Hà Nội có khoảng 1.579 nhà chung cư cũ, bao gồm 1.273 nhà thuộc 76 khu chung cư và 306 chung cư cũ độc lập. Đa số các nhà chung cư hết niên hạn sử dụng, quá trình sử dụng các chủ căn hộ tự ý cải tạo, sửa chữa, cơi nới dẫn đến nhiều nhà chung cư bị biến đổi cấu trúc, hư hỏng, xuống cấp, có nguy cơ sụp đổ.
Theo UBND thành phố Hà Nội, trên cơ sở đánh giá những khó khăn vướng mắc, Hà Nội dự kiến triển khai các nhóm giải pháp: Tổng rà soát, khảo sát, kiểm định chung cư cũ. Bố trí vốn ngân sách dự kiến khoảng 500 tỷ đồng giai đoạn 2021-2025; Ưu tiên kiểm định trước đối với chung cư cũ nguy hiểm, có nguy cơ sụp đổ, chung cư hư hỏng nặng (cấp độ D và C cận D). Hiện đã hoàn thành rà soát, xây dựng danh mục. Dự kiến hoàn thành 4 đợt kiểm định tất cả các chung cư cũ trên địa bàn Quý II/2023.
Đợt 1: Rà soát hiện trạng các chung cư đã được kiểm định và tổ chức kiểm định toàn bộ các nhà chung cư còn lại của 4 khu chung cư cũ có nhà nguy hiểm cấp D; Tổ chức kiểm định 6 khu chung cư được lựa chọn triển khai ban đầu giai đoạn 2021-2025 có tính khả thi cao như: Kim Liên, Trung Tự, Khương Thượng, Thanh Xuân Bắc, Thanh Xuân Nam, Nghĩa Tân,....; Tổ chức kiểm định một số khu chung cư theo Đề án quy gom tái định cư các chung cư cũ đơn lẻ trên địa bàn quận Hoàn Kiếm (UBND quận Hoàn Kiếm đã xây dựng Đề án); Tiến độ hoàn thành: Quý II/2022.
Đợt 2: Rà soát hiện trạng các chung cư cũ đã được kiểm định và tổ chức kiểm định toàn bộ các nhà chung cư còn lại của 15 Khu chung cư cũ và tối thiểu 30% các nhà chung cư độc lập trên địa bàn các quận, huyện, thị xã. Tiến độ hoàn thành: Quý III/2022.
Đợt 3: Rà soát hiện trạng các chung cư đã được kiểm định và tổ chức kiểm định toàn bộ các nhà chung cư còn lại của 22 khu chung cư cũ và tối thiểu 30% các nhà chung cư độc lập trên địa bàn các quận, huyện, thị xã. Tiến độ hoàn thành: Quý IV/2022.
Đợt 4: Kiểm định toàn bộ các nhà chung cư cũ của 29 khu chung cư còn lại; hoàn thành kiểm định 40% các nhà chung cư độc lập trên địa bàn các quận, huyện, thị xã. Tiến độ hoàn thành: Quý II/2023.
Sớm cải tạo, xây dựng lại 10 khu chung cư cũ
Thành phố ban hành Kế hoạch tổ chức lập quy hoạch chi tiết chung cư cũ đồng thời bố trí nguồn vốn ngân sách lập quy hoạch. Đợt 1 lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 đối với 10 Khu chung cư cũ (4 khu có nhà nguy hiểm cấp D là Giảng Võ; Thành Công; Ngọc Khánh; Bộ Tư pháp và 6 khu được lựa chọn triển khai ban đầu có tính khả thi như: Kim Liên, Trung Tự, Khương Thượng, Thanh Xuân Bắc, Thanh Xuân Nam, Nghĩa Tân...); Xem xét Đề án quy gom tái định cư các chung cư cũ đơn lẻ trên địa bàn quận Hoàn Kiếm (UBND quận Hoàn Kiếm đã xây dựng Đề án) và một số nhà chung cư cũ đơn lẻ; Tiến độ hoàn thành Quý III/2022.
Phân cấp lập quy hoạch chi tiết, tổng mặt bằng, lập đề án quy gom tái định cư các chung cư cũ đơn lẻ trên địa bàn, phối hợp Sở Quy hoạch – Kiến trúc để bổ sung cập nhật vào kế hoạch tổ chức lập quy hoạch, phối hợp với Sở Xây dựng để bổ sung cập nhật vào kế hoạch cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ theo quy định Nghị định số 69/2021/NĐ-CP.
Trước ngày 15/12/2021, Sở Xây dựng hoàn thành Kế hoạch cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ bao gồm: Lập danh mục chung cư cũ cần thực hiện cải tạo, xây dựng lại đồng bộ, toàn diện; với 3 nhóm: Nhóm các dự án đang triển khai (chuyển tiếp từ giai đoạn trước năm 2021); Nhóm dự kiến khởi công xây dựng lại trong giai đoạn 2021-2025; Nhóm thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư để triển khai giai đoạn tiếp theo.
Lựa chọn ban đầu 10 khu chung cư cũ giai đoạn 2021-2025; Trong đó lựa chọn 6 khu có tính khả thi cao như: Kim Liên, Trung Tự, Khương Thượng, Thanh Xuân Bắc, Thanh Xuân Nam, Nghĩa Tân và 4 khu có nhà nguy hiểm cấp D (Giảng Võ; Thành Công; Ngọc Khánh; Bộ Tư pháp); Đôn đốc 14 dự án cải tạo xây dựng lại nhà chung cư đang triển khai; Rà soát bổ sung triển khai đối với nhà chung cư đơn lẻ cấp D (có phát sinh trong quá trình kiểm định) còn lại trên địa bàn. Xem xét triển khai Đề án, dự án quy gom tái định cư các chung cư cũ đơn lẻ trên địa bàn quận Hoàn Kiếm.
Cụ thể với chung cư cũ (Đợt 1) hoàn thành kiểm định và lập quy hoạch chi tiết xong trong Quý II hoặc Quý III/2022 có thể tổ chức lựa chọn Nhà đầu tư thực hiện dự án trong Quý IV/2022, dự kiến khởi công trong Quý I và Quý II/2023, thời hạn hoàn thành khoảng 2- 3 năm. Với các chung cư cũ còn lại (Đợt 2, Đợt 3 và Đợt 4) triển khai thực hiện theo kế hoạch trong những năm tiếp theo.
Với các dự án nằm trong Danh mục 14 dự án đang triển khai, đủ điều kiện tiếp tục thì đẩy nhanh tiến độ để khởi công trong thời gian sớm nhất (trong năm 2021 và 2022); đôn đốc tiến độ hoàn thành các dự án đang triển khai xây dựng.
Các nguồn vốn thực hiện sẽ có kế hoạch với từng dự án cụ thể, trong đó lưu ý đối với nhà chung cư thuộc diện Nhà nước thực hiện bằng nguồn vốn ngân sách theo Nghị định 69 của Chính phủ. Định kỳ 6 tháng/1 lần cập nhật, bổ sung Kế hoạch đối với các nhà chung cư có kết quả kiểm định theo đúng quy định.
Ngoài ra, Hà Nội cũng thành lập tổ công tác tổ chức lựa chọn nhà đầu tư. Quy định 3 hình thức lựa chọn: Các chủ sở hữu thống nhất lựa chọn, Đấu thầu lựa chọn, Nhà nước trực tiếp đầu tư xây dựng dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ.
Thành lập Hội đồng thẩm định: Quyết định hệ số K bồi thường từ 1 đến 2 lần diện tích sử dụng căn hộ cũ; theo nguyên tắc K giảm dần vào khu vực nội đô.
Quy định các hình thức tái định cư; Quy định việc tổ chức cưỡng chế thu hồi đất, cưỡng chế di dời; Lập quỹ nhà ở tạm thời (tạm cư) và các chính sách ưu đãi miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và tiền chuyển mục đích sử dụng đất, chính sách thuế, phí trước bạ…