Theo WGC, khi gộp cả nhu cầu từ thị trường mua bán vàng không qua sàn giao dịch tập trung và các nguồn khác, tổng nhu cầu về vàng đã tăng lên mức kỷ lục hàng năm 2023 đạt 4.899 tấn. Đầu tư từ nguồn nhu cầu không chính thống này đã đẩy giá vàng trong năm 2023 lên mức trung bình năm cao nhất trong lịch sử.
Đối với thị trường Việt Nam, nhu cầu tiêu dùng vàng giảm nhẹ 6% so với cùng kỳ, từ 59,1 tấn trong năm 2022 xuống còn 55,5 tấn trong năm 2023. Vàng miếng và vàng xu đã có mức giảm nhẹ 2% trong năm 2023 so với cùng kỳ, ở mức 40 tấn. Đáng chú ý, đầu tư vàng tại Việt Nam tăng mạnh trong quý IV-2023 nhờ sự điều chỉnh giá.
Tuy nhiên, Việt Nam đã có sự suy giảm đáng kể về nhu cầu vàng trang sức, giảm 16% xuống còn 15 tấn. Sự suy giảm này được thể hiện bằng 4 quý liên tiếp giảm so với cùng kỳ năm trước, do tăng trưởng kinh tế chậm lại và lạm phát tương đối cao trong khu vực.
Giải thích mức tăng có phần bất hợp lý tại thị trường Việt Nam, ông Shaokai Fan, Giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương (không bao gồm Trung Quốc) kiêm Giám đốc Ngân hàng Trung ương toàn cầu tại WGC, cho rằng: “Trong quý IV-2023, Việt Nam đã có đợt tăng đầu tư vàng do điều chỉnh giá, nhưng nhu cầu tăng và các sự lựa chọn đầu tư vàng bị hạn chế đã dẫn đến mức chênh lệch đáng kể đối với các thỏi vàng SJC chính thức, đạt khoảng 600-700 USD/ounce. Giá trị đồng nội tệ giảm liên tục trong suốt năm 2023 đã tiếp tục thúc đẩy nhu cầu, đặc biệt là trong bối cảnh mong manh của nền kinh tế".
Trái với nhu cầu mạnh mẽ của thị trường phi tập trung và khu vực ngân hàng trung ương, dòng vốn vàng trên toàn cầu của ETF (quỹ giao dịch hoán đổi) tiếp tục chảy ra trong năm 2023, tiêu tốn 244 tấn trong năm suy giảm thứ 3 liên tiếp, trong đó các dòng vốn chảy ra ở châu Âu là mạnh nhất.
Nhu cầu đầu tư vàng miếng và vàng xu trên toàn cầu đã hạ nhiệt giảm 3% do thế mạnh ở một số thị trường giúp bù đắp cho sự yếu kém ở những nơi khác. Tại các thị trường khác trong khu vực ASEAN bao gồm Việt Nam, Malaysia, Indonesia và Singapore, nhu cầu vàng miếng và vàng xu cũng giảm lần lượt 2%, 4%, 5% và 8% so với cùng kỳ năm trước.
Tương tự, nhu cầu đầu tư vàng của châu Âu tiếp tục giảm mạnh 59% so với cùng kỳ năm trước. Sự sụt giảm này được bù đắp bằng sự phục hồi mạnh mẽ sau COVID ở Trung Quốc, nơi nhu cầu đầu tư vàng bán lẻ hàng năm tăng 28% lên 280 tấn; kết hợp với mức tăng đáng chú ý ở Ấn Độ (185 tấn), Thổ Nhĩ Kỳ (160 tấn) và Mỹ (113 tấn).
Nhận định về giá vàng năm 2024, bà Louise Street, Nhà phân tích thị trường cấp cao tại WGC, cho biết nhu cầu ổn định từ các ngân hàng trung ương một lần nữa hỗ trợ nhu cầu vàng trong năm nay và giúp bù đắp sự yếu kém ở các lĩnh vực khác của thị trường, làm cho nhu cầu vàng trong năm 2023 cao hơn mức trung bình động 10 năm.
“Bên cạnh chính sách tiền tệ, sự bất ổn về địa chính trị thường là nhân tố chính thúc đẩy nhu cầu vàng và vào năm 2024. Các cuộc xung đột đang diễn ra, căng thẳng thương mại và hơn 60 cuộc bầu cử diễn ra trên khắp thế giới có khả năng thúc đẩy các nhà đầu tư chuyển sang vàng vì đây từ lâu được xem là tài sản tích trữ an toàn", bà Louise Street nhận định.
