Jake Sullivan, cố vấn an ninh quốc gia của ông Biden, nói với CNN vào 3-1 rằng chính quyền mới ở Washington sẽ tìm ra sự khác biệt kinh tế giữa Mỹ và các đồng minh châu Âu để cải thiện quan hệ của họ.
Vào 1-2018, chính quyền Trump đã áp đặt thuế quan 30-50% đối với các tấm pin mặt trời và máy giặt. Hai tháng sau, Hoa Kỳ áp đặt thuế quan đối với thép (25%) và nhôm (10%) từ hầu hết các quốc gia, ước tính 4,1% hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ.
Vào 1-6-2018, điều này đã được mở rộng đối với EU, Canada và Mexico. Thuế quan trả đũa của EU có hiệu lực vào 22-6 năm đó, với việc khối này áp thuế đối với 180 loại sản phẩm đối với hơn 3 tỷ USD hàng hóa của Mỹ.
Ông Sullivan cho biết: “Mục tiêu của chúng tôi là đi ra ngoài ngay lập tức và ngồi xuống không chỉ về vấn đề Trung Quốc, mà là tìm ra những khác biệt kinh tế mà chúng tôi có, để chúng tôi có thể kết thúc cuộc chiến thương mại nhiều mặt mà chính quyền Trump đã khởi động.”
Nhận xét của ông Sullivan được đưa ra sau khi Trung Quốc và EU kết thúc đàm phán về một thỏa thuận đầu tư toàn diện vào tuần trước. EU cho biết thỏa thuận sẽ cung cấp một sân chơi bình đẳng cho các nhà đầu tư EU bằng cách đặt ra các nghĩa vụ rõ ràng đối với các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc, đồng thời cấm chuyển giao công nghệ cưỡng bức và các hành vi xuyên tạc khác.
Việc kết thúc các cuộc đàm phán được coi là đòn bẩy ngoại giao cho Bắc Kinh trước lễ nhậm chức Tổng thống Mỹ vào 20-1. Ông Biden đã thể hiện ý định chống lại một Trung Quốc đang trỗi dậy và nói về sự cần thiết của các liên minh mạnh mẽ hơn chống lại Bắc Kinh trên mặt trận thương mại .
Ông Sullivan cho biết Mỹ sẽ không đảo ngược thuế quan với Trung Quốc, nhưng sẽ tham vấn các đối tác ở châu Âu và châu Á để “mang lại đòn bẩy cho Trung Quốc nhằm thay đổi các hành vi lạm dụng thương mại có vấn đề nhất của họ”.
Đề cập đến Mỹ và “các nền kinh tế cùng chí hướng”, ông Sullivan nói: “Chúng tôi tự tin rằng chúng tôi có thể phát triển một chương trình nghị sự chung về các vấn đề mà chúng tôi chia sẻ mối quan tâm sâu sắc về Trung Quốc. Và nó không chỉ là về thương mại. Đó là về công nghệ. Đó là về quyền con người. Đó là hành động xâm lược quân sự.”
Sau cuộc bầu cử của Mỹ, các quan chức EU đã kêu gọi hợp tác nhiều hơn với Washington để đối phó với Trung Quốc, nước mà EU coi là đối thủ mang tính hệ thống.
Các nhà phê bình cũng cho rằng EU đã vội vàng thỏa thuận với Trung Quốc và vẫn không tin rằng cam kết của Bắc Kinh trong việc thực hiện các công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế sẽ dẫn đến việc chấm dứt lao động cưỡng bức ở Tân Cương. Bắc Kinh đã phủ nhận sự tồn tại của các trại lao động cưỡng bức ở Tân Cương và nói rằng các hành động được triển khai trong khu vực là biện pháp giáo dục để đối phó với chủ nghĩa khủng bố.
Ông Sullivan cho biết ông Biden sẽ công nhận Trung Quốc là một đối thủ cạnh tranh chiến lược với Mỹ, nhưng cũng sẽ làm việc với Trung Quốc về các vấn đề như biến đổi khí hậu.
