Tổng thống 'vô chính phủ' Javier Milei

(ĐTTCO) - Việc ông Javier Milei đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống với gần 56% phiếu bầu mang đến cú sốc cho hệ thống kinh tế và chính trị ở Argentina, bởi tân tổng thống là người ủng hộ chủ nghĩa tư bản vô chính phủ.
Tổng thống 'vô chính phủ' Javier Milei

Quan điểm chính trị

Ông Milei đã thu hút được nhiều người theo dõi nhờ chính trị cánh hữu, phong cách khoa trương, xuất hiện trên truyền hình và lịch sử với tư cách là nhạc sĩ nhạc rock. Được mệnh danh là “Bộ tóc giả” vì kiểu tóc bù xù của mình - ông tuyên bố đã không chải nó trong nhiều thập niên và để "bàn tay vô hình" làm việc đó.

Ông cũng tự xưng là nhà tư bản vô chính phủ, thu hút sự ủng hộ khi bày tỏ tức giận trước nạn tham nhũng, giai cấp thống trị và giới chính trị ưu tú.

Ông tham gia chính trường năm 2021 với chương trình nghị sự “chống đẳng cấp” và trở thành nhà lập pháp tại Hạ viện Quốc hội Argentina. Tại các cuộc vận động tranh cử, Milei thề sẽ “trả lại” quyền tự do cho người dân Argentina để họ có thể trở thành “người kiến tạo vận mệnh của chính mình”.

Tự mô tả mình là “người theo chủ nghĩa tối giản”, ông ủng hộ việc giới hạn chính phủ trong một số chức năng. Ông cho biết sẽ cắt giảm số lượng các bộ liên bang từ 18 xuống còn 8, đóng cửa hoặc tư nhân hóa các cơ quan nhà nước. Milei cũng muốn bãi bỏ ngân hàng trung ương và đô la hóa nền kinh tế. Ông ủng hộ các ý tưởng về thị trường tự do, bao gồm cả việc nới lỏng các hạn chế về súng ống…

Ông có lập trường mạnh mẽ chống lại việc phá thai, vốn đã được hợp pháp hóa ở Argentina vào năm 2020. Ông gọi biến đổi khí hậu là “lời nói dối”, khi Argentina phải hứng chịu đợt hạn hán kéo dài 3 năm, mà các chuyên gia cho rằng có lẽ trầm trọng hơn do nhiệt độ cao hơn do biến đổi khí hậu gây ra.

Trong các cuộc tranh luận tổng thống, ông cũng đặt ra nghi ngờ về số vụ giết người được chấp nhận rộng rãi trong “Cuộc chiến bẩn thỉu” của đất nước từ năm 1976 đến năm 1983. Phó Tổng thống của ông, Victoria Villarruel, đã nổi tiếng khi ủng hộ những người lính bị kết án vi phạm nhân quyền trong chế độ độc tài.

Những thách thức

Argentina đang phải đối mặt với một số vấn đề kinh tế nghiêm trọng, bao gồm lạm phát, nợ công tăng và thất nghiệp cao. Tình trạng kinh tế bất ổn đã dẫn đến sự bất mãn của người dân với chính phủ. Milei đã tận dụng sự bất mãn này để giành chiến thắng trong cuộc bầu cử.

Theo dữ liệu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), nợ công của Argentina tính đến tháng 11 là 324 tỷ USD, tương đương 94% GDP, mức nợ công cao nhất trong lịch sử Argentina. Nợ công của Argentina chủ yếu là nợ nước ngoài, chiếm khoảng 70% tổng nợ công. Các chủ nợ nước ngoài của Argentina chủ yếu là ngân hàng, công ty đầu tư và tổ chức tài chính quốc tế. Argentina đã từng vỡ nợ 9 lần trong lịch sử, lần gần nhất vào năm 2020.

Ông Javier Milei tuyên bố sẽ giải quyết vấn đề nợ công Argentina bằng cách thực hiện các chính sách như giảm chi tiêu chính phủ, bãi bỏ các quy định và tăng thuế với các chủ nợ nước ngoài. Cụ thể, ông hứa sẽ cắt giảm chi tiêu của chính phủ, bao gồm các khoản trợ cấp, phúc lợi và các chương trình xã hội. Milei cũng sẽ bãi bỏ các quy định đối với doanh nghiệp và cá nhân, nhằm giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo ra việc làm, từ đó tăng nguồn thu cho chính phủ và giúp giảm nợ công.

Các nhà phân tích cho biết, với nguồn tài chính hạn chế và sự hỗ trợ chính trị thấp, Milei có thể sẽ gặp khó khăn trong việc thúc đẩy nhiều đề xuất cấp tiến của mình, chẳng hạn như đô la hóa nền kinh tế. Đề xuất này của Milei đã gây ra làn sóng chấn động khắp nền kinh tế. Tại thị trường không chính thức được giao dịch rộng rãi ở Argentina, giá 1USD đã vượt qua 1.000 peso Argentina lần đầu tiên vào tháng trước.

Trước cuộc bầu cử sơ bộ, 1USD có giá khoảng 600 peso, dự kiến giảm mạnh hơn nữa sau kỳ nghỉ lễ của ngân hàng ở Argentina, khi người Argentina có thể bán peso của mình để đón chờ nhiệm kỳ tổng thống của Milei. Một số nhà cung cấp ở Buenos Aires đã tạm dừng niêm yết giá cho một số mặt hàng trong những ngày gần đây.

Các nhà kinh tế học ủng hộ tự do hóa cho rằng các chính sách của Milei có thể giúp giảm nợ công trong dài hạn. Họ nói việc giảm chi tiêu của chính phủ sẽ giúp giảm thâm hụt ngân sách, và việc bãi bỏ các quy định sẽ giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo ra việc làm.

Tuy nhiên, các nhà kinh tế học theo chủ nghĩa Keynes cho rằng các chính sách của Milei có thể gây ra suy thoái kinh tế. Họ cho rằng việc giảm chi tiêu của chính phủ sẽ làm giảm cầu trong nền kinh tế, và việc tăng thuế đối với các chủ nợ nước ngoài sẽ làm giảm vốn đầu tư nước ngoài.

Triệu phú USD

Theo báo cáo của tạp chí Forbes, tài sản của ông Javier Milei ước tính 10 triệu USD vào năm 2023, chủ yếu đến từ tiền lương, cổ phiếu và các khoản đầu tư khác. Ông Milei kiếm được khoảng 1 triệu USD mỗi năm khi làm nhà kinh tế trưởng tại Corporación América. Ông cũng sở hữu cổ phiếu của một số công ty, bao gồm Corporación América và các công ty tư vấn kinh tế. Ông Milei cũng đầu tư vào bất động sản và các tài sản khác.

Ông Milei sở hữu căn hộ ở Buenos Aires trị giá khoảng 2 triệu USD, và một chiếc Ferrari trị giá khoảng 1 triệu USD. Ông có khoảng 1 triệu USD tiền tiết kiệm trong ngân hàng và khoảng 6 triệu USD đầu tư vào bất động sản và các tài sản khác. Tài sản của ông Javier Milei cho thấy ông là một người giàu có. Tuy nhiên, nếu so với các chính trị gia khác ở Argentina, tài sản của ông Milei chỉ ở mức bình thường.

Ông Javier Milei được cho là người tự tin, thẳng thắn và không ngại tranh luận. Ông thường xuyên đưa ra những phát ngôn gây tranh cãi, nhưng ông không ngại đối mặt với những người phản đối.

Ông Milei cũng là người có phong cách giao tiếp ấn tượng. Ông thường sử dụng những ngôn từ mạnh mẽ và thẳng thắn, không ngại sử dụng những hình ảnh so sánh gây sốc. Những tính cách này đã giúp Milei trở thành nhân vật nổi tiếng ở Argentina. Ông là một trong những chính trị gia được theo dõi nhiều nhất trên mạng xã hội và có lượng người hâm mộ đông đảo.

Ông Milei sẽ phải đối mặt với hàng loạt thách thức và khó khăn để hiện thực hóa lời cam kết vực dậy kinh tế Argentina, trong bối cảnh chia rẽ chính trị và phân tầng xã hội hiện nay.

Các tin khác