Một nhóm công tác được thành lập bởi Ngân hàng Canada, Ngân hàng Anh, Ngân hàng Nhật Bản, Ngân hàng Trung ương Châu Âu, Ngân hàng Riksbank của Thụy Điển, Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ và Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, cùng với Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS), tất cả đều được cho là có chung một động lực - tránh các rào cản ngoài ý muốn để chuyển các loại tiền tệ có chủ quyền dưới dạng điện tử.
Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) vắng mặt trong nhóm quốc tế trên, mặc dù Trung Quốc là nước đi đầu thế giới trong việc thử nghiệm đồng tiền kỹ thuật số có chủ quyền của riêng mình. Trung Quốc là thành viên của Ủy ban Thanh toán và Cơ sở hạ tầng Thị trường tại BIS, một diễn đàn quốc tế dành cho các ngân hàng trung ương.
“Chúng tôi tập hợp lại với nhau bởi vì chúng tôi có một nền tảng chung. Một loại tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương có thể là một công cụ quan trọng để giúp các ngân hàng trung ương đáp ứng các mục tiêu chính sách công của mình. Tuy nhiên chưa có ngân hàng trung ương nào tham gia có kế hoạch chính thức phát hành tiền tệ kỹ thuật số”, Jon Cunliffe, Phó Thống đốc Ngân hàng Trung ương Anh, cho biết trong cuộc họp báo trực tuyến hôm 8-10.
Benoit Coeure, người đứng đầu Trung tâm Đổi mới BIS và là cựu thành viên hội đồng quản trị của Ngân hàng Trung ương Châu Âu, cho biết mặc dù đã có một số cuộc thảo luận với Trung Quốc, nhưng đồng nhân dân tệ kỹ thuật số mới ra đời của họ chủ yếu dành cho mục đích sử dụng trong nước, khiến việc hợp tác quốc tế trở nên không cần thiết.
Đồng nhân dân tệ kỹ thuật số của Trung Quốc chưa được chính thức triển khai, nhưng nó đã được sử dụng trong các giao dịch trị giá hơn 1,1 tỷ nhân dân tệ (162 triệu USD) như một phần của một loạt các chương trình thử nghiệm đang diễn ra trên khắp đất nước trong năm qua.
Theo Fan Yifei - Phó Thống đốc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc, các thử nghiệm này đã diễn ra ở các thành phố Thâm Quyến, Tô Châu, Xiongan (khu vực mới được thành lập từ 4-2017) và Thành Đô, cũng như tại các địa điểm tổ chức Thế vận hội Olympic mùa đông 2022 ở Bắc Kinh, với 13 triệu giao dịch đã được xử lý bằng tiền tệ. Điều này làm cho nó trở thành loại tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương được sử dụng rộng rãi nhất trong môi trường thương mại.
Một bài báo tháng trước trên China Finance, một tạp chí do PBOC điều hành, nhấn mạnh sự cần thiết của việc Trung Quốc trở thành quốc gia đầu tiên phát hành đồng tiền kỹ thuật số nhằm thúc đẩy quốc tế hóa đồng nhân dân tệ và giảm sự phụ thuộc vào hệ thống thanh toán toàn cầu dựa trên đồng USD.
Sky Guo, người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Công ty blockchain Cypherium có trụ sở tại New York, cho biết một đồng nhân dân tệ kỹ thuật số sẽ cải thiện hiệu quả quản lý chính sách công và sẽ giúp Trung Quốc thúc đẩy nền kinh tế trong nước. Công ty của Guo đã hợp tác với Mạng lưới dịch vụ chuỗi khối do chính phủ Trung Quốc hậu thuẫn, mạng này tập trung vào việc doanh nghiệp sử dụng công nghệ chuỗi khối.
Ông Guo nói trong bước tiếp theo Trung Quốc có khả năng sẽ xem xét các giao dịch nhân dân tệ kỹ thuật số xuyên biên giới, vì cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đã thúc đẩy Bắc Kinh phát triển hệ thống thanh toán của riêng mình cho thương mại và đầu tư toàn cầu, đẩy nhanh nỗ lực quốc tế hóa đồng nhân dân tệ, và do đó giảm sự phụ thuộc của Trung Quốc vào hệ thống thanh toán bằng USD.
“Có sự khác biệt với đồng nhân dân tệ kỹ thuật số, bởi vì Trung Quốc muốn phát triển hệ thống của riêng mình, độc lập với hệ thống thanh toán hiện tại do USD thống trị. Trung Quốc nên có con đường phát triển riêng và hệ thống tài chính riêng. Trung Quốc cũng có thể muốn các quốc gia khác sử dụng đồng nhân dân tệ kỹ thuật số để họ có thể theo dõi và kiểm soát dòng vốn ra vào nước này dễ dàng hơn, thông qua nền tảng thanh toán toàn cầu của riêng mình. Điều này cũng sẽ cho phép giám sát tốt hơn các hoạt động rửa tiền và các hoạt động bất hợp pháp khác” - Jerry Chan, Giám đốc điều hành Công ty blockchain TAAL, cho biết.
“Trung Quốc chắc chắn muốn mọi người sử dụng tiền tệ kỹ thuật số của họ vì họ muốn chiếm thị phần đó, nhưng mong muốn lớn hơn là khả năng kiểm soát dòng vốn chảy ra. Nếu bạn sử dụng tiền tệ kỹ thuật số của Trung Quốc, thì PBOC muốn biết nó sẽ đi đến đâu trên toàn cầu” - ông Chan lưu ý về cách các loại tiền kỹ thuật số được theo dõi.
Ông Chan cho biết thêm những lo ngại về việc tài sản kỹ thuật số có thể được sử dụng để bay vốn cũng đã khiến chính phủ Trung Quốc cấm công dân của mình trao đổi trực tiếp đồng nhân dân tệ lấy các loại tiền điện tử như bitcoin thông qua các trang web trực tuyến và họ cũng đã đóng cửa các sàn giao dịch tiền điện tử.
Nhưng các biện pháp kiểm soát và hạn chế vốn khó khăn đối với tiền điện tử ở Trung Quốc trái ngược với các nguyên tắc về tiền kỹ thuật số đang được các ngân hàng trung ương lớn khác áp dụng.
Ông Coeure nói các hình thức tiền thương mại mới như tiền điện tử tư nhân là các công cụ khác nhau được sử dụng làm phương tiện thanh toán sẽ cùng tồn tại với các loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương trong cùng một hệ sinh thái, miễn là chúng mang lại sự ổn định và an toàn cho người dân.
Trong khi Trung Quốc đã dẫn đầu trong việc số hóa nền kinh tế toàn cầu và có thể giành được lợi thế cho người áp dụng đầu tiên, ông Chan nói rằng các hạn chế đối với dòng vốn và tiền tư nhân đặt ra câu hỏi liệu những điều này cuối cùng có thể làm tổn hại đến tham vọng kỹ thuật số của Trung Quốc và nền kinh tế về lâu dài hay không kỳ hạn.
Các công ty sẽ cần quyết định xem liệu họ có chấp nhận việc kinh doanh ở Trung Quốc sẽ yêu cầu họ phải thích ứng với đồng nhân dân tệ kỹ thuật số hay không, hay thay vào đó họ sẽ sử dụng các loại tiền kỹ thuật số khác có thể chuyển đổi tự do bên ngoài Trung Quốc.
Ông Chan nói: “Đây có lẽ sẽ là thí nghiệm kinh tế lớn nhất mà Trái đất từng chứng kiến. Một khi chúng tôi chuyển sang kỹ thuật số, điều đó chỉ có nghĩa là các loại tiền kỹ thuật số này sẽ cạnh tranh với nhau. Các biên giới ảnh hưởng kinh tế này sẽ không còn được ngăn chặn bởi các biên giới chính trị nữa”.
