Khi thành phố “ngủ đông”
Nhắc đến TPHCM người ta sẽ nói về một đô thị sầm uất, thành phố không ngủ với những con phố sáng đèn, những cửa hàng kinh doanh, dịch vụ san sát. Nhưng nay, khi Covid-19 ập đến, thành phố buộc phải giãn cách xã hội và việc áp dụng Chỉ thị 10 không ấn định thời gian 1 hay 2 tuần như trước, khiến các ngành kinh doanh, dịch vụ buộc phải ngưng hoạt động. Dọc con phố Nguyễn Trãi (quận 1) những cửa hàng kinh doanh quần áo, giày dép, mỹ phẩm, nhà hàng ẩm thực, quán cà phê đều im lìm sau cánh cửa đóng kín. Trước nhiều cánh cửa là những tấm biển cho thuê nhà, cho thuê mặt bằng nhưng hầu như không có khách tới hỏi thăm.
Một số tuyến đường trung tâm TPHCM gần như "ngủ đông". Con đường Đồng Khởi đắt đỏ bậc nhất TPHCM những ngày này cũng tràn ngập biển cho thuê nhà. Các khách sạn đóng cửa, những quán cà phê vắng lặng, các cửa hàng kinh doanh quần áo, đồ lưu niệm cửa đóng then cài. Những con phố nhỏ nối giữa Đồng Khởi và Nguyễn Huệ như Mạc Thị Bưởi, Nguyễn Thiệp, Ngô Đức Kế… trước ngày giãn cách vẫn tấp nập người mua, người bán nay cũng vắng lặng.
Chị N.D chủ một cửa hàng kinh doanh mỹ phẩm trên Mạc Thị Bưởi chia sẻ tại facebook cá nhân của mình, tình hình thực sự căng thẳng nhất là với những người phải thuê mặt bằng, xoay sở với lãi suất ngân hàng. Chị cho biết chủ nhà cho thuê suốt một năm nay có lúc giảm giá nhà cho thuê 30%, 20% và tháng này 50%. Thực tế, nhiều chủ nhà cho thuê đã chia sẻ cùng người thuê trong giai đoạn này, nhưng đóng cửa không thể kinh doanh khó chồng khó.
Không chỉ những con phố vắng lặng, những trung tâm thương mại vốn rất đông cửa hàng, khách tham quan mua sắm như Takashimaya (quận 1) cũng chìm trong sự im lặng, vắng vẻ. Xung quanh chợ Bến Thành những ngày này cũng là những cánh cửa đóng kín. Kể từ khi vắng bóng khách du lịch nhất là khách quốc tế, tiểu thương chợ Bến Thành trở thành những người cực kỳ nhàn rỗi. Khu vực xung quanh chợ Bến Thành vốn sôi động với những cửa hàng hoa, trái cây, trang sức, mỹ phẩm, giày dép… nay sự sôi động ấy đã không còn.
Bước ra khỏi trung tâm quận 1, dù đến bất cứ con đường nào của TPHCM lúc này cũng chỉ nhìn thấy những cánh cửa đóng kín. Như con phố Hồ Văn Huê (Phú Nhuận) trước đây lấp lánh những bộ váy áo cô dâu, chú rể nay hoàn toàn im ắng. Hay con đường kinh doanh sôi động nhất Gò Vấp là Quang Trung cũng không khá hơn bao nhiêu. Tương tự, khu vực buôn bán sầm uất như chợ Tân Bình những ngày này cũng rất vắng khách mua người bán. Nếu có cửa hàng nào mở cửa, sáng đèn đó có thể là những quán ăn phục vụ bán mang đi. Trước đây, khi Covid-19 đến ngành du lịch, khách sạn được nhắc tên đầu tiên trong nhóm những ngành khó khăn. Nay khi dịch bệnh lan rộng và thành phố chưa thể kiểm soát, quá nhiều ngành dịch vụ điêu đứng.
Bàn chuyện thuế và lãi suất
Dịch bệnh Covid -19 đã đẩy các doanh nghiệp, hộ kinh doanh và người lao động vào thế vô cùng khó khăn. Phần đông doanh nghiệp, hộ kinh doanh than trời khi phải đóng cửa hàng nhiều ngày liền. Vì thế, “hỗ trợ” là cụm từ đang được quan tâm nhất hiện nay. Mới đây UBND TPHCM đã đề xuất chi 886 tỷ đồng hỗ trợ người bị ảnh hưởng dịch Covid-19. Trong đó có một số nhóm đối tượng như thương nhân tại các chợ truyền thống hạng 1 sẽ được hỗ trợ 300.000 đồng/tháng; chợ hạng 2 là 210.000 đồng/tháng; chợ hạng 3 là 150.000 đồng/tháng. Thời gian hỗ trợ 6 tháng, từ tháng 7-2021. Bên cạnh đó, hộ kinh doanh phải dừng hoạt động tại khu vực thực hiện Chỉ thị 16 sẽ được hỗ trợ trực tiếp 2 triệu đồng/hộ…
Song thực tế với doanh nghiệp, các hộ kinh doanh, tiểu thương, thuế và lãi suất ngân hàng mới là thách thức lúc này, không đơn thuần là việc hỗ trợ bằng tiền mặt. Chậm nộp thuế bị phạt và bêu tên. Nợ ngân hàng chậm trả chấp nhận thêm tiền phạt, lãi trả chậm và bị xếp vào nhóm nợ xấu. Nhiều doanh nghiệp kinh doanh nhà hàng, tiệc cưới, hội nghị… vắng vẻ cả tháng nay nhưng vẫn phải đóng thuế đều. Nhiều tiểu thương của các chợ truyền thống kinh doanh ế ẩm, nhưng các mức hỗ trợ về miễn giảm thuế chưa được thông tin cụ thể.
Nhiều hộ kinh doanh đóng cửa nhưng chuyện miễn, giảm thuế chưa được nghe nói. Chia sẻ với ĐTTC, chị Thủy một hộ kinh doanh đồ nội thất tại quận 7, cho biết đã đóng cửa 2 tuần và chưa biết đến khi nào mới hoạt động trở lại, trong khi đến nay vẫn chưa nghe nói việc được miễn giảm thuế. Khi chị hỏi nhân viên thu thuế, được trả lời hiện nay đang dịch nên chi cục thuế chưa tiếp hộ kinh doanh. “Chúng tôi đóng cửa theo quy định, vậy mà để được miễn, giảm thuế phải lo đi nộp đơn, chờ xác minh” - chị Thuỷ chia sẻ.
Trước đó, với các hộ kinh doanh phải tạm ngưng hoạt động trong thời gian giãn cách xã hội cũng được đề xuất hỗ trợ giảm thuế. Cục Thuế TPHCM cho biết Quyết định 22/2020 của Thủ tướng Chính phủ có quy định giảm 15% tiền thuê đất cho doanh nghiệp tạm ngưng hoạt động từ 15 ngày trở lên, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có hướng dẫn. Còn với hộ kinh doanh chưa có quy định. Vì vậy, Cục Thuế TPHCM đề xuất chính quyền TP hỗ trợ các hộ kinh doanh ngừng hoạt động 1 tháng được miễn thuế phải nộp của tháng đó, ngừng hoạt động từ 15 ngày được giảm một nửa. Được biết, hiện chi cục thuế nhiều quận, huyện đang nhận đơn của những hộ ngưng, nghỉ kinh doanh để xác minh và thực hiện miễn, giảm thuế.
Làn sóng Covid-19 lần thứ 4 khiến doanh nghiệp, hộ kinh doanh và các tiểu thương khó chồng khó, nhiều người rơi vào hoàn cảnh kiệt quệ. Lúc này cần có cuộc khảo sát thực sự mong mỏi của những người kinh doanh để hỗ trợ đúng và trúng. Vì thực tế như gói hỗ trợ lần 1 của Chính phủ tuy nhanh nhưng khả năng hấp thụ của các doanh nghiệp, đối tượng được hỗ trợ lại quá thấp. Sẽ chẳng ai biết được đến khi dịch được kiểm soát thành phố sẽ có bao nhiêu doanh nghiệp, hộ kinh doanh phải chia tay thị trường. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cũng nên thay đổi cách nhìn nhận, phát huy tinh thần đổi mới sáng tạo để tự cứu mình trước, thay vì thụ động ngồi chờ vào sự hỗ trợ nào đó.
