Thị trường quan trọng
Những năm gần đây, khách Trung Quốc luôn chiếm tỷ lệ lớn trong tổng lượng khách quốc tế đến Việt Nam. Nhìn lại thời điểm hoàng kim của du lịch Việt Nam năm 2019, khi chúng ta đón được 18 triệu lượt khách quốc tế, khách Trung Quốc chiếm 1/3 với khoảng 6 triệu lượt.
Với một số tỉnh/thành phố du lịch lớn như Khánh Hòa, Đà Nẵng, Quảng Ninh… khách Trung Quốc cũng là nguồn chủ lực. Vai trò của thị trường lớn này một lần nữa được thấy rõ khi năm 2022 chúng ta đã không thể hoàn thành mục tiêu đón 5 triệu lượt khách quốc tế, bởi khách Trung Quốc không thể qua do chính sách Zero Covid của nước này.
Bước qua năm mới 2023, thông tin nới lỏng hạn chế du lịch của Trung Quốc đang mang lại nhiều tín hiệu tích cực cho du lịch Việt Nam.
Ông Phan Đình Huê, Tổng giám đốc Công ty Du lịch Vietcircle, nhấn mạnh, nhiều năm nay khách Trung Quốc luôn nằm trong top khách du lịch đông nhất thế giới. Không chỉ riêng Việt Nam, nhiều thị trường khác cũng đang chờ đón khách du lịch Trung Quốc trở lại sau dịch. Sau mấy năm không thể đi du lịch chắc hẳn người Trung Quốc đang rất háo hức, và Việt Nam có nhiều lợi thế trong việc đón lượng khách này.
Một trong những lợi thế lớn là với vị trí địa lý gần, khách Trung Quốc có thể đến Việt Nam bằng nhiều phương tiện như đường bộ, đường thủy hay đường hàng không. Chúng ta cũng sở hữu nhiều bãi biển đẹp, văn hóa tương đồng với người Trung Quốc, nên cũng dễ trở thành lựa chọn của nhóm khách này.
Hiện các doanh nghiệp cũng như nhiều địa phương vốn là điểm đến ưa thích của khách Trung Quốc đang sẵn sàng kế hoạch đón khách. Mới đây nhất, chính quyền TP Móng Cái (Quảng Ninh) đã có văn bản gửi các điểm, cơ sở kinh doanh du lịch về việc chuẩn bị đón khách du lịch dịp Tết Nguyên đán, khi cửa khẩu quốc tế Móng Cái mở lại hoạt động xuất nhập cảnh cho du khách. Tương tự, nhiều cơ sở lưu trú ở Khánh Hòa cũng đang chuẩn bị sẵn sàng về nhân lực, cơ sở vật chất để đón khách Trung Quốc trở lại.
Chia sẻ với ĐTTC, ông Đặng Mạnh Phước, Giám đốc điều hành The Outbox Company (công ty nghiên cứu thị trường và phân tích dữ liệu chuyên sâu về du lịch, khách sạn), cho rằng Trung Quốc hiện vẫn là thị trường đầy biến số và chúng ta cũng chưa có quá nhiều thông tin về thị trường này.
Tuy nhiên, cũng như nhiều thị trường khác, khách Trung Quốc cũng cần có thời gian để trở lại với việc du lịch nước ngoài. Theo đó, ngày 8-1 thị trường này mở cửa, nhưng có lẽ phải tới quý II hoặc quý III lượng khách đi du lịch mới đông.
Nếu chúng ta không có mục tiêu, chiến lược rõ ràng, sẽ lại đi sau các nước trong khu vực trong việc thu hút trở lại lượng khách lớn từ Trung Quốc.
Chưa hết, Trung Quốc cũng là quốc gia bị ảnh hưởng nhiều bởi đại dịch và chiến lược chống dịch cũng khá đặc thù, nên cũng không tránh khỏi người dân bị những áp lực kinh tế và có những thay đổi trong hành vi, sở thích du lịch.
Lúc này nhóm khách sẵn sàng du lịch nhiều hơn sẽ thuộc phân khúc cao cấp chi tiêu nhiều. Đáng lưu ý, nhóm này thường không ưu tiên chọn điểm đến Việt Nam, mà chọn Phuket (Thái Lan), Nhật Bản hay châu Âu.
Xác định mục tiêu và chiến lược
Cũng theo ông Đặng Mạnh Phước, đã đến lúc chúng ta không thể đón khách Trung Quốc bị động như trước đây, mà phải chủ động tìm hiểu thông tin, đề ra mục tiêu và chiến lược đón khách từ thị trường lớn này, nhất là với nhóm khách phân khúc cao cấp. “Làm thị trường phải có mục tiêu” - ông Phước nhấn mạnh.
Đồng tình, ông Phan Đình Huê cho rằng nhóm khách cao cấp của Trung Quốc chi tiêu rất mạnh tay nên cần có chiến lược rõ ràng, cụ thể để khai thác hiệu quả nhóm khách này. “Hiện tại ở các thành phố lớn của ta có nhiều trung tâm mua sắm, hoàn toàn có thể đáp ứng nhu cầu của du khách, nhưng quan trọng là làm sao kéo họ đến Việt Nam” - ông Huê nói.
Theo nhiều đánh giá, nếu chúng ta không nhanh rất có thể lại đi sau các nước trong khu vực trong việc thu hút trở lại lượng khách khổng lồ từ Trung Quốc. Nói đơn cử như Thái Lan, lâu nay du lịch Việt Nam vẫn còn cách khá xa với Thái Lan, tuy vậy đại dịch đã đưa các nước về cùng điểm xuất phát. Thế nhưng, kết quả của năm 2022 cho thấy chúng ta vẫn quá bị động, các chiến lược tái cơ cấu, tìm kiếm thị trường, thu hút khách mới gần như thất bại.
Thái Lan mới đây đã ban hành hướng dẫn mới về an toàn Covid-19 với khách nước ngoài, trong đó khách đến từ Trung Quốc phải xuất trình giấy chứng nhận tiêm vaccine Covid-19 và bảo hiểm y tế ngắn hạn. Thực tế, khá nhiều quốc gia cũng quan tâm đến vấn đề an toàn Covid-19 khi khách Trung Quốc trở lại. Và có lẽ Việt Nam cũng cần có chuẩn bị.
Ông Phan Đình Huê cho rằng, cơ quan chức năng Việt Nam nên làm việc với phía Trung Quốc về cơ chế kiểm soát dịch bệnh và cách thức xử lý khi khách du lịch bị nhiễm Covid-19. Nếu chúng ta làm tốt công tác này sẽ thu hút lượng lớn du khách đến với Việt Nam. Bởi không chỉ các nước quan tâm đến an toàn Covid-19, mà chính Trung Quốc cũng vẫn thận trọng trong phòng chống dịch.
Trước những lo ngại thêm về khả năng xung đột giữa các nhóm khách khi thị trường khách Trung Quốc bùng nổ trở lại, một lý giải khá hợp lý đang được nhiều sự đồng tình, đó là trong bối cảnh du lịch đang trong giai đoạn phục hồi hiện nay, việc khai thác tốt các thị trường gần hết sức quan trọng. Các thị trường xa như châu Âu, Mỹ vẫn còn nhiều rào cản khiến du khách chưa thể trở lại như trước dịch.
Thêm vào đó, theo thống kê, đa số cơ sở lưu trú, nhà hàng của Việt Nam trong nhóm 2-3 sao, khá phù hợp với phần đông lượng khách Trung Quốc chúng ta vẫn đón. Còn khách châu Âu hay Mỹ thường ưu tiên chọn các cơ sở lưu trú 4-5 sao, nên cũng không quá lo ngại việc xung đột giữa các nhóm khách trong bối cảnh hiện nay.
Khép lại một năm 2022 không như kỳ vọng, mảng du lịch quốc tế năm 2023 của Việt Nam đặt ra mục tiêu đón 8 triệu khách quốc tế. Nếu khách Trung Quốc trở lại mạnh mẽ, công tác chuẩn bị của Việt Nam tốt, khả năng hoàn thành mục tiêu là hoàn toàn có thể.
