Mạng internet đã tạo ra một thế giới ảo tác động, song hành với thế giới thật mà ta đang sống nên nó cũng có “mặt trái”, người dùng internet dễ bị lừa đảo khi tham gia vào thế giới MXH, mua bán online. Dưới dạng một phiên bản ảo, kẻ xấu có thể nhân bản, chỉnh sửa hồ sơ, gieo rắc virus để lừa đảo người khác. Những kẻ xấu xuất hiện ngày càng nhiều trên thế giới ảo và học cách dùng công nghệ lừa đảo. Thống kê từ các hãng bảo mật cho thấy mục tiêu hàng tỷ đôla từ các vụ tấn công qua internet đã hấp dẫn rất nhiều băng đảng tham gia internet.
Cần tránh kiểu mật khẩu quen thuộc
Tham gia vào MXH và mua bán online đang là trào lưu khi bạn có thể kết nối trực tiếp đến các nhà cung cấp với giá siêu rẻ. Cũng vì siêu rẻ, rất nhiều người đã dính bẫy của kẻ xấu, như yêu cầu chuyển tiền mua hàng giảm giá hoặc các chiêu trò đánh cắp tài khoản thanh toán qua MXH.
MXH phổ biến tại Việt Nam là facebook được liên kết đến gmail và số điện thoại của người dùng. Một khi gmail mất đi thì facebook có thể bị khai thác tính năng cấp lại mật khẩu. Và nếu kẻ xấu lấy được mật khẩu facebook thì chúng có thể đổi số điện thoại liên kết để chiếm quyền điều khiển tài khoản nạn nhân. Từ tài khoản chiếm đoạt, kẻ xấu dễ lừa đảo người thân và bạn bè thân thiết của nạn nhân.
Thực tế đáng nói, đã có hàng triệu người mất tài khoản do đặt mật khẩu theo kiểu “quen thuộc” là ngày tháng năm sinh hay 123456… nhưng nhiều người dùng internet vẫn đặt, bất chấp cảnh báo và có thể gây hậu quả tai hại.
Tỉnh táo với lừa đảo không kỹ thuật
Có hai loại tin tặc tấn công qua internet được phân loại là tấn công kỹ thuật và tấn công lừa đảo không kỹ thuật. Người dùng thường cảnh giác với tin tặc tấn công kỹ thuật và dùng phần mềm diệt virus để ngăn chặn. Tuy nhiên, tin tặc còn dùng tâm lý tấn công qua các kịch bản để người dùng tự khai mật khẩu qua các liên kết giả mạo. Vì vậy, nhận ra các tấn công lừa đảo qua MXH là rất khó khăn. Các chuyên gia bảo mật khuyên người dùng luôn cảnh giác và đọc hiểu các thông tin trước khi nhấp chuột.
Ứng dụng cơ bản nhất là phần mềm diệt virus chuyên nghiệp cho máy tính, thiết bị cá nhân, doanh nghiệp và mạng internet có độ bảo mật cao. Bảo mật là công việc đặc thù và cần các chuyên gia kinh nghiệm thực hiện. Trong một công ty luôn có các chuyên gia bảo mật quản lý mạng công ty, thiết lập các chế độ bảo mật và đưa ra cảnh báo. Các thành viên công ty nên thực hiện đúng theo cảnh báo để hệ thống mạng không bị khai thác lỗ hổng do người dùng sơ suất. Đối với người dùng gia đình thì cài phần mềm diệt virus cho các thiết bị thông minh là điều bắt buộc, ít nhất là bảo mật căn bản và thường xuyên cập nhật.
Với giao dịch trực tuyến có dùng tài khoản ngân hàng thì người dùng phải xác minh thanh toán tiền trên một thiết bị sạch và web uy tín. Các chiêu trò lừa đảo qua thanh toán online thường dùng mối lợi ích giảm giá hoặc phần thưởng để thúc ép nạn nhân nhập nhanh mật khẩu. Trước các tình huống giao dịch qua internet, người dùng nên luôn luôn cẩn trọng xem kỹ link mua hàng và xác minh thông tin trước khi mua hàng.