Dịch vụ giữ hộ vàng của một số NHTM tạm ngưng khiến người dân lo lắng bởi họ không có nhu cầu bán vàng chuyển đổi thành tiền đồng. Hiện các khách hàng cá nhân có tài sản vàng đang chờ đợi hướng dẫn cụ thể từ NHNN.
Chờ hướng dẫn mới
 |
Theo quy định của NHNN, từ ngày 25-11-2012, các NHTM phải chấm dứt phát hành chứng chỉ huy động vàng. Trước đó, ngày 27-4-2012, NHNN ban hành Chỉ thị 05 yêu cầu các tổ chức tín dụng (TCTD) và chi nhánh ngân hàng (NH) nước ngoài chấn chỉnh việc thực hiện quy định về huy động, giữ hộ vàng và sử dụng vàng, bởi lẽ một số NH trả lợi tức cho khách hàng không phù hợp với quy định của Luật Các TCTD và Thông tư 11.
Tuy nhiên, để lách luật, các NHTM giới thiệu dịch vụ giữ hộ vàng không lãi suất, khách hàng gửi vàng phải trả mức phí phổ biến 0,05% hoặc tối thiểu 20.000 đồng, hoặc thu phí tượng trưng 0,005% trị giá vàng giữ hộ kết hợp với các chương trình khuyến mại.
Cụ thể, khi gửi tiết kiệm bằng vàng, khách hàng sẽ được nhận quà khuyến mại ngay với giá trị tương đương 2-3% lãi suất tiền gửi. Sau khi các NH đóng trạng thái vàng, dịch vụ giữ hộ vàng bắt đầu rầm rộ trở lại và thu hút sự quan tâm của nhiều người.
Khi có thông tin phản ánh nhiều NH không thực hiện đúng quy định trong hạch toán và giữ hộ, NHNN ban hành công văn yêu cầu tạm ngưng dịch vụ giữ hộ vàng. Nhiều ý kiến cho rằng công văn này xuất phát từ lo ngại các NHTM lách quy định cấm huy động và cho vay vàng có hiệu lực từ ngày 30-6.
Việc gửi vàng tại các doanh nghiệp rủi ro rất lớn, nhất là khi có biến động giá dẫn đến doanh nghiệp thua lỗ. Để tránh việc doanh nghiệp nhảy vào cuộc trong thời gian các NH ngưng huy động vàng, NHNN cần có cơ chế giải quyết việc huy động vàng trong dân sát với thực tế. TS. Cao Sĩ Kiêm, chuyên gia NH |
Thực hiện yêu cầu trên của NHNN, các NHTMCP lớn như Eximbank, ACB, Sacombank, DongA Bank… đã thông báo ngưng dịch vụ giữ hộ vàng, chờ hướng dẫn của NHNN. Hiện các NHTM này chỉ còn giữ vàng của những khách hàng chưa đến thời điểm đáo hạn.
Việc NH tạm ngưng giữ hộ vàng mấy ngày qua khiến người dân đứng ngồi không yên với số tài sản của mình. Nhiều khách hàng cho biết họ gửi vàng vào NHTM để đảm bảo an toàn, không lo sợ trộm cướp. Nhưng nay NHNN ban hành quy định quá đột ngột, một số người gửi vàng không thời hạn đã được thông báo đến nhận lại vàng nhưng vẫn đang chần chừ vì mang vàng về nhà không khác nào đem theo “bóng” ăn trộm về nhà.
Nhân viên tại các NHTM cũng cho biết đã tư vấn khách hàng chuyển đổi vàng thành tiền đồng để gửi tiết kiệm, nhưng nhiều người vẫn đắn đo nói sẽ suy nghĩ và quyết định sau. Ghi nhận trên thị trường những ngày qua cho thấy giao dịch vàng rất trầm lắng, không có hiện tượng người dân mang vàng đổi tiền đồng số lượng nhiều.
Cẩn trọng các dịch vụ khác
Vàng có tính thanh khoản cao và người Việt Nam rất chuộng giữ vàng. Bản báo cáo về thị trường vàng với tựa đề “Việt Nam - Sùng bái vàng” vừa được NH Standard Chartered công bố đã ghi nhận điều này. Bản báo cáo cho biết Việt Nam là quốc gia tiêu thụ vàng lớn thứ 4 tại khu vực châu Á, vàng được người dân xem như một phương tiện cất trữ, được dùng như một loại tiền, thậm chí được coi trọng hơn tiền giấy.
Theo Hiệp hội Vàng thế giới, ước tính vàng tích trữ trong dân tại các nước đạt dưới 3% GDP, trong khi tại Việt Nam tổng lượng vàng tích trữ đạt đến 45% GDP, tương đương 1.000 tấn. Vì vậy, nhu cầu đảm bảo an toàn cho tài sản của người dân cũng rất lớn. Sau khi các NHTM ngừng giữ hộ, một số khách hàng được giới thiệu dịch vụ cho vay vàng tại Tập đoàn DOJI.
Hiện mức lãi suất huy động vốn bằng vàng của DOJI là 1,2%/năm đối với kỳ hạn 1 tháng và 1,8%/năm đối với kỳ hạn 12 tháng. Song dịch vụ này không được người dân tại TPHCM quan tâm nhiều và hiện DOJI cũng tạm ngưng huy động vàng. Trước đó, nắm được nhu cầu gửi vàng của người dân vẫn rất lớn, nhiều cửa hàng vàng tại TPHCM đã âm thầm kêu gọi khách quen đến gửi vàng và trả phí cho người gửi.
Trước việc dịch vụ giữ hộ vàng của NHTM tạm ngưng, ông Trần Thanh Hải, Tổng giám đốc Công ty Đầu tư và kinh doanh vàng Việt Nam (VGB), cảnh báo việc nhiều doanh nghiệp kinh doanh vàng nhân cơ hội này tung ra dịch vụ huy động vàng có trả lãi cho người gửi, biến tướng dưới nhiều hình thức như hợp đồng cầm cố, giữ hộ… Nhiều chuyên gia cũng cho rằng người dân gửi vàng cho doanh nghiệp, tức doanh nghiệp đi vay nhưng không có tài sản thế chấp. Nếu doanh nghiệp kinh doanh lỗ, người gửi vàng coi như mất trắng.
Thực tế, khi NHTM tạm ngưng giữ hộ vàng, nhiều người đã cho biết sẽ tạm thời mang vàng về nhà cất giữ. Theo đại diện Vụ quản lý Ngoại hối NHNN, dự kiến khoảng 2 tuần sau khi yêu cầu tạm ngưng dịch vụ giữ hộ vàng, NHNN sẽ ban hành dự thảo thông tư hướng dẫn về vấn đề này.
Trong khi đó, một số chuyên gia cho rằng theo công văn NHNN chỉ yêu cầu các NHTM vi phạm ngưng giữ hộ vàng, còn những NHTM làm đúng quy định như giữ hộ không lãi suất, ghi nhận số seri, mã số, ký hiệu… vẫn triển khai dịch vụ này bình thường.
Cụ thể, hiện nay dịch vụ giữ vàng hộ vẫn được Southernbank, TienPhongBank cung cấp miễn phí cho khách hàng. Ngoài ra, để người dân an tâm về tài sản, một số NHTM đã giới thiệu dịch vụ cho thuê két sắt để cất giữ vàng. Đây cũng là một dịch vụ tốt để đảm bảo an toàn cho tài sản của người dân. Tuy nhiên, do NHNN khẳng định sẽ sớm có dự thảo hướng dẫn về giữ hộ vàng nên người dân cũng đang trông chờ xem sẽ có quy định như thế nào trước khi đưa vàng vào dịch vụ khác.
