Chứng khoán nhìn thấy “phao”
Theo Thời báo Tài chính của Anh (FT), các thị trường đã có phiên giao dịch sôi động sau tin tức Anh phê chuẩn vaccine. Những lệnh mua cổ phiếu liên tục được đưa ra, khiến Phố Wall phải chật vật mới xử lý kịp. Thực tế, từ ngày 8-11, sau khi Pfizer công bố thử nghiệm cho thấy vaccine của họ hiệu quả trên 90%, chỉ số MSCI All-Country World đã tăng thêm 12,2% trong tháng 11, chạm mức cao nhất mọi thời đại. Chỉ số này đã tăng thêm 30 tỷ USD vốn hóa thị trường kể từ mức thấp nhất trong tháng 3. Không chỉ vậy, mọi thứ đều tăng, từ đồng, dầu, thậm chí cả các trái phiếu rác và bitcoin.
FT cho rằng sự sôi động của thị trường chứng khoán giống như tâm lý người sắp chết đuối vớ được phao. Trong bối cảnh thế giới sắp phục hồi từ làn sóng Covid thứ hai, thì làn sóng thứ ba manh nha đã làm tiêu tan mọi hy vọng. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã dự báo mức giảm đến 4,4% trong năm nay, mức suy giảm chưa từng thấy kể từ cuộc Đại suy thoái 1930. Tuy nhiên, sự xuất hiện của một số loại vaccine Covid-19 hiệu quả, đáng tin cậy đã thổi bùng niềm lạc quan nền kinh tế toàn cầu đã sẵn sàng cho một sự phục hồi mạnh mẽ vào năm 2021.
“Vaccine Covid-19 thực sự là liều thuốc cho các nền kinh tế. Bạn sẽ thấy lợi nhuận khá tốt trên thị trường chứng khoán trong năm tới" - Peter Oppenheimer, Giám đốc chiến lược cổ phần toàn cầu tại Goldman Sachs, lạc quan nói.
Những chiếc đũa thần
Những chiếc đũa thần
Giai đoạn đầu của sự bùng nổ được hỗ trợ bởi các gói kích thích tài chính và tiền tệ khổng lồ từ các ngân hàng trung ương (NHTW) và chính phủ trên toàn thế giới, lên đến hàng ngàn tỷ USD. Nhưng sự thay đổi của tháng 11 từ lạc quan sang gần hưng phấn đã được kích hoạt bởi một số nhân tố chính.
Đầu tiên là việc Joe Biden gần như chắc chắn đắc cử Tổng thống Mỹ. Sau đó, BioNTech-Pfizer, Moderna và Đại học Oxford-AstraZeneca thông báo đã phát triển vaccine coronavirus đạt hiệu quả hơn mong đợi. Đặc biệt, thông tin ông Biden sẽ bổ nhiệm cựu Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) là bà Janet Yellen làm Bộ trưởng Tài chính, đã làm tăng triển vọng hoạch định chính sách tài khóa-tiền tệ được phối hợp để chống lại thiệt hại kinh tế do Covid-19 gây ra. Điều này càng làm hài lòng các nhà đầu tư. Ed Yardeni của Yardeni Research cho rằng, việc bà Yellen tái xuất hiện như một nhà hoạch định chính sách có ảnh hưởng là dấu hiệu tích cực cho cổ phiếu.
Sự kết hợp của các yếu tố đã tạo ra phép màu. Sự lạc quan của các nhà quản lý quỹ đối với cổ phiếu đã tăng lên mức cao nhất kể từ đầu năm 2018. Các nhà đầu tư cũng đang bơm thêm tiền vào các nhà quản lý quỹ. Các quỹ đầu tư cổ phiếu trên toàn cầu đã thu về gần 90 tỷ USD kể từ đầu tháng 11, sau 3 tuần đổ vào mạnh nhất được ghi nhận. Liz Ann Sonders, chiến lược gia đầu tư tại Charles Schwab, cho biết: “Các loại vaccine đã củng cố quan điểm rằng ngay cả khi chúng ta vẫn đang ở trong một đường hầm, vẫn có ánh sáng ở cuối nó".
Những thông tin khả quan về vaccine Covid-19 đã thúc đẩy nhiều chỉ số thị trường chứng khoán chính lên mức cao kỷ lục. Cổ phiếu ngân hàng châu Âu và cổ phiếu năng lượng toàn cầu đã mất khoảng một nửa giá trị tính đến thời điểm tháng 3, nhưng trong tháng 11 đã tăng lần lượt 30% và 35%. Cổ phiếu hàng không tăng hơn 30%. Chỉ số Russell 2000 của các công ty nhỏ của Mỹ tăng hơn 18%, gần gấp đôi mức tăng của các “anh lớn” của nó là chỉ số S&P 500 và Nasdaq 100. Cổ phiếu thị trường mới nổi đã tăng hơn 9% trong tháng 11, mức tăng hàng tháng lớn nhất trong gần 4 năm. Trái phiếu rác gần như đã gỡ lại tất cả khoản lỗ năm 2020.
Rủi ro còn đó
Rủi ro còn đó
Mặc dù việc có được các loại vaccine hiệu quả là tin tức cực tốt, nhưng sẽ mất ít nhất 1 năm để sản xuất và phân phối đủ số lượng vaccine có thể tiêm chủng cho hầu hết dân số thế giới. Trong khi đó, làn sóng Covid-19 thứ hai đang đe dọa sự phục hồi kinh tế. Theo Deutsche Bank, các đợt đóng cửa mới của châu Âu có nghĩa tất cả nền kinh tế lớn của khu vực đang phải hứng chịu một đợt thu hẹp khác. Tại Mỹ, kỳ nghỉ Lễ Tạ có thể trở thành "sự kiện siêu lây lan", dẫn đến đợt suy thoái khác trong quý đầu tiên của năm 2021. Kỳ nghỉ Giáng sinh đang đến gần có thể trở thành cơ hội lan tỏa Covid-19. Một số nhà phân tích lưu ý 2 cuộc bầu cử ghế Thượng viện còn lại vào tháng 1 có thể làm đảo lộn thị trường. Nếu đảng Dân chủ chiến thắng, có thể dẫn đến gói kích thích lớn hơn, nhưng lại đưa tới việc tăng thuế doanh nghiệp.
Các nhà đầu tư cho biết thị trường tài chính đang hướng tới tương lai và có thể sẽ vượt qua vài tháng khó khăn, bằng cách tập trung vào triển vọng tươi sáng hơn trong năm tới. IMF đã dự báo mức tăng trưởng 5,2% cho nền kinh tế toàn cầu vào năm 2021. Nhưng với sự phục hồi kinh tế đã được đưa vào thị trường chứng khoán, nên ngay cả sự thất vọng nhỏ trong năm tới cũng có thể làm đảo lộn thị trường. Hơn nữa, thị trường chứng khoán có thể bị tổn hại nếu lợi suất trái phiếu tiếp tục tăng cao hơn.
Tuy nhiên, 1 năm tốt đẹp nhưng 1 thập niên biến động hơn có thể là hệ quả tất yếu của các biện pháp chính phủ và các NHTW thực hiện kể từ tháng 3. Thậm chí, ông Oppenheimer cho rằng triển vọng dài hạn còn tồi tệ hơn, do gánh nặng nợ nần chồng chất làm ảnh hưởng đến tăng trưởng.
Các thị trường tràn ngập tin vui về vaccine có thể khiến nhà đầu tư "quên" những nguy cơ kinh tế trước mắt vẫn tiếp tục kéo dài và những thiệt hại to lớn lâu dài hơn mà đại dịch đã gây ra.
