Muhyiddin Yassin - Cựu Thủ tướng vướng lao lý

(ĐTTCO) - Ngày 10-3, Trưởng Ủy ban Chống tham nhũng Malaysia (MACC) Tan Sri Azam Baki đã xác nhận cựu Thủ tướng Tan Sri Muhyiddin Yassin, Chủ tịch đảng BERSATU, đã bị buộc tội lạm quyền và rửa tiền.
Muhyiddin Yassin - Cựu Thủ tướng vướng lao lý

Chương trình Jana Wibawa

Ông Muhyiddin Yassin trước đó đã xác nhận trong bài đăng trên Facebook của mình rằng ông đã được triệu tập đến MACC lần thứ 2, và bác bỏ thông tin ông bị bắt khi đang chơi golf. Sáng 9-3, ông đã đến trụ sở MACC để cung cấp các tuyên bố liên quan đến cáo buộc lạm dụng quỹ chính phủ trong Chương trình Trao quyền cho Nhà thầu Jana Wibawa.

Tờ Berita Harian cũng cho biết đảng BERSATU do ông Muhyiddin lãnh đạo đã nộp đơn xin xem xét tư pháp để phản đối quyết định của MACC về việc đóng băng tài khoản ngân hàng của họ vì mục đích điều tra. BERSATU cáo buộc MACC đã lạm dụng quyền lực và theo đuổi việc truy tố có động cơ chính trị chống lại ông Muhyiddin. Trong khi đó, các tài liệu của tòa án cho biết cựu Thủ tướng Muhyiddin đã tìm kiếm một lệnh tạm thời cho phép ông được đi lại tự do và có thể đi ra nước ngoài. Ông Muhyiddin dự kiến tới London vào ngày 14 và 15-4, với tư cách là diễn giả chính tại hội nghị thường niên đầu tiên của Hội đồng Đổi mới chính trị toàn cầu (GCPR).

Theo đơn của Muhyiddin, cơ quan nhập cư gần đây đã áp đặt lệnh cấm đi lại đối với ông “bất hợp pháp và không có bất kỳ lý do hợp lý nào” và không đưa ra thông báo chính thức. Trong khi đó, Tổng thư ký BERSATU, Datuk Seri Hamzah Zainudin, nói Muhyiddin trước đó đã tuyên bố ông không phạm bất kỳ tội danh nào trong các cáo buộc tham ô tại Jana Wibawa. Vào ngày 18-2, Muhyiddin xác nhận ông đã được MACC triệu tập để đưa ra tuyên bố liên quan đến Jana Wibawa với tư cách là nhân chứng chứ không phải nghi phạm.

Tuy nhiên, ngày hôm sau MACC xác nhận cựu Thủ tướng nằm trong số những nghi phạm đang bị điều tra liên quan đến vụ án và cuộc điều tra chống lại ông vẫn đang tiếp diễn. Hầu hết trong số 74 nghị sĩ của liên minh chính trị Perikatan Nasional đã vắng mặt tại phiên họp Quốc hội ngày 9-3 để thể hiện sự đoàn kết với Muhyiddin, thay vào đó họ tụ tập bên ngoài trụ sở MACC khi ông Muhyiddin đang bị thẩm vấn.

MACC đã mở cuộc điều tra về các dự án trong chương trình Jana Wibawa, được đưa ra trong nhiệm kỳ Thủ tướng của Muhyiddin. Jana Wibawa là dự án phát triển kinh tế trong thời gian ông Malaysia ban hành lệnh kiểm soát đi lại do đại dịch Covid-19. MACC đang điều tra các khiếu nại việc các nhà thầu bị cáo buộc đã chuyển các quỹ chính trị trị giá 300 triệu RM (68 triệu USD) vào tài khoản của đảng BERSATU. Hầu hết nhà tài trợ đã đóng góp vào tài khoản của đảng đều là các nhà thầu đã được trao các hợp đồng của chính phủ trong thời kỳ ông Muhyiddin làm Thủ tướng, từ tháng 3-2020 đến tháng 8-2021.

Hai tài khoản ngân hàng thuộc BERSATU, với tổng số dư 40 triệu RM, đã bị MACC đóng băng. MACC đã buộc tội Giám đốc thông tin và Phó Giám đốc bộ phận của BERSATU, với các cáo buộc tham nhũng liên quan đến chương trình Jana Wibawa. Ủy viên trưởng MACC Azam Baki đã xác nhận vào ngày 2-2 rằng đã đóng băng một số tài khoản ngân hàng BERSATU như một phần của cuộc điều tra về cáo buộc biển thủ 600 tỷ RM tiền được sử dụng bởi chính phủ do liên minh cầm quyền Perikatan Nasional chi ra trong đại dịch Covid-19 từ năm 2020-2022. Muhyiddin, Chủ tịch của Perikatan Nasional, đã bác bỏ các cáo buộc, gọi đó là nỗ lực nhằm bịt miệng phe đối lập bởi liên minh cầm quyền mới.

Ngã ngựa vì Covid-19

Tan Sri Muhyiddin bin Haji Muhammad Yassin sinh ngày 15-5-1947, là Thủ tướng thứ 8 của Malaysia. Muhyiddin lớn lên ở bang Johor và tham gia dịch vụ công của bang sau khi tốt nghiệp Đại học Malaya. Sự tham gia chính trị của Muhyiddin bắt đầu khi ông gia nhập Tổ chức Dân tộc Mã Lai Thống nhất (UMNO), với tư cách là thành viên tại bộ phận Pagoh năm 1971. Ông được bầu làm Trưởng phòng Thanh niên UMNO của bộ phận Pagoh và Bộ trưởng năm 1976. Sau đó, ông trở thành Trưởng phòng Thanh niên của bang Johor cho đến năm 1987.

Ông đã phục vụ một số chức vụ trong nội các chính phủ liên bang như Bộ trưởng Thanh niên và Thể thao (1995-1999), Bộ trưởng Bộ Thương mại và Tiêu dùng trong nước (1999-2004), Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Công nghiệp dựa trên nông nghiệp (2004-2008) và Bộ trưởng Quốc tế Thương mại và công nghiệp (2008-2009). Ông được bổ nhiệm làm Phó Thủ tướng, và Bộ trưởng Bộ Giáo dục vào năm 2009. Ngày 9-4-2009 Muhyiddin được bổ nhiệm làm Phó Thủ tướng.

Vào ngày 29-2-2020, 1 tuần sau khi đất nước rơi vào khủng hoảng chính trị, Muhyiddin được Quốc vương Malaysia bổ nhiệm làm Thủ tướng, sau khi Mahathir Mohamad đột ngột từ chức 5 ngày trước đó. Ông là người đầu tiên được bổ nhiệm vào vị trí này đồng thời nắm giữ cả ghế Quốc hội và ghế Chính phủ. Trong thời gian cầm quyền của ông, Covid-19 đã lan rộng khắp cả nước. Đáp lại, Muhyiddin đã thực hiện Lệnh Kiểm soát di chuyển (MCO) để ngăn chặn căn bệnh này lây nhiễm cho nhiều người Malaysia. Lệnh này bắt đầu trên toàn quốc từ ngày 18-3 và được gia hạn có điều kiện đến ngày 9-6-2020.

Để đối phó với tác động kinh tế của Covid-19, Muhyiddin đã đưa ra gói kích thích kinh tế trị giá 250 tỷ RM vào ngày 27-3-2020 để giảm bớt căng thẳng kinh tế khi thực hiện MCO. Phản ứng với Covid-19 của chính phủ có tỷ lệ tán thành 93% vào tháng 9-2020, với 69% tán thành cho chính Muhyiddin. Cho đến đầu tháng 9-2020, Malaysia có số ca mắc Covid-19 ở mức thấp.

Tuy nhiên, trong làn sóng lây nhiễm thứ 2 và thứ 3, chính phủ của ông Muhyiddin bị chỉ trích không quản lý nghiêm ngặt, để dịch bệnh bùng phát mất kiểm soát. Vào tháng 7-2021, hàng trăm người biểu tình đã tập trung tại Kuala Lumpur kêu gọi Muhyiddin từ chức vì phản ứng của chính phủ đối với đại dịch. Vào ngày 8-7-2021, UMNO đã rút lại sự ủng hộ dành cho Muhyiddin và kêu gọi ông từ chức vì việc xử lý đại dịch Covid-19. Ngoài việc không thể ngăn chặn sự gia tăng kỷ lục về số ca nhiễm và tử vong do Covid-19, Chủ tịch UMNO Ahmad Zahid Hamidi viện dẫn việc quản lý tác động kinh tế nghiêm trọng, thiếu ổn định chính trị. Muhyiddin và nội các của ông đã đệ đơn từ chức lên nhà Vua vào ngày 16-8-2021.

Ông Muhyiddin kết hôn với Noorainee Abdul Rahman vào năm 1972 và có 4 người con, 2 trai 2 gái. Tất cả con của ông đều tham gia lĩnh vực kinh doanh và giải trí hoặc viết lách.

Các tin khác