Theo TS. Võ Trí Thành, hạ lãi suất điều hành khó khăn không phải do lạm phát, vì lạm phát khá ổn. Mặc dù mục tiêu lạm phát năm 2024 là 4-4,5%, nhưng nguyên nhân cơ bản vẫn là do áp lực tỷ giá.
Vừa qua, tiền đồng cũng đã một đợt "chao đảo" khi mất giá hơn 4% sau đó tỷ giá giảm trở lại. Ông Võ Trí Thành nhận định, Việt Nam giữ đồng nội tệ mất giá không quá mức 3,5% là chấp nhận được. Mặc dù phải cạnh tranh xuất khẩu nhưng không thể để đồng Việt Nam mất giá mạnh, để vừa giữ ổn định thanh khoản NH cũng như các vấn đề về USD và tiền đồng. Đồng thời, điều đó cũng là để bảo vệ doanh nghiệp nội địa.
"Trong 10 tháng đầu năm, thặng dư thương mại trên 24 tỷ USD như năm ngoái, nhưng thặng dư đó nhờ các doanh nghiệp FDI (mức thặng dư 30-40 tỷ USD). Còn doanh nghiệp nội địa thâm hụt hàng chục tỷ USD vì chủ yếu nhập đầu vào và sản xuất ra mặt hàng tiêu thụ trong nước, phần xuất khẩu chỉ một ít. Như vậy, nếu tiền đồng mất giá nhiều sẽ ảnh hưởng không chỉ là vấn đề dòng tiền, ổn định vĩ mô lạm phát mà doanh nghiệp nội địa sẽ rất khó khăn", TS. Võ Trí Thành phân tích.
TS. Võ Trí Thành cũng cho biết, trước mắt việc hạ lãi suất điều hành là rất khó, nên hiện nay đang thúc giục các NHTM hạ lãi suất cho vay, nhưng cần phải chờ thêm thời gian. Thứ nhất, lãi suất điều hành hạ ngấm sang lãi suất thương mại luôn có độ trễ. Thứ 2 là các NHTM trong giai đoạn cuối năm ngoái đầu năm nay huy động quá cao. Nếu hạ ngay thì NH lỗ nặng dù rất muốn cho vay.
Ông Võ Trí Thành cũng chia sẻ dù có khó khăn nhưng cách làm của Việt Nam thường rất linh hoạt. Chẳng hạn, bên cạnh tính thị trường, độ trễ, cũng còn có trách nhiệm của các NHTM như chấp nhận giảm bớt lợi nhuận để có những gói cho vay với lãi suất ưu đãi hơn. Đồng thời, hiện nay khẩu vị của các NH khác nhau, có nơi thiên về doanh nghiệp nhỏ và vừa, có nơi thiên về bất động sản… nên doanh nghiệp nên tìm hiểu các khẩu vị này để tiếp cận vốn thuận lợi hơn.
"Thực sự cần phải chung sức đồng lòng. Nếu hệ thống ngân hàng lành mạnh, năm sau có thể NHNN có thể hạ lãi suất điều hành chút nữa. Hiện tại vẫn phải cố gắng giữ lãi suất hiện nay dù áp lực tỷ giá vẫn còn. Và hi vọng các NHTM có thể cố gắng giảm lãi suất cho vay ngoài các gói ưu đãi của Chính phủ chỉ đạo", chuyên gia này kết luận.
