Ngày 26-8, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã chủ trì hội nghị trực tuyến với sự tham dự của đại diện vụ, cục chức năng của NHNN, các NHTM và chi nhánh NHNN tỉnh, thành phố khu vực đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), bàn giải pháp gỡ khó khăn cho lúa gạo.
Theo số liệu của NHNN, đến cuối tháng 7-2021, dư nợ ngành lúa gạo cả nước đạt 144.657 tỷ đồng, tăng 11,33% so với cuối năm 2020. Trong đó, theo mục đích vay vốn, dư nợ trồng, sản xuất lúa đạt 34.819 tỷ, chiếm 24,07%. Dư nợ phục vụ thu mua, tiêu thụ lúa gạo đạt 97.402 tỷ đồng, chiếm 67,33%, tăng 15,77% so với 2020. Dư nợ chế biến, bảo quản lúa gạo đạt 12.435 tỷ đồng, chiếm 8,6%.
Riêng khu vực ĐBSCL, dư nợ ngành lúa gạo đến cuối tháng 7 đạt 74.139 tỷ đồng, tăng 15,45% và chiếm 51,25% dư nợ lúa gạo toàn quốc.
Từ đầu năm 2021 tới nay, các tổ chức tín dụng tại ĐBSCL đã cấp hạn mức tín dụng khoảng 56.000 tỷ đồng cho các DN, thương nhân thu mua, tạm trữ lúa gạo và đã giải ngân với doanh số lũy kế 93.000 tỷ đồng để thu mua gần 7,3 triệu tấn gạo.
Dư nợ thu mua, tiêu thụ tại khu vực này đến cuối tháng 8-2021 ước đạt 51.500 tỷ đồng, tăng 22% so với năm 2020, chiếm 92% hạn mức được cấp.
Số liệu cho thấy dư nợ của ngành lúa gạo có mức tăng đáng kể so với cùng kỳ. Tuy nhiên, tại hội nghị, NHNN chi nhánh các tỉnh vùng ĐBSCL đã nêu rất nhiều khó khăn, vướng mắc hiện tại ở khu vực này.
Theo đó, do nhiều tỉnh đang thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16, DN gặp khó trong việc thu hoạch, lưu thông, sản xuất - chế biến và xuất khẩu gạo. DN đang tổ chức sản xuất theo mô hình “3 tại chỗ”, nên năng suất hoạt động bị giảm do thiếu hụt công nhân, làm ảnh hưởng đến tiến độ giao hàng. Một số nhà máy của DN phải tạm ngừng hoạt động vì nằm trong vùng dịch.
Về xuất khẩu gạo, các DN hiện chỉ xuất khẩu cầm chừng vì không có nhiều đơn hàng. Song song đó, chuỗi sản xuất - cung ứng của nhiều DN bị đứt gãy, hàng hóa tồn kho với số lượng lớn. DN rất khó khăn trong việc tiếp cận khách hàng; bị giảm đơn hàng, giảm sản lượng, trì hoãn, phát sinh thêm chi phí phòng chống dịch Covid-19.
Cùng với đó, nhiều trường hợp DN, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, DN kinh doanh lĩnh vực thu mua và chế biến nông sản phải dừng hoạt động do tdịch…
Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết trong thời gian tới, ngành NH sẽ triển khai nhiều giải pháp để gỡ khó cho lúa gạo miền Tây giữa dịch. Giải pháp đầu tiên là tập trung đáp ứng nhu cầu vốn của thương nhân kinh doanh, đầu tư, chế biến thóc, gạo, người sản xuất lúa với thời hạn và lãi suất hợp lý theo quy định về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp nông thôn.
Thứ hai là mở rộng, tăng hạn mức tín dụng cho các DN, để đảm bảo đủ nguồn vốn thu mua, tạm trữ lúa gạo cho nông dân ngày vụ Hè Thu, Thu Đông, để ổn định giá lúa gạo, đảm bảo lợi nhuận cho người trồng lúa.
Giải pháp thứ 3, ông Tú yêu cầu các NH thực hiện nghiêm túc quy định về trần lãi suất cho vay ngắn hạn đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, trong đó có ngành lúa gạo. "Các NH cần tiết giảm chi phí không cần thiết để dành nguồn lực giảm lãi suất vay; thực hiện cam kết giảm lãi suất cho vay lên tới 1%/năm trong các tháng cuối năm, như kế hoạch đã đăng ký với Hiệp hội NH Việt Nam ngày 16-8-2021", Phó Thống đốc yêu cầu.
Thứ tư là phải linh hoạt áp dụng các hình thức bảo đảm tiền vay, xem xét cho vay không có tài sản bảo đảm trên cơ sở quản lý dòng tiền. Cùng với đó là cải tiến thủ tục, rút ngắn thời gian xét duyệt cho vay, đa dạng hóa các loại sản phẩm tín dụng để tạo thuận lợi cho khách hàng tiếp cận vốn.
Giải pháp thứ 6 Phó Thống đốc đưa ra là Nh phải chủ động tiếp cận các DN, thương nhân lúa gạo và thỏa thuận các nội dung liên quan, phù hợp quy định pháp luật về cấp tín dụng.
Cuối cùng là truyền thông để người dân, DN nắm bắt đầy đủ các chính sách, sản phẩm tín dụng NH để người dân, DN chủ động tiếp cận với nguồn vốn.