Chuyên gia thám hiểm tàu Titanic chết vì tàu Titan

(ĐTTCO) - “Sinh nghề tử nghiệp” có lẽ là câu nói đã ứng vào vận mệnh của nhà thám hiểm người Pháp Paul-Henri Nargeolet, người còn được gọi là “Mr. Titanic”.
Chuyên gia thám hiểm tàu Titanic chết vì tàu Titan

Ông đã 37 lần thành công trong việc đến khám phá và nghiên cứu xác tàu đắm Titanic. Nhưng đến lần thứ 38, ông đã thất bại và thiệt mạng, khi chiếc tàu lặn ông đi cùng 4 người khác phát nổ.

Trưởng thành trong quân ngũ

Ông Nargeolet sinh ngày 2-3-1946 tại Chamonix, Pháp. Ông chuyển đến Paris sau khi sống ở Maroc 13 năm. Ông đã nghe thấy tiếng gọi của biển cả khi còn là thợ lặn nghiệp dư, và năm 1964 ông gia nhập Hải quân Pháp. Trong quân ngũ, ông từng đảm nhận các nhiệm vụ lái tàu ngầm, thợ lặn rà phá bom mìn và thợ lặn biển sâu.

Trong những năm 1980, ông được chuyển đến Nhóm can thiệp dưới biển (GISMER), nơi ông điều khiển các tàu ngầm can thiệp. Trong thời gian đó, ông đi khắp thế giới để trục vớt các máy bay và trực thăng bị chìm của Pháp. Trong quá trình làm việc, ông đã tìm thấy xác tàu La Mã, nằm ở độ sâu 70m.

Ông cũng xác định được vị trí của chiếc DHC-5 Buffalo bị rơi vào năm 1979 với 12 người trên khoang, trong đó có một số thành viên của chính phủ Mauritanie. Năm 1984, Nargeolet nghỉ hưu với cấp bậc Thuyền trưởng tàu khu trục nhỏ.

Trong hàng chục chuyến lặn xuống xác tàu Titanic, ông Nargeolet đã nhiều lần lặn trên chính Titan, con tàu lặn đã bị áp suất ép đến nổ tung ở dưới đáy đại dương gần đống đổ nát Titanic.

Năm 1986, Viện Nghiên cứu Khai thác Biển của Pháp (IFREMER) đã liên hệ với Nargeolet về việc lặn tìm xác tàu Titanic. Vì đúng sở trường và sở thích của mình, ông đã nhanh chóng đồng ý.

Tại IFREMER, Nargeolet điều khiển các chuyến lặn xuống địa điểm xác tàu Titanic vào các năm 1987, 1993, 1994 và 1996. Chuyến thám hiểm năm 1987 của ông là chuyến đầu tiên thu thập đồ tạo tác từ đống đổ nát của tàu Titanic.

Là một phần trong nhiệm vụ IFREMER của mình, Nargeolet cũng đã xác định vị trí nhiều máy bay bị hư hại trên biển. Vào ngày 15-5-1993, Nargeolet đã thực hiện chuyến lặn với tàu Nautile và tình cờ phát hiện ra La Lune, con tàu đã chìm vào năm 1664 gần Toulon.

Mr. Titanic

Từ năm 1994, Nargeolet là Giám đốc Trung tâm Quản lý Tài nguyên Biển và Dưới nước (CMURM) của Đại học bang Michigan. Từ năm 1996-2003, Nargeolet làm việc với Aqua+, công ty con của Canal+, với mục tiêu sản xuất phim dưới nước. Trong thời gian làm việc cho công ty, ông đã chỉ đạo các nhiệm vụ dưới nước của 2 tàu ngầm.

Vào tháng 8-2007, RMS Titanic, Inc., một công ty thuộc sở hữu của Premier Exhibitions chuyên tổ chức các cuộc triển lãm du lịch, đã ủy quyền cho Nargeolet xác định vị trí của RMS Carpathia, con tàu đã cứu những người sống sót của RMS Titanic nhưng bị trúng ngư lôi vào năm 1918.

Nargeolet đã làm việc với RMS Titanic để phục hồi các đồ tạo tác liên quan đến Titanic với tư cách là Giám đốc Chương trình Nghiên cứu Dưới nước. Công việc của ông bao gồm việc sử dụng các phương tiện điều khiển từ xa (ROV), cũng như điều khiển các chuyến lặn đến địa điểm xác tàu đắm. Công việc của ông đã giúp phục hồi gần 6.000 đồ tạo tác trong suốt 35 lần lặn.

Năm 2010, ông tham gia sứ mệnh lập bản đồ 3D khu vực xác tàu đắm và xác định mức độ hư hỏng bằng cách sử dụng ROV và robot tự động dưới nước. Cũng trong năm 2010, ông tham gia tìm kiếm hộp đen chuyến bay 447 của Air France, bị rơi vào năm 2009 khi đang trên đường từ Rio de Janeiro đến Paris.

Là chuyên gia về tàu Titanic, Nargeolet đã tham gia với tư cách là người tạo ra 2 bộ phim tài liệu: Titanic: The Legend Lives On (1994) và Deep Inside the Titanic (1999). Năm 2022, ông xuất bản Dans les profondeurs du Titanic (Ở độ sâu của Titanic), kể lại các chuyến thám hiểm của mình. Nhờ có kiến thức sâu rộng và chuyên môn trong việc lặn khám phá xác tàu Titanic, Nargeolet đã được công nhận rộng rãi và được kính trọng trong lĩnh vực này, và được biết đến với cái tên “Mr. Titanic”.

Sinh nghề tử nghiệp

Trong hàng chục chuyến lặn xuống xác tàu Titanic, ông Nargeolet đã nhiều lần lặn trên chính Titan, con tàu lặn đã biến mất vào ngày 18-6 và sau đó bị phát hiện đã bị áp suất ép đến nổ tung ở dưới đáy đại dương gần đống đổ nát Titanic. Trong một chuyến đi như vậy vào năm 2022, ông Nargeolet đã phát hiện ra “hệ sinh thái vực thẳm đa dạng sinh học phi thường chưa từng được biết đến gần Titanic”.

Ông Nargeolet đóng vai trò quan trọng trong nghiên cứu khoa học và tài liệu về địa điểm, không chỉ giúp phục hồi các hiện vật, còn lập bản đồ đống đổ nát. Những đóng góp của Nargeolet cho việc khám phá tàu Titanic đã cung cấp những hiểu biết có giá trị về nơi an nghỉ cuối cùng của con tàu, cùng các sự kiện xung quanh vụ chìm tàu bi thảm.

James Cameron, đạo diễn của bộ phim nổi tiếng “Titanic” và là bạn của ông Nargeolet, mô tả ông là “hoa tiêu lặn huyền thoại”. Tình yêu dành cho lặn biển sâu khiến Nargeolet được so sánh với nhà thám hiểm dưới biển nổi tiếng Jacques Cousteau.

Với tư cách là giám đốc của công ty RMS Titanic, ông Nargeolet cảm thấy biết ơn vì vai trò của mình trong việc bảo tồn thứ nhiều người coi là biểu tượng của sự lạc quan đầu thế kỷ 20 về tiến bộ công nghệ. Song ông cũng bị một số người chỉ trích vì việc trục vớt bị xem như hành vi “cướp mộ”.

Ông từng bào chữa trên The Irish Examiner, nhấn mạnh những lợi ích đối với khoa học và lịch sử trong việc bảo tồn tàn dư của một khối thép và sắt khổng lồ không chỉ đóng vai trò là môi trường sống đông đúc của các loài quý hiếm. “Những cuộc thám hiểm này tiêu tốn 50 triệu USD. Tất nhiên, công ty muốn một số lợi nhuận" - ông nói.

Ít người biết những điều kỳ diệu, cũng như những rủi ro của việc lặn như vậy hơn ông Nargeolet. “Nếu điều gì đó tồi tệ xảy ra, dù bạn ở độ sâu 11m hay 11km, kết quả như nhau. Khi bạn ở vùng nước rất sâu, bạn sẽ chết trước khi nhận ra có điều gì đó không ổn” - ông Nargeolet từng nói như vậy trong cuộc phỏng vấn năm 2019 với The Irish Examiner. Và câu nói này gần đây được nhắc lại như “điềm gở” được báo trước.

Nargeolet đã kết hôn 2 lần. Người vợ đầu tiên của ông là phóng viên truyền hình người Mỹ Michele Marsh, có với ông 2 con gái, Chloe và Sidonie, và nhận nuôi 1 con trai, Julian. Sau đó, nhờ công việc Titanic, Nargeolet đã găp lại người bạn thời thơ ấu, Anne Sarraz-Bournet, người đã trở thành vợ thứ hai của ông. Vào thời điểm qua đời, Nargeolet sống ở Pawling thuộc bang New York, Mỹ, sau khi chuyển đến đó vào năm 2022.

Các tin khác