; trường hợp vượt thẩm quyền trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, để tháo gỡ các khó khăn thuộc lĩnh vực đất đai trong triển khai thực hiện phát triển thị trường và các dự án BĐS. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư chỉ đạo, phối hợp với các cơ quan, đơn vị khẩn trương rà soát sửa đổi, bổ sung kịp thời quy định, pháp luật về đầu tư, đấu thầu để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong chấp thuận, điều chỉnh chủ trương đầu tư, đấu thầu dự án BĐS.
Thủ tướng cũng yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, TP khẩn trương rà soát lập danh mục các dự án NoTM, NoXH và BĐS trên địa bàn. Đánh giá cụ thể lý do, nguyên nhân đối với từng dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư nhưng chưa triển khai hoặc chậm triển khai, để chủ động, quyết liệt xử lý theo thẩm quyền hoặc báo cáo, đề xuất cụ thể, rõ ràng các vướng mắc, bất cập cần tháo gỡ trong trường hợp vượt thẩm quyền. Tập trung tháo gỡ khó khăn vướng mắc về pháp lý, thủ tục chuẩn bị đầu tư các dự án BĐS, dự án nhà ở để tăng nguồn cung cho thị trường; báo cáo các cấp có thẩm quyền giải quyết đối với các trường hợp vượt thẩm quyền các cấp, các địa phương.
Với các DN BĐS, các DN có liên quan, Thủ tướng yêu cầu tích cực, chủ động cơ cấu lại các phân khúc khách hàng, các sản phẩm, giá cả, thời hạn thanh toán, phương thức thanh toán... phù hợp, khả thi, thuận lợi cho khách hàng, người dân, nhất là những đối tượng có nhu cầu thực sự.
Với việc Chính phủ luôn theo sát diễn biến thực tế để có những chính sách tháo gỡ kịp thời, kỳ vọng thị trường BĐS 2023 sẽ hồi phục mạnh mẽ.
