(ĐTTCO) - Tháng 3, khi những cánh hoa ban bung nở trắng núi rừng Tây Bắc, cũng là lúc những người đàn ông Thái ở bản Pá Uôn, xã Chiềng Ơn, huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La đi săn cá tép dầu. Vùng đất này là nơi tái định cư của người dân huyện cũ Quỳnh Nhai nằm trong dự án Thủy điện Sơn La năm 2009. Đồng bào Thái trắng trước đây sinh sống ở huyện cũ có đất làm ruộng nương, bây giờ về khu tái định cư đất đai ít nên nhiều người chuyển sang làm nghề đánh bắt, nuôi cá trên lòng hồ thủy điện lớn nhất Đông Nam Á. Trong đó, săn bắt cá tép dầu đang trở thành nghề chính của người đàn ông nơi đây.
6 giờ chiều, chúng tôi lên chiếc thuyền máy của anh Lò Văn Quý, Phó Chủ nhiệm HTX Thương Tuyên, ngược chân cầu Pá Uôn chừng hơn 4km thì đến khu giăng vó cá tép dầu của HTX. Mỗi vó cá rộng chừng 400m2, dựng bằng hàng chục thân tre đực, được kéo lên hạ xuống bằng hệ thống dây tời. Trên mỗi vó cá có dòng dây điện nối vào một ắc quy công suất 120Ampe. Khi trời tắt nắng, bóng điện treo giữa vó cá được bật lên để thu hút cá tép dầu kéo về đẻ trứng. Thời gian bật đèn dụ cá chừng 8-10 giờ đồng hồ tùy hôm. Thông thường khoảng từ 2 giờ sáng hôm sau các vó bắt đầu được kéo lên. Đến 6 giờ sáng cá sẽ được đưa vào bờ bán cho thương lái hoặc các HTX mua để làm thức ăn nuôi cá lồng.
Huyện Quỳnh Nhai hiện có khoảng 600 vó cá tép dầu trên lòng hồ, mỗi vó cá giải quyết lao động 2-3 người. Mỗi đêm trung bình 1 vó cá tép dầu cất được 50-100kg cá. Cá biệt có vó cá kéo được hơn 1 tấn cá. Cá tép dầu đánh bắt lên được bán với giá 6.000-30.000 đồng/kg. Mỗi thợ săn cá tép dầu thu nhập trung bình 300.000-400.000 đồng/đêm kéo vó.
 |
Những căn nhà tái định cư bên lòng hồ thủy điện. |
 |
Cá tép dầu được mang phơi khô trên các đỉnh đồi quanh hồ. |
 |
Quay tời kéo lưới đã mắc đầy cá. |
 |
Đường sá rộng rãi và điện thắp sáng ở Khu tái định cư bản Pá Uôn. |
 |
Khi trời tắt nắng cũng là lúc người dân bản Pá Uôn |
 |
Thương lái chèo thuyền tới bản Pá Uôn thu mua cá tép dầu. |
 |
Bật đèn ắc quy để dụ cá đến. |
 |
Bữa nào đánh bắt được nhiều cá, cánh đàn ông tụ tập uống rượu mừng, |
 |
Những mẻ cá đầu tiên được kéo lên. |
