Việc biến mất bí ẩn của chuyến bay MH370 thuộc Malaysia Airlines đã khiến hàng triệu người trên thế giới lo lắng trong những ngày qua. Điều gì đã xảy ra cho 239 người trên chuyến bay? Câu hỏi đó đến nay vẫn chưa có lời giải đáp. Trong lịch sử, cũng đã có một số chuyến bay bị mất tích bí ẩn như vậy, mà các nhà chức trách phải mất một thời gian rất lâu sau mới có thể giải đáp được bí mật, thậm chí không thể giải đáp.
Một trong những câu chuyện được kể lại nhiều nhất trong lịch sử hàng không là việc nữ phi công xuất sắc Amelia Earhart biến mất trên Thái Bình Dương vào năm 1937 trong một nỗ lực bay vòng quanh thế giới. Sau nhiều nỗ lực tìm kiếm bất thành, Earhart chính thức được tuyên bố đã chết vào năm 1939.
Chuyến bay định mệnh
Amelia Earhart sinh ngày 24-7-1897, là một nữ phi công và nhà văn Hoa Kỳ. Bà lập ra nhiều kỷ lục, trong đó có việc trở thành người phụ nữ đầu tiên bay một mình xuyên Đại Tây Dương; các tác phẩm về kinh nghiệm bay của bà cũng là những cuốn sách bán chạy nhất thời đó.
Earhart cũng đóng vai trò chủ chốt trong việc thành lập The Ninety-Nines, một tổ chức cho các phi công nữ. Bà cũng là người ủng hộ việc sửa đổi về quyền bình đẳng giới. Ngày 17-3-1937, Earhart và hoa tiêu của mình thực hiện chặng đầu tiên trong hành trình vòng quanh thế giới trên chiếc Lockheed Model 10 Electra. Đến ngày 2-7 cùng năm, máy bay của bà mất liên lạc với mặt đất khi đang bay giữa Thái Bình Dương, gần đảo Howland.
Chỉ khoảng 1 giờ sau khi nhận được thông điệp cuối cùng của Earhart, tàu USCGC Itasca của cảnh sát biển Hoa Kỳ tiến hành tìm kiếm ở phía Bắc và phía Tây đảo Howland. Hải quân Hoa Kỳ cũng nhanh chóng tham gia cuộc tìm kiếm trong khoảng 3 ngày ở quanh Howland và sau đó mở rộng ra các khu vực lân cận. 4 ngày sau thông điệp cuối cùng, thuyền trưởng tàu chiến Colorado được lệnh huy động toàn bộ các đơn vị hải quân và lực lượng bảo vệ bờ biển để giúp tìm kiếm.
Cuộc tìm kiếm còn mở rộng ra các đảo bên cạnh, gồm đảo Phoenix và đảo Gardner (nay là Nikumaroro), với sự tham gia của không quân. Những nỗ lực tìm kiếm kéo dài đến tận ngày 19-7-1937, với chi phí lên đến 4 triệu USD, cao nhất cho tới thời điểm đó. Các tàu USS Lexington, Colorado và Itasca mỗi tàu tìm kiếm liên tục 6 ngày, bao phủ diện tích 390.000km2.
Ngay sau khi các cuộc tìm kiếm do chính phủ phát động chấm dứt, George P. Putnam (chồng Earhart) tài trợ cho một cuộc tìm kiếm tư nhân của các chính quyền địa phương ở các đảo và vùng biển Thái Bình Dương gần nơi bà mất tích, tập trung quanh Gilbert.
Cuối tháng 7-1937, Putnam thuê 2 chiếc thuyền nhỏ để tiến hành tìm kiếm quanh các đảo Phoenix, Giáng Sinh, Fanning và các quần đảo Gilbert, Marshall. Nhưng không phát hiện dấu vết nào của chiếc Electra, cũng như Earhart và hoa tiêu. Đến ngày 1-5-1939, nhà chức trách chính thức tuyên bố Earhart đã chết.
Những giả thuyết
Nhiều giả thuyết đã được đặt ra về vụ mất tích của Earhart. Trong đó có 2 thuyết được các nhà nghiên cứu và sử gia cho rằng có nhiều khả năng xảy ra. Thứ nhất, máy bay bị chìm. Nhiều nhà nghiên cứu tin rằng chiếc Electra hết nhiên liệu và Earhart cùng hoa tiêu Noonan bị chìm xuống biển.
Trong số đó có Đô đốc Richard R. Black, người lúc đó đang quản lý vùng biển quanh đảo Howland và có mặt trong phòng phát thanh trên tàu Itasca, ông khẳng định vào năm 1982 rằng “Electra đã đâm xuống biển khoảng 10 giờ sáng ngày 2-7-1937, cách Howland không xa”. Nhà sử học hàng không người Anh Roy Nesbit đã nghiên cứu các bằng chứng và kết luận rằng chiếc Electra không được bơm nhiên liệu đầy đủ trước lúc khởi hành, nên nhiều khả năng hết nhiên liệu và đâm xuống biển.
Ngay sau khi Earhart biến mất, Hải quân Hoa Kỳ cùng nhiều chuyên gia tin rằng chuyến bay của bà có thể kết thúc ở quần đảo Phoenix (nay thuộc Cộng hòa Kiribati), cách Howland khoảng 560km. Sau đó, người ta lại tin rằng bà đã hạ cánh xuống đảo Gardner khi bị hết nhiên liệu.
Từ năm 1988, Tổ chức TIGHAR chuyên nghiên cứu về các vụ tai nạn trong lịch sử hàng không đã gửi 10 đoàn điều tra đến Gardner. Họ tin rằng Earhart đã bay thêm 2 giờ rưỡi từ khi gửi thông điệp cuối cùng và đã hạ cánh xuống đảo Gardner khi hết nhiên liệu và chết ở đó. Trong thế chiến 2, đơn vị bảo vệ bờ biển Loran của Hoa Kỳ lập doanh trại ở đảo Gardner từ năm 1944-1945 nhưng không phát hiện dấu vết nào của Earhart.
 |
Amelia Earhart cùng chiếc Electra đã biến mất bí ẩn cùng bà năm 1937. |
Năm 1940, chuyên gia Gerald Gallagher phát hiện một bộ xương người ở Gardner mà ông tin rằng là của một phụ nữ. Ông gửi bộ xương đến Fiji năm 1941 để phân tích, thì có kết quả đó là xương đàn ông. Nhưng đến năm 1988, một phân tích dựa trên những dữ liệu của phân tích năm 1941 cho rằng đó là xương một phụ nữ da trắng.
Nhưng bộ xương đã bị thất lạc và đến nay vẫn còn là bí ẩn. TIGHAR còn phát hiện các dấu vết khả nghi ở đảo Gardner, gồm 1 bảng điều khiển bằng nhôm, một mảnh kim loại kỳ quặc bị cắt xé có cùng độ dày với cửa sổ của Elactra và một chiếc giày cao gót Cat Paw cỡ số 9, sản xuất từ năm 1930, giống với chiếc giày trong ảnh chụp của Earhart trong chuyến bay cuối cùng.
Tháng 12-2010, một đoàn sinh viên đại học tìm thấy hài cốt của một phụ nữ trẻ trên đảo Gardner. Nhưng các xét nghiệm ADN cho ra kết luận không dứt khoát rằng đó có phải là nữ phi công nổi tiếng hay không. Mọi chuyện đến nay vẫn là bí ẩn.
(Còn tiếp)
