Mỏ khí đốt lớn nhất đất nước
Ông Razon thuộc thế hệ thứ 3 của gia đình người Philippines, đứng sau International Container Terminal Services (ICTSI), một trong những nhà khai thác cảng lớn nhất thế giới. Tỷ phú này cũng sở hữu Bloomberry Resorts, công ty điều hành sòng bạc Solaire ở Manila. Ông có giá trị tài sản ròng ước tính 6,7 tỷ USD, đứng thứ 2 trong nước sau ông trùm bất động sản kiêm cựu chính trị gia Manuel Villar.
Hồi tháng 6, ông đã thực hiện thành công vụ IPO cho công ty non trẻ Prime Infra của mình, thu về hơn 28 tỷ peso (508 triệu USD). Ông đang dùng chính công ty này để tìm cách thâu tóm phần lớn cổ phần trong mỏ nước sâu Malampaya, nơi có lượng khí đốt tạo ra khoảng 1/5 lượng điện năng tiêu thụ của đất nước 110 triệu dân. Tập đoàn năng lượng khổng lồ Anh Shell, đã phát triển Malampaya vào những năm 1990 như nguồn cung cấp nhiên liệu duy nhất cho các nhà máy điện khí ở Luzon, hòn đảo lớn nhất của Philippines.
Hiện phần lớn cổ phần mỏ Malampaya đang nằm trong tay Công ty Udenna của Dennis Uy, một doanh nhân thân cận với Tổng thống mãn nhiệm Rodrigo Duterte. Năm 2019 và 2021, Udenna lần lượt mua quyền kiểm soát 90% cổ phần tại Malampaya từ Chevron và Shell (mỗi công ty 45%). Tuy nhiên, việc bán cổ phần của Shell đã bị trì hoãn vào năm ngoái, sau khi chi nhánh thăm dò của Công ty Dầu mỏ Quốc gia Philippines (PNOC), công ty sở hữu 10% cổ phần còn lại của Malampaya, chống lại thương vụ. Thượng viện Philippines đang điều tra về các nghi vấn khả năng kỹ thuật và tài chính của Dennis Uy, cũng như hoàn cảnh Udenna mua lại cổ phần của Chevron. Vì rắc rối này, ông Uy đang muốn “nhả” bớt cổ phần của Malampaya. Và đây là cơ hội của Razon.
Việc mua được cổ phần chi phối Malampaya sẽ mang lại cho ông Razon quyền kiểm soát đối với nhà máy xử lý và đường ống của Malampaya, gia tăng khả năng thỏa thuận nhượng quyền khai thác dầu khí ông đang có tại Bãi Cỏ Rong (Reed Bank). Theo Bộ Năng lượng Philippines, khu vực Bãi Cỏ Rong có trữ lượng khí tự nhiên lớn hơn Malampaya, nhưng chưa được khai thác do căng thẳng với Trung Quốc. Để mua được lượng lớn cổ phần Malampaya, Razon phải giúp Uy thông được thương vụ với Shell. Điều này phụ thuộc khá nhiều vào chính quyền tới, với con gái của ông Duterte là Phó Tổng thống. Hồi tháng 5, ông Razon được cho đã đưa ra “gợi ý” mua lại 2 sòng bạc của ông Uy ở Cebu và Clark, giúp ông này có thêm nguồn lực tài chính.
Nước cờ nhiều may rủi
Đây là bước đi liều lĩnh. Nhưng tại Philippines, ông Razon được nhiều người ví như lính cứu hỏa: trong khi những người khác rời khỏi tòa nhà đang cháy, ông không ngại xông vào. Vì vậy, dù thương vụ mỏ Malampaya có vấn đề, nhưng nếu được xử lý tốt nó sẽ là vụ mua lại giải độc đắc của Razon. Vấn đề trước mắt là hợp đồng của Malampaya sẽ hết hạn vào năm 2024. Chính quyền của các cựu Tổng thống Noynoy Aquino và Duterte đều đã không gia hạn hợp đồng, và không ai biết tân Tổng thống Ferdinand Marcos Jr sẽ xử lý vấn đề Malampaya như thế nào.
Ông Razon cho biết, Công ty Prime Infra của ông có thể tiếp tục hoạt động và xin gia hạn hợp đồng để có thể đầu tư vào việc mở rộng khai thác. Điều này sẽ duy trì các lợi ích kinh tế và xã hội Malampaya đang cung cấp cho đất nước. Prime Infra và Udenna, với tư cách là các nhà khai thác mới tiếp quản từ Shell Philippines, sẽ cần lập kế hoạch ngay cho việc mở rộng để đảm bảo tính liên tục của hoạt động sản xuất. Razon cho biết tập đoàn của ông sẵn sàng đầu tư duy trì sự phát triển và sản xuất khí đốt trong nước, miễn là các điều khoản của giấy phép hoạt động và tài nguyên thiên nhiên cho phép.
Một điểm quan trọng khác là ai sẽ là Bộ trưởng Năng lượng Philippines tiếp theo? Đó phải là người có năng lực, liêm khiết và không có xung đột lợi ích. Nếu những vấn đề này được xử lý tốt, ván cược của Razon sẽ thắng lớn, vì thời điểm hiện nay là hoàn hảo.
Đầu tiên, giá dầu và khí đốt đang liên tục tăng, khiến việc gia nhập Malampaya của ông rất tiềm năng. Cuộc chiến ở Ukraine và những lo ngại về an ninh năng lượng toàn cầu cũng khiến giá hàng hóa trên toàn thế giới tăng mạnh. Nhưng khi giá dầu tăng khoảng 85% so với cùng kỳ năm ngoái, khí đốt tự nhiên lại tăng hơn 200%.
Các ngân hàng cũng sẽ rất vui khi tài trợ cho thương vụ này, vì Malampaya đã “tự lực tài chính” được ngay cả khi giá dầu và khí đốt thấp hơn một nửa so với giá hiện nay. Đồng thời, khi thế giới đang cố gắng giảm việc sử dụng than, khí đốt tự nhiên cùng với năng lượng tái tạo là hướng phát triển được ủng hộ.
Razon sinh ngày 3-3-1960, trong một gia đình Tây Ban Nha-Philippines. Ông tốt nghiệp Đại học De La Salle ở Manila, sau đó bắt đầu sự nghiệp kinh doanh của mình. Năm 1987, Tập đoàn Razon và Tập đoàn Soriano đã hợp nhất ICTSI, ban đầu để đấu thầu cảng container quốc tế Manila (MICT) ở Philippines. Sau khi giành được hợp đồng với MICT vào năm 1988, ông Razon đã lãnh đạo chương trình phát triển của MICT. ICTSI cũng vận hành 9 nhà ga khác ở Philippines. Sau khi củng cố và tăng cường cơ sở và hoạt động chủ lực của mình tại MICT, ICTSI đã khởi động chương trình mở rộng trong nước và quốc tế vào năm 1994.
Các khoản đầu tư khác của Razon là vào điện, khai thác, thăm dò dầu khí và các cơ sở giải trí. Razon cũng chủ trì Quỹ ICTSI, chuyên giám sát và thực hiện các hoạt động ủng hộ trách nhiệm xã hội của Tập đoàn ICTSI. Ông là người bảo trợ lâu năm cho môn golf tại Philippines thông qua giải Philippine Golf Tour (PGT), được hỗ trợ bởi công ty quản lý thể thao Pilipinas Golf Tour Solutions Inc. (PGTI), nơi ông là Chủ tịch.
| Với việc mua lại mỏ khí đốt tự nhiên lớn nhất Philippines, ông Razon được ví như lính cứu hỏa: khi những người khác rời khỏi tòa nhà đang cháy, ông không ngại xông vào. |
