Sau khi có văn bản ngày 15-4-2020 gửi các Tổ chức thẻ quốc tế (TCTQT) Visa/Mastercard, kiến nghị miễn, giảm các loại phí cho các NH tại Việt Nam, Hiệp hội NH Việt Nam (VNBA) mới đây lại có công văn gửi các TCTQT yêu cầu tiếp tục giảm phí để chia sẻ trách nhiệm miễn, giảm các loại phí cho người dùng.
Theo VNBA, hiện nay cơ cấu phí của các TCTQT áp dụng cho các NH tại Việt Nam rất phức tạp, với số lượng phí thu rất lớn. Phí chia làm 3 nhóm chính, gồm phí áp dụng cho mảng phát hành; phí áp dụng cho mảng thanh toán; phí thu khác (liên quan đến hệ thống và các giao dịch tra soát).
Trung bình mỗi năm, Visa thu 270 đầu phí các loại, trong đó thu mảng thanh toán là 102 đầu phí, thu từ mảng phát hành 135 đầu phí và thu khác là 33 đầu phí. Mastercard thu 268 đầu phí các loại, trong đó thu mảng thanh toán là 54 đầu phí, thu mảng phát hành 72 đầu phí và thu khác lên tới 142 đầu phí.
Trong giai đoạn 2019-2020, tổng phí thu của Visa và Mastercard đối với các NH Việt Nam ước tính khoảng hơn 200 triệu USD/năm (tương đương khoảng 5.000 tỷ đồng/năm).
Nhưng hiện nay, theo VNBA, tác động của dịch Covid-19 đến hoạt động kinh doanh thẻ của các NH Việt Nam rất lớn, đặc biệt là đối với mảng thanh toán. Doanh số thanh toán thẻ quốc tế tính đến hết quý II-2021 giảm 23% so với năm 2019. Trong đó, doanh số thanh toán tại nước ngoài chịu ảnh hưởng rất nặng nề bởi dịch Covid-19, giảm 85% so với năm 2019. Doanh số thanh toán thẻ trong nước 6 tháng đầu năm 2021 sụt giảm từ 50-70% so với thời điểm trước khi bùng phát dịch. Trong khi đó, các NH Việt Nam vẫn phải trả mức phí rất lớn cho TCTQT.
Tại công văn vừa gửi đi, VNBA nhấn mạnh, làn sóng Covid-19 lần thứ 4 tại Việt Nam đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh, thu nhập của người dân và DN. Chính phủ Việt Nam đã có nhiều chính sách, giải pháp nhằm hỗ trợ DN, người dân, như miễn, giảm thuế, phí viễn thông, điện, nước…
Các TCTD cũng đã thực hiện cơ cấu nợ, giảm lãi suất cho vay, miễn, giảm nhiều loại phí giao dịch, trong đó có phí phát hành thẻ, phí rút tiền tại ATM. Song các loại phí liên quan đến thẻ Visa và thẻ Mastercard không thể giảm phí hơn được nữa, do các TCTQTchưa có sự chia sẻ với các TCTD tại Việt Nam.
Đáng chú ý, dù VNBA đã đề nghị các TCTQT xem xét miễn giảm phí ngay từ khi dịch bệnh còn chưa lan rộng như hiện nay, song Visa/Master Card vẫn chưa phúc đáp, và không giảm phí cho các TCTD Việt Nam.
Tại công văn mới này, VNBA kiến nghị Visa/Master Card cần nhanh chóng chia sẻ trách nhiệm miễn, giảm các loại phí.
Theo đó, về cơ chế thu phí, cần đơn giản hóa cơ chế thu phí để tránh tình trạng thu phí chồng phí; áp dụng 1 mức phí đối với phí xử lý giao dịch rút tiền mặt, không phân biệt theo giá trị giao dịch; chỉ thu phí đối với giao dịch thành công, không thu phí đối với giao dịch lỗi…
Visa/Master Card cũng cần có chính sách phí ưu đãi đối với các giao dịch trong nước, phù hợp với mức phí của tổ chức chuyển mạch thẻ đang áp dụng ở Việt Nam hiện nay. Và không thu phí phạt đối với trường hợp thành viên không đạt mức báo cáo doanh số quy định do bị ảnh hưởng bởi COVID-19…
Về phí xử lý giao dịch, đề nghị giảm tối thiểu 50% phí xử lý giao dịch đối với cả NH thanh toán và NH phát hành; giảm 50% phí dịch vụ cho các NH tại Việt Nam theo nhóm dịch vụ chịu ảnh hưởng của Covid.
Đối với giao dịch giá trị nhỏ, đề xuất tổng các loại phí (không bao gồm phí interchange fee) thu trên 1 giao dịch giá trị nhỏ thu theo một mức tỷ lệ % và không quá 0,05% doanh số giao dịch để khuyến khích giao dịch chi tiêu giá trị nhỏ hàng ngày; miễn các loại phí phạt không tuân thủ trong giai đoạn dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp; không thu các loại phí liên quan đến báo cáo hỗ trợ NH thành viên tra cứu chi phí, thu nhập…
