Dù không được tạp chí Forbes xếp vào nhóm 200 người giàu nhất nước Nga nhưng Igor Sechin thường được báo chí trong nước công nhận là nhà tài phiệt dầu mỏ và có ảnh hưởng lớn thứ hai tại Nga, chỉ sau Tổng thống Putin và xếp trên cả cựu Thủ tướng Medvedev.
“Darth Vader” của nước Nga
Với xuất thân là một cựu sĩ quan tình báo của Liên Xô, người đứng đầu nhóm Silovik (nhóm những chính khách có xuất thân là cựu sĩ quan tình báo Liên Xô), Igor Sechin đã cùng Alexey Miller (nay là Chủ tịch Tập đoàn khí đốt Gazprom) hỗ trợ Vladimir Putin trong công tác điều hành thành phố St. Petersburg vào những năm 1990 khi Putin giữ chức thị trưởng thành phố. Năm 1994, ông là Chánh văn phòng của Phó Thị trưởng thứ nhất Vladimir Putin. Từ tháng 8-1999, ông là Tổ trưởng Tổ thư ký của ông Putin.
Năm 2000, lần đầu tiên được bầu vào chức Tổng thống Nga, ông Putin đã chọn Igor Sechin là Phó Chánh văn phòng Tổng thống. Sau khi làm Tổng thống Nga 2 nhiệm kỳ, ông Putin chuyển sang làm Thủ tướng (vì Hiến pháp Nga chỉ cho phép một người đảm nhiệm chức Tổng thống tối đa 2 nhiệm kỳ liên tiếp, tổng cộng 8 năm), ông Igor Sechin lại đảm nhiệm chức Phó Thủ tướng. Quan hệ giữa 2 ông được ví như hình với bóng. Igor Sechin, với quyền lực và sự tín nhiệm của Tổng thống Putin, đã được nhiều tờ báo phương Tây ví von là “Darth Vader của nước Nga”.
Sau khi thành lập vào năm 1991, Liên bang Nga non trẻ dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Boris Yeltsin phải đối mặt với hàng loạt khó khăn và sức ép lớn đến từ phương Tây. Bên cạnh đó, tình hình kinh tế kém phát triển, các tập đoàn tư nhân trỗi dậy và âm mưu lũng đoạn nền kinh tế đã khiến tình hình nước Nga mới ngày càng nghiêm trọng hơn. Chỉ cho đến khi Vladimir Putin được chỉ định trở thành Thủ tướng vào năm 1999 và trở thành Tổng thống vào năm 2000, các vấn đề nội bộ của nước Nga mới bắt đầu ổn thỏa.
Tổng thống Vladimir Putin đã cùng Igor Sechin với cương vị Phó Chủ nhiệm văn phòng Tổng thống đã thực hiện khởi tố Mikhail Khodorkovsky, tỷ phú giàu nhất nước Nga vào thời điểm đó, nhằm ngăn ngừa sự bành trướng của vị tỷ phú này và dọn đường cho những chính sách mới của Tổng thống Putin trong tương lai. Mikhail Khodorkovsky còn là một nhân vật có sức ảnh hưởng lớn với các đảng đối lập của Tổng thống Putin, và là tỷ phú duy nhất dám công khai lên tiếng chỉ trích những chính sách của chính phủ Nga do Tổng thống Putin lãnh đạo. Để nhổ cái gai này, Tổng thống Putin đã chỉ định Igor Sechin chính là người thụ lý vụ án điều tra những hành vi sai phạm của Mikhail Khodorkovsky trước đây. Mikhail Khodorkovsky sau đó bị bắt với tội danh lừa đảo, trốn thuế và rửa tiền.
Chi phối chính sách đối ngoại
Khi lên làm CEO Tập đoàn dầu khí và công nghệ khai thác dầu khí Rosneft, Igor Sechin đã phát hành cổ phiếu IPO lần đầu tiên vào tháng 7-2006 tại Sở giao dịch chứng khoán London, Sở Giao dịch chứng khoán Moscow (MICEX), Hệ thống giao dịch của Nga và một phần cổ phiếu của Rosneft được phân phối cho người dân Nga thông qua ngân hàng Sberbank, Gazprombank với mỗi cổ phiếu trị giá 5,85-7,85 USD.
Kết quả Rosneft thu được sau khi phát hành cổ phiếu IPO với mức giá 7,85 USD ở mức trần đã thu hút được rất nhiều nhà đầu tư giàu có. Các nhà đầu tư đã mua đến 1,38 tỷ cổ phiếu tương đương với 10,4 tỷ USD. Có 21% trong số đó đến từ các nhà đầu tư chiến lược, 36% đến từ các nhà đầu tư quốc tế như Bắc Mỹ, châu Á, châu Âu, 39% đến từ các oligarch Nga và 4% đến từ các nhà đầu tư bán lẻ.
Năm 2011, Igor Sechin đã thực hiện một kế hoạch mà ít ai có thể ngờ và hỗ trợ hiệu quả cho những kế hoạch trong nhiệm kỳ 2012-2018 của Tổng thống Putin. Cụ thể, sau những lần hợp tác thành công cùng Rosneft tại 2 dự án khai thác dầu mỏ lớn là Sakhalin-I và Sakhalin-II trong quá khứ, tập đoàn dầu khí hàng đầu của Mỹ ExxonMobil vào năm 2011 đã được Igor Sechin gửi lời mời tham gia hợp tác vào dự án khai thác dầu khí ở rìa Bắc Cực có trị giá lên đến hàng tỷ USD.
Lời mời hợp tác này không chỉ giúp Rosneft có được những công nghệ thăm dò và khai thác tối tân của ExxonMobil, đồng thời Igor Sechin muốn thực hiện một nước đi mang màu sắc chính trị, giúp Nga dễ dàng đàm phán đối với các lệnh trừng phạt kinh tế của Mỹ. Để làm sâu sắc hơn mối quan hệ giữa ExxonMobil và Rosneft, Igor Sechin đã đề xuất Tổng thống Putin trao tặng Huân chương Hữu nghị dành cho Chủ tịch của ExxonMobil là Rex Tillerson, một doanh nhân, thượng nghị sĩ và là người được Tổng thống Mỹ Donald Trump lựa chọn để trở thành Ngoại trưởng trong nhiệm kỳ tổng thống của ông vào năm 2017.
Chiến lược năng lượng
Igor Sechin với vai trò lãnh đạo tại Rosneft đã từng bước biến tập đoàn này trở thành một cánh tay nhằm phục vụ cho chiến lược năng lượng của Tổng thống Putin tại nhiều khu vực trên thế giới. Bởi chiến lược năng lượng đó chính là “quân bài” để Tổng thống Putin đáp trả lại các lệnh trừng phạt hay lệnh cấm vận phương Tây áp đặt đối với Nga.
Rosneft là nhà cung cấp nhiên liệu hàng đầu cho nền công nghiệp của các nước Tây Âu, chính vì thế trong 2 cuộc gặp thượng đỉnh Minsk, Belarus vào năm 2014 và 2015, hay còn được biết đến là Thượng đỉnh “Bộ Tứ Normandy” khi có sự tham gia của Nga, Đức, Pháp và Ukraine để giải quyết vấn đề nội chiến Ukraine.
Chính vì vai trò quan trọng của Nga đối với nền kinh tế của nước mình nên Pháp và Đức phải chấp thuận thực hiện công thức Steinmeier, trao quy chế đặc biệt dành cho 2 vùng đông bắc Ukraine là Luhansk và Donbass để thành lập nhà nước cộng hòa. Điều này đồng nghĩa với việc Ukraine không thể gia nhập EU cũng như trở thành một vùng đệm chiến lược ngăn cách biên giới nước Nga với sự đe dọa của EU và NATO.
Mặt khác, chiến lược năng lượng của Nga cũng được vận hành bằng việc Rosneft hiện diện tại những dự án đầu tư ở những khu vực có địa chính trị nhạy cảm cũng như giàu tài nguyên trên thế giới.
