Điều gì sẽ diễn ra vào Ngày bầu cử?

(ĐTTCO) - Khi người Mỹ bỏ phiếu trong một trong những cuộc bầu cử Tổng thống quan trọng nhất trong nhiều thế hệ, đất nước đang ở trên bờ vực thẳm. Ở các tiểu bang chiến trường có khả năng quyết định kết quả, biên độ thăm dò giữa đảng viên Dân chủ Kamala Harris và đảng viên Cộng hòa Donald Trump rất mong manh.

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
Điều gì sẽ diễn ra vào Ngày bầu cử?

Những khoảng cách nhỏ bé này cùng sự bối rối chung về chính trị Hoa Kỳ hiện nay khiến việc dự đoán kết quả trở nên bất khả thi.

Các cuộc thăm dò có thể sai: cử tri có thể đã thay đổi đáng kể kể từ năm 2020 theo những cách mà chỉ có thể tự bộc lộ sau cuộc bầu cử. Thực tế là chúng ta không biết nhiều về bất cứ điều gì chắc chắn, và chúng ta có thể không bao giờ có thể gỡ rối tất cả các sợi chỉ tạo nên nút thắt của nền chính trị Hoa Kỳ.

Sau hai vụ ám sát Trump và quyết định đầy kịch tính của Tổng thống đương nhiệm Joe Biden khi rời khỏi cuộc đua vào tháng 8, hoàn toàn có khả năng cuộc bầu cử này sẽ mang đến nhiều bất ngờ lớn hơn nữa. Nhưng theo tình hình hiện tại, có ba khả năng lớn về những gì sẽ xảy ra vào Ngày bầu cử.

Tất cả đều mang theo những thách thức riêng của mình – đối với Hoa Kỳ và đối với thế giới.

Khả năng 1: sự trở lại của Trump

Ông Trump có thể làm nên lịch sử và giành lại Nhà Trắng. Chỉ có Grover Cleveland mới có thể đắc cử Tổng thống lần thứ hai (năm 1892) sau khi chịu thất bại 4 năm trước đó.

Nếu Trump thực sự thắng cử, có thể ông sẽ đi theo con đường tương tự như con đường ông đã đi vào năm 2016 – bằng cách một lần nữa phá vỡ “bức tường xanh” và giành chiến thắng ở các tiểu bang chiến trường Pennsylvania, Wisconsin và Michigan.

Chiến công này có thể có nghĩa là chiến thuật vận động quần chúng của ông đã có hiệu quả.

Chiến thắng của ông Trump sẽ đại diện cho đỉnh cao của một dự án thế hệ của cánh hữu Mỹ. Chính quyền Trump thứ hai sẽ rất khác so với chính quyền đầu tiên – phong trào đằng sau Trump có tổ chức hơn, tập trung hơn và nhận thức được những sai lầm của Nhà Trắng Trump đầu tiên. Nó cũng sẽ phải đối mặt với các rào cản dân chủ yếu đi đáng kể .

Việc thực hiện chương trình nghị sự cấp tiến của Trump, cùng với một số hoặc toàn bộ chương trình nghị sự cực hữu rộng lớn hơn được nêu chi tiết trong Dự án 2025 của Quỹ Heritage, sẽ định hình lại hoàn toàn cuộc sống của người Mỹ và tạo ra sự hỗn loạn về chính trị và kinh tế.

Phần còn lại của thế giới sẽ phải định hướng lại một lần nữa xung quanh Trump.

Trump có thể làm nên lịch sử và giành lại Nhà Trắng. Ảnh AP/Mike Stewart

Trump có thể làm nên lịch sử và giành lại Nhà Trắng. Ảnh AP/Mike Stewart

Khả năng 2: Harris làm nên lịch sử

Harris hoàn toàn có thể làm nên lịch sử – không chỉ bằng cách đánh bại Trump, mà còn bằng cách trở thành người phụ nữ và người phụ nữ da màu đầu tiên giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ.

Giống như Trump, nếu Harris giành chiến thắng, có khả năng bà sẽ giành chiến thắng ở một hoặc nhiều tiểu bang chiến trường – cụ thể là Pennsylvania và Georgia.

Đối với Harris, chiến thắng có thể đến từ tỷ lệ cử tri nữ và cử tri da màu, đặc biệt là người Mỹ gốc Phi, đi bỏ phiếu cao hoặc thông qua sự kết hợp giữa tỷ lệ cử tri của nhóm cử tri cốt lõi của Đảng Dân chủ và các cử tri dao động ở các tiểu bang quan trọng như Pennsylvania.

Cách Harris giành chiến thắng – và giành chiến thắng bao nhiêu – sẽ rất quan trọng, đối với cả hậu quả ngay sau cuộc bầu cử và định hình chính quyền Harris trong tương lai.

Một câu hỏi lớn: liệu bà có thể giành chiến thắng đủ để ngăn chặn sự phản kháng của Trump và phong trào đằng sau ông hay không? Như nhà văn người Úc Don Watson đã lưu ý, chiến thắng của Harris có thể được coi là một thất bại mang tính sống còn của phong trào MAGA.

Phản ứng của những người ủng hộ Trump trước thất bại này – và cách các thể chế Hoa Kỳ phản ứng trước phản ứng của họ – sẽ là phép thử quan trọng đối với nền dân chủ Hoa Kỳ.

Nếu Harris thắng, có khả năng sẽ thắng ở một hoặc nhiều tiểu bang chiến trường. Ảnh AP/Jacquelyn Martin

Nếu Harris thắng, có khả năng sẽ thắng ở một hoặc nhiều tiểu bang chiến trường. Ảnh AP/Jacquelyn Martin

Khả năng 3: quá sát nút để tuyên bố kết quả

Điều này đưa chúng ta đến khả năng thứ ba: các cuộc thăm dò là chính xác và đây là một cuộc đua rất sít sao đến mức biên độ ở các tiểu bang chiến trường chỉ là hàng nghìn phiếu bầu, hoặc thậm chí ít hơn.

Nếu sít sao như vậy, việc kiểm phiếu có thể mất nhiều ngày. Và có thể có kiểm phiếu lại sau đó.

Trong khi có nhiều thuyết âm mưu, việc trì hoãn kết quả như thế sẽ là kết quả hoàn toàn có thể dự đoán được và bình thường . Ở Hoa Kỳ, không có một hệ thống nào để kiểm phiếu; các cuộc bầu cử được các tiểu bang điều hành theo từng quận và mỗi tiểu bang thực hiện theo cách khác nhau.

Ví dụ, Pennsylvania và Wisconsin không thể bắt đầu kiểm phiếu qua thư cho đến khi các điểm bỏ phiếu mở cửa vào Ngày bầu cử.

Sau đó, còn có hiện tượng được cho là “chuyển dịch xanh” hoặc “ảo ảnh đỏ” đôi khi xảy ra vào đêm bầu cử.

Hiện nay có nhiều cách để bỏ phiếu tại Hoa Kỳ – trực tiếp vào Ngày bầu cử, bỏ phiếu sớm trước Ngày bầu cử hoặc bỏ phiếu qua thư. Và thời gian để kiểm những lá phiếu khác nhau này có thể khác nhau. Vì vậy, có vẻ như một ứng cử viên đang giành chiến thắng vào đầu đêm (ví dụ, khi kiểm phiếu trực tiếp) chỉ để đối thủ của họ từ từ đảo ngược tình thế (khi kiểm phiếu qua thư).

Việc kiểm phiếu có thể mất nhiều ngày. Và có thể có kiểm phiếu lại sau đó. Ảnh AP/Mike Stewart

Việc kiểm phiếu có thể mất nhiều ngày. Và có thể có kiểm phiếu lại sau đó. Ảnh AP/Mike Stewart

Trong cuộc bầu cử năm 2020, điều này có nghĩa là các vị trí dẫn đầu của Trump ("đỏ") đã dần mất đi trước các phiếu bầu của Biden ("xanh"). Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng các quận mà Biden giành chiến thắng có số phiếu trung bình chậm hơn so với các quận mà Trump giành chiến thắng - do đó có cái gọi là "chuyển dịch xanh".

Đây là một hiện tượng hoàn toàn bình thường – và hợp pháp. Ví dụ, tại Nevada, luật tiểu bang cho phép kiểm phiếu qua thư 4 ngày sau Ngày bầu cử, miễn là chúng được đóng dấu bưu điện trước Ngày bầu cử.

Tuy nhiên, Trump và những người đại diện cho ông như Steve Bannon đã tung ra các thuyết âm mưu.

Bằng cách tuyên bố chiến thắng do căn cứ vào số phiếu "ảo ảnh đỏ" ban đầu ở các tiểu bang quan trọng trước khi kiểm hết tất cả các phiếu bầu, Trump đã có thể tạo ra thứ mà Bannon mô tả là "cơn bão lửa" - đã dẫn đến cuộc nổi loạn ngày 6/1/2021.

Điều này rất có thể xảy ra lần nữa. Trên thực tế, Bannon vừa mới được thả khỏi tù sau 4 tháng thụ án vì tội khinh thường Quốc hội, và một lần nữa có thể là động lực thúc đẩy bất kỳ thách thức nào sau bầu cử của chiến dịch tranh cử của Trump.

Trong khi đó, Trump lại nói rằng "cuộc bầu cử này phải được quyết định vào lúc 9 giờ, 10 giờ, 11 giờ đêm thứ Ba" - đặt nền tảng cho những thuyết âm mưu bầu cử tiếp theo.

Sự chậm trễ là bình thường – nhưng đầy rủi ro

Ông Trump đã nói rất rõ rằng ông sẽ không chấp nhận một thất bại bầu cử khác. Nếu thua, ông hoặc những người đại diện của ông có thể sẽ sử dụng các thuyết âm mưu tương tự một lần nữa. Họ cũng có thể sử dụng các thách thức pháp lý đối với việc kiểm phiếu như đã làm vào năm 2020 - vừa để phản đối kết quả vừa một lần nữa huy động phong trào MAGA.

Trong trường hợp có kết quả sát nút, một số tiểu bang có thể sẽ phải kiểm phiếu lại.

Có những quy tắc khác nhau cho việc này ở các tiểu bang khác nhau. Ví dụ, nếu biên độ trong vòng 0,5% ở Georgia, ứng cử viên có thể yêu cầu kiểm phiếu lại.

Trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2020, Biden đã đánh bại Trump một cách sít sao ở Georgia với 0,25%, điều này đã kích hoạt việc kiểm phiếu lại hoàn toàn bằng tay. Associated Press tuyên bố Biden là người chiến thắng của tiểu bang này hơn 2 tuần sau Ngày bầu cử. Một cuộc kiểm phiếu lại lần thứ hai sau đó đã được Bộ trưởng Ngoại giao Georgia Brad Raffensperger xác nhận lại.

Một lần nữa, đây là một phần bình thường của quá trình. Nó đảm bảo tất cả các phiếu bầu được tính chính xác và kết quả phản ánh ý chí dân chủ của người dân Mỹ tốt nhất có thể (phải thừa nhận là có nhiều sai sót) mà hệ thống cho phép.

Sự trì hoãn như vậy, mặc dù hợp lý, sẽ làm gia tăng nguy cơ thực sự về bạo lực chính trị và bất ổn ở Hoa Kỳ.

Trong trường hợp có tỷ lệ phiếu bầu sát nút, một số tiểu bang cũng có thể sẽ phải kiểm phiếu lại. EPA/ERIK S. LESSER

Trong trường hợp có tỷ lệ phiếu bầu sát nút, một số tiểu bang cũng có thể sẽ phải kiểm phiếu lại. EPA/ERIK S. LESSER

Không có kết quả nào trong số này là tất yếu. Năm 2024 không phải là năm 2020; cũng không phải là năm 2016. Những gì xảy ra tiếp theo ở Mỹ phụ thuộc vào sự chuyển động và tương tác của rất nhiều chủ đề rối rắm, không thể biết được nơi nào kết thúc và nơi nào bắt đầu.

Trong tất cả những điều này, chỉ có một điều chắc chắn. Bất kể kết quả thế nào – và bất kể mất bao lâu để vượt qua – thì những chia rẽ và thuyết âm mưu đã làm mất ổn định nền chính trị Hoa Kỳ trong một thời gian dài sẽ không dễ dàng hoặc nhanh chóng được giải quyết.

Các tin khác