Vàng hạ nhiệt khi lãi suất USD giảm và đồng USD yếu

Mặt khác, việc thị trường chứng khoán Mỹ đi vào điều chỉnh giảm hơn 2 tuần qua, cũng khiến các quỹ đầu tư tái cân bằng danh mục, và chuyển dần vào điểm đến an toàn hàng đầu là vàng.

“Bộ giảm sốc tối thượng”

Nói cách khác, 2 yếu tố bất ổn lúc này đang ủng hộ vàng. Một là địa chính trị. Trong bối cảnh bất ổn địa chính trị, như căng thẳng leo thang ở Trung Đông hay các vấn đề thương mại toàn cầu, vàng được xem là tài sản an toàn hàng đầu. Hai là thị trường tiền tệ.

Thị trường chứng khoán Mỹ giảm điểm và đồng USD cũng mất giá so với nhiều đồng tiền chính khác, mức độ biến động của cả thị trường chứng khoán và tiền tệ đều tăng lên. Khi các nhà đầu tư lo ngại về rủi ro từ thị trường chứng khoán hoặc tiền tệ, họ thường chuyển sang vàng để bảo toàn giá trị tài sản.

Ngày 18-3, chuyên mục Lex của tờ Financial Times, đã nhấn mạnh quan điểm về công cụ trú ẩn của vàng lúc này như sau: “Kim loại quý đã vượt qua mốc 3.000USD/ounce, tương tự như khi nó vượt qua 1.000USD trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, và 2.000USD Mỹ trong đại dịch 12 năm sau đó.

Như vậy khả năng vàng mất đi sự lấp lánh trong thời gian ngắn là rất thấp. Có thể ví vàng là một bộ giảm sốc tối thượng, tức chống lại những cơn lốc địa chính trị, lạm phát, và nó lại còn như một tài sản không sinh lời có lãi suất thấp”.

Nếu lãi suất USD giảm và đồng USD yếu đi

Vì vàng là một tài sản không sinh lãi và có xu hướng di chuyển ngược chiều với sức mạnh chung của đồng USD trên thị trường toàn cầu, nên nếu lãi suất USD đi xuống và đồng USD yếu đi, chi phí cơ hội của việc nắm giữ vàng sẽ giảm đi đối với giới đầu tư và đầu cơ.

Về mặt lãi suất đồng USD đang có nhiều dấu hiệu thuận lợi cho Fed tiếp tục cắt giảm lãi suất.

Thứ nhất là lạm phát dịu đi. Dữ liệu công bố hôm 12-3 của Cục Thống kê lao động Mỹ cho thấy, chỉ số giá tiêu dùng của Mỹ trong tháng 2 tăng 2,8% so với cùng kỳ năm ngoái, chậm lại so với mức tăng 3% ghi nhận trong tháng trước đó, và thấp hơn mức tăng 2,9% theo dự báo của các nhà kinh tế. Nếu xét trên cơ sở hàng tháng chỉ số này tăng 0,2%, cũng chậm lại đáng kể so với mức tăng 0,5% trong tháng 1.

Thứ hai, kinh tế Mỹ đang phát ra tín hiệu sẽ tăng trưởng chậm lại, do đó khiến nhiều thành viên trong hội đồng quyết định lãi suất của Fed đang đổi ý, không tỏ ra quá cứng rắn với việc duy trì lãi suất và quan sát xem các động thái gây chiến thương mại của ông Trump có tạo ra lạm phát cao hay không.

Mặc dù ngày 19-3, Fed đưa ra quyết định giữ nguyên lãi suất, nhưng đồng thời cũng phát tín hiệu vẫn sẽ có 2 đợt giảm trong năm nay. Lập trường này được xem là “mềm mỏng” so với lo sợ của một số thành viên thị trường. Có thể thấy, Fed vẫn đang tìm cách để thích ứng với bối cảnh nền kinh tế Mỹ gần đây, vốn bắt đầu xuất hiện nhiều dấu hiệu suy yếu.

Về sự suy yếu của đồng USD ngày càng xuất hiện nhiều giả thuyết rằng, chính quyền ông Trump muốn đồng USD yếu đi, mặc dù điều đó mâu thuẫn với việc ông Trump vẫn muốn đồng USD giữ vị trí tối thượng trong thanh toán quốc tế và đồng tiền dự trữ quốc tế.

Trong một bài viết gần đây trên tờ Financial Times, nhà báo Gillian Tett cho rằng, đây là một trong ba yếu tố (2 yếu tố còn lại là nỗi sợ lạm phát và phòng ngừa bất ổn) khiến nhiều quỹ đầu tư đổ đi mua vàng.

Như vậy chừng nào người ta còn sợ khả năng Mỹ tự “dìm giá” đồng USD của mình, thì các nhà đầu tư từ tổ chức đến cá nhân vẫn sẽ đổ đi mua vàng. Như Nhà báo Gillian Tett nói: Chuyện tưởng như “không tưởng” này đang dần trở nên có thể tin được.

Sức mua mạnh từ các NHTW và tâm lý đầu cơ

Các HNTW, đặc biệt từ các thị trường mới nổi như Trung Quốc, Ấn Độ và Nga đã liên tục tăng dự trữ vàng trong những năm gần đây. Họ làm điều này để đa dạng hóa dự trữ, giảm phụ thuộc vào đồng USD và bảo vệ chống lại rủi ro kinh tế toàn cầu. Trong đợt này, nhu cầu lớn từ các nhà đầu tư tổ chức cũng góp phần tạo thêm áp lực tăng giá đáng kể đối với vàng.

Bên cạnh đó, dòng tiền vào các quỹ ETF vàng toàn cầu đã tăng tốc đáng kể trong năm 2025 cho đến nay. Theo Hội đồng Vàng Thế giới, các quỹ ETF vàng có tài sản đảm bảo đã thu hút 9,4 tỷ USD trong tháng 2, mức vốn vào ròng hàng tháng lớn nhất kể từ tháng 3-2022.

Quỹ ETF vàng lớn nhất tại Mỹ là GLD, hiện có tài sản trị giá 86,6 tỷ USD, tăng từ 73,2 tỷ USD vào cuối năm 2024. Dòng tiền này đã giúp đẩy giá GLD tăng 13,6% trong năm 2025 và 37,8% trong suốt năm qua.

Việc chứng chỉ các quỹ ETF liên quan đến vàng tăng mạnh, cộng thêm giá vàng tiến gần và vượt mốc 3.000USD/ounce, một ngưỡng tâm lý quan trọng, đã kích thích làn sóng mua vào từ các nhà đầu tư cá nhân. Họ mua cả chứng chỉ ETF vàng lẫn các công cụ đầu tư vàng khác.

Tâm lý sợ bỏ lỡ cơ hội (FOMO) đó càng khiến giá vàng tăng nhanh hơn, đặc biệt trong bối cảnh các thị trường khác như chứng khoán hay tiền mã hóa biến động mạnh gần đây. Các tay chơi cá cược quyền chọn cổ phiếu trong ngày và sử dụng hợp đồng giao sau tiền mã hóa đang nhìn thấy những biến động hấp dẫn trên thị trường vàng, nên sự tham gia của họ khiến giá vàng “chạy” còn nhanh hơn.

Vậy vàng còn lên nữa không?

Đây có lẽ là câu hỏi tối hậu của nhiều bạn đọc. Thật ra không ai có thể chắc chắn điều gì, nhưng có thể thấy là những yếu tố ủng hộ giá vàng như phân tích ở trên không biến mất ngay được.

Yếu tố thứ ba (phòng ngừa bất ổn nên các quỹ đầu tư và cá nhân tăng mua) có thể đảo chiều nhanh do chốt lời, hoặc do điều kiện tâm lý và thị trường thay đổi, nhưng 2 yếu tố còn lại (đồng USD yếu đi và nỗi sợ lạm phát) thì có tính dài hạn hơn. Nói cách khác, nếu vàng giảm giá trở lại nhiều người sẽ đợi bắt đáy, nhưng khi ông Trump gây hỗn loạn trong nhiều tháng tới (điều rất có thể xảy ra) giá vàng sẽ lại tăng.

Có một điều thú vị là khi ông Trump thắng cử Tổng thống, nhiều người tin rằng vàng sẽ mất giá dài hạn vì ông sẽ đẩy kinh tế Mỹ tăng trưởng mạnh và làm cho đồng USD mạnh lên. Và khi đó đã có một đợt bán tháo vàng rất mạnh, khiến giá vàng rớt mạnh nhất trong vòng 3 năm.

Nhưng rồi chỉ mấy tháng sau cho đến lúc này, nguyên nhân thứ nhất lớn nhất là sợ lạm phát, sợ bất ổn địa chính trị, sợ thương chiến, đã dẫn đến nguyên nhân thứ hai rằng đồng USD Mỹ yếu đi đều cũng… tại ông Trump.