Các hãng hãng không đều bày tỏ sự lo ngại doanh thu sẽ không bù đắp được chi phí khi đang rơi vào vòng xoáy kép của dịch COVID-19 và giá xăng dầu có mức tăng cao nhất lịch sử trong thời gian qua.
Đôi cánh bay "trĩu nặng" vì xăng dầu lập đỉnh
Khẳng định chi phí nhiên liệu chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành vận tải hàng không nên việc giá nhiên liệu tăng cao gây ảnh hưởng lớn, lãnh đạo hãng hàng không Bamboo Airways thừa nhận đây là điều bất lợi cho toàn ngành giao thông vận tải nói chung khi đang trên đà phục hồi sau dịch COVID-19.
“Tăng giá xăng dầu cũng giống như dịch bệnh, đều là các yếu tố khách quan bất khả kháng và đòi hỏi các doanh nghiệp linh hoạt ứng biến, thích nghi. Bamboo Airways đã và đang nghiên cứu, triển khai các phương án khai thác linh hoạt, thích ứng với tình hình thực tế để vừa có thể tiết kiệm chi phí, mặt khác giảm tác động ô nhiễm môi trường,” lãnh đạo hãng bay này nói.
Ông Nguyễn Vũ Hoàng, Giám đốc Tiếp thị truyền Thông Vietravel Airlines cho biết hãng đang xây dựng kế hoạch với giá nhiên liệu bay Jet-A1 dao động từ 83-90 USD/thùng. Tuy nhiên, đến thời điểm 15/3, giá nhiên liệu bay Jet-A1 đã tăng lên 168,5 USD/thùng, tức gần gấp đôi giá nhiên liệu theo kế hoạch.
Với mức giá trên, theo ông Hoàng, chi phí nhiên liệu của hãng đã đội lên thêm 9-10 tỷ đồng/tháng, tăng trung bình khoảng 25% so với trung bình các tháng trước.
“Nếu giá nhiên liệu tiếp tục duy trì hoặc tăng lên thì doanh thu của hãng cũng như các hãng hàng không khác sẽ không bù đắp được chi phí nhiên liệu bay, chưa nói đến các định phí khác. Điều này sẽ một lần nữa làm nặng thêm đôi cánh bay của các hãng hàng không Việt Nam và quốc tế trong giai đoạn ngành du lịch và hàng không chỉ vừa chuẩn bị các bước tiến phục hồi chậm chạp đầu năm 2022,” ông Hoàng lo ngại.
Ông Lê Hồng Hà, Tổng giám đốc Vietnam Airlines đưa ra kịch bản nếu giá nhiên liệu bay duy trì ở mức 130 USD/thùng cho cả năm 2022, chi phí ước tính sẽ tăng thêm 5.700 tỷ đồng; nếu lên khoảng 160 USD/thùng, chi phí sẽ tăng thêm đến 9.120 tỷ đồng, làm trầm trọng hơn mức lỗ dự kiến trong năm 2022.
Mặt khác, lãnh đạo Vietnam Airlines nhìn nhận hoạt động của các hãng hàng không sẽ chắc chắn bị ảnh hưởng tiêu cực tới kết quả sản xuất kinh doanh, đặc biệt khi các doanh nghiệp vận tải hàng không vẫn còn đang bị ảnh hưởng nặng nề của ảnh hưởng dịch bệnh COVID-19. Ảnh hưởng kép của giá nhiên liêu tăng cao đột biến và dịch bệnh vẫn còn tiếp diễn sẽ đẩy các hãng hàng không vào tình trạng đặc biệt khó khăn.
Đồng tình quan điểm này, theo ông Bùi Doãn Nề, Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hàng không Việt Nam (VABA), giá xăng chiếm tới 30-40% tổng chi phí của các hãng hàng không và giá xăng tăng sẽ gây bất lợi, tăng chi phí của các hãng hàng không rất lớn.
“Các hãng hàng không Việt Nam vừa trải qua hơn 2 năm đại dịch đầy khó khăn, chưa kịp phục hồi; trong khi đó chi phí phát sinh do khôi phục lại thị trường và phòng, chống dịch giờ lại phát sinh chi phí xăng dầu tăng, đây rõ ràng là thách thức với các bay,” ông Nề phân tích.
Giá vé máy bay có tăng?
Nhiều ý kiến bày tỏ sự lo ngại giá vé máy bay sẽ tăng theo đà của nhiên liệu, đặt trong bối cảnh khôi phục các đường bay nội địa cũng như mở cửa khách quốc tế sẽ ảnh hưởng tới túi tiền người dân và rào cản phục hồi hàng không.
Nhấn mạnh giá vé phụ thuộc vào cung cầu thị trường và nhiều yếu tố khách quan, Bamboo Airways đã xây dựng bộ quyền lợi nhóm giá vé với 8 nhóm giá đa dạng. Tùy theo nhu cầu của bản thân, mỗi hành khách có thể lựa chọn hạng vé với các quyền lợi đi kèm phù hợp đồng thời loại bỏ các dịch vụ không cần thiết, để tối ưu trải nghiệm và chi phí.
Với Vietnam Airlines, hãng vừa có kiến nghị miễn thuế bảo vệ môi trường đồng thời khẳng định việc áp dụng miễn giảm 100% thuế bảo vệ môi trường cho các hãng hàng không trong năm 2022 là cần thiết. Trong trường hợp áp dụng chính sách này, riêng Vietnam Airlines sẽ tiết giảm thêm được 600 tỷ đồng.
Mặt khác, hãng cũng đề nghị bổ sung quy định cho phép các hãng hàng không triển khai phụ thu nhiên liệu trên các đường bay nội địa, đây là một giải pháp nhằm tạo sự linh hoạt cho các hãng điều chỉnh giá bán trên cơ sở cân đối cung cầu của thị trường và không ảnh hưởng đến các chính sách giá của Chính phủ hiện nay.
Tuy nhiên, theo ông Lê Hồng Hà, Tổng giám đốc Vietnam Airlines, chính sách này cần có thời gian nghiên cứu, đánh giá, đặc biệt là quy định mức phụ thu theo các mức giá dầu để đảm bảo tính phù hợp, đúng nghĩa góp phần bù đắp kịp thời chi phí cho các hãng khi giá dầu tăng.
Trước mắt, ông Hà cho rằng phương án sửa đổi quy định về giá trần sẽ khả thi và kịp thời hơn khi Bộ Giao thông Vận tải sửa đổi Thông tư 17/2012 đã được áp dụng từ năm 2015 hiện đã không còn phù hợp với tình hình đường bay nội địa.
“Việc điều chỉnh khung giá dịch vụ hành khách không có nghĩa là các hãng hàng không tăng giá vé bất hợp lý, mà sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hãng tiếp tục thực hiện chính sách giá vé linh hoạt đồng thời bù đắp chi phí tăng thêm do giá dầu tăng,” ông Hà lý giải.
Vietnam Airlines hiện vẫn áp dụng chính sách dải giá vé linh hoạt. Trong đó, giá vé có nhiều mức giá từ thấp đến cao, với những điều kiện, quyền lợi khác nhau phù hợp với đa dạng nhu cầu của hành khách. Từ đó, Vietnam Airlines khuyến nghị hành khách nên có kế hoạch mua vé từ sớm, khi các chuyến bay còn nhiều chỗ trống để có nhiều cơ hội mua mức giá vé tiết kiệm.
Hãng hàng không Vietravel Airlines cũng đề nghị bổ sung điều khoản cho phép hãng hàng không được chủ động áp dụng phụ thu nhiên liệu đối với các đường bay nội địa nếu giá Jet-A1 tăng cao từ 100 USD/thùng trở lên.
Bổ sung thêm, ông Nề cho rằng việc tăng giá nhiên liệu có lý do khách quan, tại thị trường quốc tế, các hãng bay được phép tăng phụ thu minh bạch khi giá nhiên liệu gia tăng bất thường cao trên 20% thì giá phụ thu nhiên liệu điều chỉnh tăng tương ứng.
Đưa ra các giải pháp, kế hoạch để ứng phó với giá xăng dầu tiếp tục xu hướng tăng, ngoài việc cắt giảm các chi phí nội tại của hãng bay, đại diện VABA và các hãng hàng không kiến nghị Chính phủ hỗ trợ như tăng mức giảm một số loại thuế, phí đối với ngành hàng không.
Các hãng bay đề nghị Ngân hàng Nhà nước đẩy nhanh gói hỗ trợ tín dụng cho doanh nghiệp hàng không vay với mức lãi suất 0% hoặc lãi suất ưu đãi với thời gian trả nợ dài hạn 3-5 năm; miến thuế thu nhập doanh nghiệp cho năm 2022, giảm thuế VAT xuống mức 5% để kích thích thị trường; điều chỉnh giảm mức thuế nhập khẩu đối với nhiên liệu hàng không xuống 0% (hiện nay 7%); hỗ trợ giá dịch vụ hàng không...
