Kết luận của Thanh tra Chính phủ (TTCP) cho biết, theo báo cáo của NH T., tại thời điểm 31-12-2017, tổng dư nợ cho vay là 160.340 tỷ đồng, nợ xấu là 2.584 tỷ đồng, chiếm 1,61% tổng dư nợ. Đến thời điểm 30-6-2018, tổng dư nợ cho vay là 166.132 tỷ đồng, nợ xấu là 3.397 tỷ đồng, chiếm 2,04% tổng dư nợ.
Trong 19 hồ sơ cấp tín dụng, với tổng dư nợ tại thời điểm 31-8-2018 là 34.199 tỷ đồng, cho thấy về thẩm định phương án sử dụng vốn khi phê duyệt cho vay các công ty gồm: CTCP Thương mại dịch vụ giải trí Newlife, Công ty TNHH Dịch vụ phát triển thương mại Phúc Lợi, vay vốn đặt cọc theo thỏa thuận hợp tác liên doanh với Công ty Thành Phố Xanh để phát triển Dự án khu đô thị sinh thái Thành Phố Xanh. Tuy nhiên, thực tế hợp đồng liên danh chưa được ký kết và chỉ có Công ty Thành phố Xanh được cấp giấy chứng nhận làm chủ đầu tư dự án.
Trường hợp khác là khách hàng Trần Quang vay vốn góp vào Công ty TNHH Đầu tư thương mại và Vận tải Việt Thành, để thực hiện hợp tác với CTCP Sản xuất và Thương mại Vịnh Bắc Bộ, mua trụ sở Sở giao dịch 1 của NH Phát triển Việt Nam tại số 104 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm (Hà Nội). Thế nhưng, hồ sơ giải ngân chỉ có thông báo chấp thuận của NH Phát triển Việt Nam cho Công ty Vịnh Bắc Bộ thuê với thời hạn 5 năm.
Thậm chí, có trường hợp NH T. thẩm định chưa đầy đủ phương án kinh doanh của khách hàng nhưng cũng ký duyệt cho vay. Cụ thể, không thẩm định doanh thu, chi phí của dự án để xác định nguồn trả nợ của CTCP Đầu tư và Phát triển xây dựng Ngọc Tâm; không thẩm định, đánh giá tính khả thi vốn tự có; không đánh giá năng lực của các bên liên danh thực hiện các dự án của Công ty TNHH BĐS Tân Hoàng Việt; không có cơ sở đánh giá tính khả thi của phương án vay vốn của CTCP Đầu tư thương mại dịch vụ T.A.M; không thẩm định tính chính xác, hợp lý của các khoản chi phí của CTCP Dịch vụ đầu tư Hải Hà.
NH này cũng đã thẩm định, phê duyệt cho vay khi dự án chưa có đủ hồ sơ pháp lý đối với khoản vay của CTCP Đầu tư và Phát triển xây dựng Ngọc Tâm; hồ sơ tài sản bảo đảm chưa thực hiện đầy đủ thủ tục đăng ký thế chấp, đăng ký giao dịch bảo đảm với trường hợp khoản vay của CTCP Đầu tư thương mại dịch vụ T.A.M.
Đáng chú ý, NH T. cho vay mua trái phiếu doanh nghiệp đối với 7 khách hàng với dư nợ 20.099 tỷ đồng, gồm: CTCP Đại Thành Invest Hà Nội, CTCP Hà Thành Invest Hà Nội, CTCP Trường An Invest Hà Nội, CTCP Việt Hùng Invest Hà Nội, CTCP Hùng Thịnh Invest Hà Nội, Công ty TNHH KDI-1. Ngoài ra, NH T. còn mua lại khoản đầu tư trái phiếu doanh nghiệp của CTCP Phát triển BĐS DPV từ Vietinbank.
Kiểm tra hồ sơ cho vay cho thấy, NH T. thẩm định, phê duyệt cho vay trên cơ sở thông tin, số liệu phương án vay vốn không phù hợp; thẩm định chưa đầy đủ, thiếu cơ sở, chưa chính xác.
NH T. giải ngân khi chưa hoàn tất điều kiện chuyển nhượng; tiếp tục giải ngân mặc dù thỏa thuận nguyên tắc đã hết hiệu lực; không kiểm soát được việc các bên không thực hiện đúng thỏa thuận nguyên tắc đã ký. Dự án chưa triển khai xây dựng, giấy phép xây dựng hết hạn, tiến độ dự án không đảm bảo, nhưng NH T. chưa đánh giá lại phương án vay vốn, hiệu quả đầu tư dự án để đánh giá khả năng thu hồi nợ vay.
Theo báo cáo của NHNN, đến thời điểm 10-10-2021, có 17/19 khách hàng đã tất toán và 1 khách hàng chuyển ngoại bảng (khách hàng Trần Quang). Với trường hợp khách hàng Trần Quang, TTCP cũng đề nghị NHNN kiểm tra việc NH T. thực hiện phân loại nợ, chuyển ngoại bảng theo đúng quy định. Yêu cầu NH áp dụng các biện pháp thu hồi nợ, đồng thời xử lý trách nhiệm người có liên quan đến các sai phạm trong việc cho vay.
