Kim Ju-ae: Người kế vị lãnh đạo Triều Tiên?

Đại diện thế hệ kế tiếp

Vào ngày đầu năm mới, truyền thông nhà nước đã đăng những bức ảnh chụp ông Kim đến thăm một cơ sở tên lửa hạt nhân cùng với cô gái trẻ. Tên tuổi của cô vẫn chưa được truyền thông công bố, chỉ đơn giản gọi cô là “cô con gái yêu quý nhất” của ông Kim. Điều đó làm dấy lên câu hỏi về vị trí của cô gái trẻ trong triều đại nhà họ Kim, liệu cô có được chuẩn bị để trở thành người kế vị ông Kim?

Ở Triều Tiên, lãnh đạo cao nhất được bầu thông qua đại hội Đảng Lao động. Nhưng trên thực tế gia đình họ Kim đã điều hành đất nước như kể từ khi thành lập vào cuối Thế chiến II. Cả ông nội và cha của ông Kim đều lãnh đạo đất nước cho đến khi qua đời. Ông Kim, người vừa bước sang tuổi 39, đã nắm quyền được 11 năm. Tuy nhiên, câu hỏi ai sẽ kế thừa vai trò lãnh đạo của ông vẫn là chủ đề khiến các quan chức và nhà phân tích rất quan tâm, đặc biệt khi xuất hiện những nghi ngờ về sức khỏe của ông Kim.

Suy đoán về các kế hoạch kế vị của Triều Tiên lan ra, khi Seoul và Washington vào đầu tháng 1 cho biết họ đang thảo luận về cách đối phó tốt hơn với mối đe dọa hạt nhân ngày càng tăng của Triều Tiên. “Trò chơi” đoán người kế nhiệm lại nổi lên sau khi Triều Tiên phóng tên lửa đạn đạo liên lục địa Hwasong-17 ngày 18-11-2022. Ngày hôm sau, truyền thông nhà nước Triều Tiên đưa tin ông Kim đã theo dõi vụ phóng cùng con gái, khi công bố những bức ảnh chụp cô gái mặc áo khoác đệm màu trắng, nắm tay ông Kim đi dạo quanh khu vực thử nghiệm. Vài ngày sau, Cơ quan Tình báo Quốc gia Hàn Quốc xác định cô gái trẻ là Kim Ju-ae, một trong những người con của ông Kim.

Các nhà phân tích bên ngoài nhanh chóng lưu ý Ju-ae được mô tả "được yêu mến nhất" và đã được chọn để đại diện cho thế hệ tiếp theo của gia đình Kim. Điều này được thể hiện qua việc ông Kim giới thiệu cô tại một bãi thử tên lửa. Suy đoán xung quanh việc kế vị càng sâu sắc hơn khi Ju-ae lại cùng cha cô chụp ảnh nhóm với các kỹ sư tên lửa vào tháng 11-2022. Cô bé ăn mặc trang trọng hơn cho dịp này, với chiếc áo khoác dài màu đen và cổ áo lông thú, tay đặt lên vai cha mình khi ông ngồi trước đám đông kỹ sư đang cổ vũ. Các tướng lĩnh cúi đầu trước cô. Cheong Seong-chang, nhà nghiên cứu lâu năm về gia đình họ Kim tại Viện Sejong, Hàn Quốc, cho biết: “Những bức ảnh này có thể là một phần trong chương trình được vạch ra cẩn thận nhằm cho người dân Triều Tiên thấy rằng Kim Ju-ae sẽ trở thành người kế vị”.

Đi ngược truyền thống?

Nếu ông Kim chọn con gái thay vì con trai làm người thừa kế, đó sẽ là động thái hết sức bất thường ở Triều Tiên. Nhưng bản thân ông Kim trước đây cũng được cho là lựa chọn khó khăn để trở thành người lãnh đạo đất nước. Theo các nhà phân tích, là con út trong 3 người con trai, ông Kim đã vượt qua các anh trai khi cha ông, Kim Jong-il, chọn ông làm người kế nhiệm. Và mặc dù đứng đầu những vị trí quyền lực ở Triều Tiên chủ yếu là nam giới, chế độ dưới thời ông Kim bao gồm một số phụ nữ nổi bật, chẳng hạn như nữ phát thanh viên Ri Chun-hee, Bộ trưởng Ngoại giao Choe Son-hui và em gái kiêm phát ngôn viên của ông Kim, Kim Yo-jong, người đã đưa ra tuyên bố khá gay gắt chống lại Hàn Quốc trong những tháng gần đây.

Một số nhà phân tích cho rằng bằng cách sớm tiết lộ người kế nhiệm tiềm năng, ông Kim có thể đang cố gắng tránh những sai lầm cha mình đã mắc phải. Cố lãnh đạo Kim Jong-il đã chỉ định ông Kim làm người thừa kế khi người con trai vẫn còn là đứa trẻ, nhưng ông đã giữ bí mật điều đó với bên ngoài. Nhiều nhà phân tích khi đó đã suy đoán rằng Kim Jong-nam, con trai cả của Kim Jong-il và là anh cùng cha khác mẹ của ông Kim Jong-un, sẽ trở thành người kế vị ông. Trong khi đó, có người lại nói rằng ông Kim Jong-il sẽ chọn Kim Jong-chol, anh trai của ông Kim. Một số thậm chí còn nói rằng sự kế vị cha truyền con nối ở Triều Tiên sẽ kết thúc với cái chết của Kim Jong-il.

Chỉ sau khi người cha bị đột quỵ vào năm 2008, Triều Tiên mới bắt đầu ám chỉ ông Kim là người được chọn kế vị. Người dân Triều Tiên bình thường chưa bao giờ nhìn thấy Kim Jong-un cho đến khi ông xuất hiện trên các phương tiện truyền thông nhà nước vào năm 2010. Khi cha ông qua đời vào năm 2011, có rất nhiều nghi ngờ trong và ngoài nước về khả năng lãnh đạo của ông Kim. Phải mất nhiều năm ông Kim mới thiết lập được quyền lực của mình.

Sau khi lên nắm quyền, ông Kim đã khiến chính phủ và gia đình của mình bớt bí mật hơn. Cha ông được biết đến là người sống chung với những người phụ nữ xinh đẹp, trong đó có mẹ của ông Kim, nhưng chưa bao giờ giới thiệu họ với công chúng. Một trong những điều đầu tiên ông Kim làm trên cương vị lãnh đạo là xuất hiện trước công chúng cùng vợ, bà Ri Sol-ju. Bằng cách tiết lộ sớm người kế nhiệm, ông Kim có thể “cho người kế nhiệm đủ thời gian để chuẩn bị”. Ông Cheong nói: “Ông ấy muốn người kế nhiệm của mình tránh được sự kế vị vội vã, nhanh chóng trong nước và sự hoài nghi từ bên ngoài mà bản thân ông đã phải trải qua”.

Hầu hết nhà phân tích đều đồng ý rằng bằng cách đưa một trong những người con của mình đến các sự kiện liên quan đến kho vũ khí quan trọng nhất, ông Kim đang nhắc nhở người dân Triều Tiên, đặc biệt là giới trẻ, rằng sự lãnh đạo đất nước và việc phát triển vũ khí hạt nhân của gia đình ông sẽ tiếp tục bằng thế hệ tiếp theo. Nhưng không phải ai cũng coi sự hiện diện của Ju-ae là dấu hiệu cho thấy cô đã được đề cao trong gia đình. “Còn quá sớm để kết luận rằng cô bé sẽ trở thành người kế vị, đặc biệt nếu cha cô ấy có con trai” - Ahn Chan-il, một người đào thoát khỏi Triều Tiên hiện đang điều hành một viện nghiên cứu ở Seoul, cho biết.