Ông hứa sẽ tiết lộ một vũ khí chiến lược mới để đối phó với Hoa Kỳ nhưng sau đó thu hẹp một loạt các vụ thử tên lửa đạn đạo; ông đã gửi một lá thư chia buồn tới Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in về coronavirus vào tháng 3 để rồi sau đó phá hủy văn phòng liên lạc trị giá 15 triệu đô la mà Seoul xây dựng để trao đổi những tin nhắn như vậy.
Hôm thứ Tư 24-6, ông Un tiếp tục gây bất ngờ, tuyên bố đình chỉ các kế hoạch hành động quân sự mới được công bố chống lại Hàn Quốc. Vài giờ sau, Seoul cho biết họ đã quan sát thấy Triều Tiên gỡ bỏ các loa phóng thanh được lắp đặt gần đây để phát sóng tuyên truyền qua biên giới.
Bloomberg cho rằng, trong khi các nhà lãnh đạo Triều Tiên từ lâu đã khai thác sự khó đoán của họ để gây áp lực lên các đối thủ nước ngoài, thì những thay đổi chính sách gần đây có thể chỉ ra một vấn đề sâu sắc hơn đối với ông Un: Ông đang bị mắc kẹt. Hơn 2 năm sau một cuộc họp thượng đỉnh chưa từng có với người đồng nhiệm phía Nam bán đảo, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Trung Quốc Tập Cận Bình, ông Un vẫn không đạt được việc dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt và đảm bảo an ninh mà ông muốn.
Để phá vỡ bế tắc, ông Un cần tạo đủ áp lực để buộc ông Trump trở lại bàn đàm phán, hòng có thể nhận được sự hỗ trợ cho nền kinh tế ốm yếu của đất nước. Nhưng Triều Tiên phải cẩn thận để tránh bất kỳ hành động nào thúc đẩy một cuộc đối đầu quân sự với một Hoa Kỳ có sức mạnh vượt trội, hoặc khiến Washington và Bắc Kinh chồng chất thêm nhiều lệnh trừng phạt hơn nữa.
Đây là một trò chơi khó và Bình Nhưỡng hiện có một số đòn bẩy để thực sự ảnh hưởng đến Washington, theo ông Mintaro Oba, một cựu ngoại giao Hoa Kỳ chuyên về các vấn đề trên Bán đảo Triều Tiên. "Tôi nghi ngờ rằng họ sẽ tiếp tục tăng cường căng thẳng hết mức có thể, nhưng miễn cưỡng thực hiện các hành động khiêu khích có thể đóng hoàn toàn cánh cửa lôi kéo Tổng thống Trump", ông Oba nói.
Thời gian chờ
Ông Un đã thử một loạt phương pháp tiếp cận kể từ hội nghị thượng đỉnh chính thức cuối cùng của ông với Trump vào tháng 2 năm 2019 đã bị phá vỡ mà không có thỏa thuận.
Đầu tiên, ông Un tăng cường các cuộc thử nghiệm vũ khí và cảnh báo về phía Hoa Kỳ trong khi chủ yếu bỏ qua các đề nghị đối thoại của ông Moon. Trong những ngày gần đây, ông đã sốc em gái của mình, Kim Yo Jong, lên để lãnh đạo một chiến dịch khiêu khích và đe dọa chống lại Hàn Quốc, bao gồm cả vụ phá hủy "đại sứ quán trên thực tế" của họ ở phía Bắc biên giới vào ngày 16-6.
Đột nhiên, khi bán đảo đang chuẩn bị kỷ niệm 70 năm Chiến tranh Triều Tiên vào thứ Năm, truyền thông nhà nước đưa tin ông Un đã ra lệnh cho quân đội hoãn lại kế hoạch của họ đối với Hàn Quốc. Sau đó, quan chức cấp cao của Triều Tiên Kim Yong Chol cảnh báo rằng việc đình chỉ quân sự có thể bị xét lại nếu các quan chức Hàn Quốc không cẩn thận.
Mặc dù sự đảo ngược như vậy đã khiến cả thế giới phải đoán, nhưng chúng cũng cho thấy ông Un đang sẵn sàng nhận mọi thứ cho đến nay.
Những hành động nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như tấn công mục tiêu quân sự của Hàn Quốc hoặc phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa có khả năng tấn công Hoa Kỳ, có thể gây ra hậu quả nguy hiểm nếu Tổng thống Trump coi cuộc khủng hoảng là mối đe dọa đối với cơ hội tái đắc cử của mình.
Cựu cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ John Bolton, tuyên bố trong cuốn hồi ký mới phát hành mà ông Trump gọi quyết định gặp ông Kim ở Singapore vào năm 2018 là một cuộc tập trận trên báo chí công khai, chỉ có thể khẳng định tính toán đó.
"Nếu ông Un tiến hành một cuộc thử nghiệm ICBM đầy khiêu khích, Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng ông sẽ đi xa hơn bất kỳ người tiền nhiệm nào, để giúp xây dựng một chế độ hòa bình trên Bán đảo Triều Tiên", ông John Sitilides, một chiến lược gia địa chính trị tại Trilogy, nói.
Lợi thế chiến lược
Có thể có một số lợi thế cho ông Un khi chờ đợi. Chế độ của ông có thể tiếp tục tạo ra các vật liệu phân hạch và bom, xây dựng một kho vũ khí có thể đạt tới 100 đầu đạn hạt nhân vào cuối năm nay, theo Hiệp hội Kiểm soát vũ khí.
Điều đó sẽ khiến nó trở thành mối đe dọa nhiều hơn cho bất kỳ ai chiến thắng trong cuộc bầu cử ở Hoa Kỳ và tăng đòn bẩy của ông Un trong các cuộc đàm phán. Vì vậy, Bình Nhưỡng đã tỏ ra lão luyện trong việc trốn tránh các lệnh trừng phạt thông qua việc chuyển hàng hóa bất hợp pháp trên biển, thường ở vùng biển giữa bờ biển và Trung Quốc.
Tệ nhất kể từ năm 1997
Nền kinh tế của Bắc Triều Tiên có thể đang thu hẹp nhất kể từ cuộc khủng hoảng giữa năm 1990.
Tuy nhiên, ông Un khó có thể tìm thấy hai nhà lãnh đạo thuận lợi hơn ở Washington và Seoul so với ông Trump và ông Moon. Tổng thống Moon, người đã dành phần lớn sự nghiệp của mình để tìm kiếm hòa bình với Triều Tiên, bị hiến pháp cấm trong việc tìm kiếm một nhiệm kỳ thứ hai sau khi nhiệm kỳ hiện tại của ông hết hạn vào năm 2022.
Ông Trump, trong khi đó, đã vung tay đe dọa hủy diệt hoàn toàn Triều Tiên trong suốt năm đầu cầm quyền để sau đó tự hào về việc "phải lòng" ông Un và liên tục lặp lại sự chỉ trích của Bình Nhưỡng về các hoạt động quân sự của Mỹ trên bán đảo. Ứng cử viên Dân chủ giả định, cựu Phó Tổng thống Joe Biden, đã báo hiệu một chính sách đối đầu hơn, thề nhấn mạnh đến quyền con người.
Những lời chỉ trích như vậy khiến ông Trump khó có thể tổ chức một hội nghị thượng đỉnh khác với ông Un và tăng các khuyến khích trừng phạt Triều Tiên nếu nước này phá vỡ sự đóng băng hơn hai năm trong các vụ thử bom hạt nhân và ICBM. Cho đến nay, tổng thống Hoa Kỳ đã phớt lờ các thử nghiệm tên lửa tầm ngắn của Kim, mặc dù những vũ khí đó vi phạm nghị quyết của Liên Hợp Quốc và dường như được thiết kế để gây hại cho quân đội Hoa Kỳ và các đồng minh của Hoa Kỳ trong khu vực.
Ông Un vẫn có thể có nguy cơ khiêu khích nghiêm trọng hơn khi áp lực bầu cử gia tăng đối với ông Trump. Các chuyên gia trong nhiều tháng đã dự đoán rằng Triều Tiên có thể sớm chứng minh khả năng phóng một tên lửa có khả năng hạt nhân mới từ tàu ngầm, làm suy giảm khả năng ngăn chặn một cuộc phản công của Hoa Kỳ trong một cuộc xung đột.
Chuẩn bị ra mắt
Các quan chức quốc phòng Hàn Quốc trong những ngày gần đây cho biết Triều Tiên dường như chuẩn bị cho cuộc diễu hành quân sự để kỷ niệm 75 năm thành lập Đảng Công nhân cầm quyền của Triều Tiên vào tháng 10. Chính quyền Hoa Kỳ cũng đã quan sát các bệ phóng ICBM thử nghiệm của quân đội Triều Tiên, tờ báo DongA Ilbo đưa tin hồi đầu tháng, cho thấy chế độ này đã chuẩn bị cho lần phóng đầu tiên như vậy kể từ tháng 11 năm 2017.
Một thử nghiệm như vậy đặt ra thách thức rất lớn bởi vì nó có thể cắt xén sự hỗ trợ cho các biện pháp trừng phạt của Trung Quốc và Nga, cả hai đã cắt giảm thương mại với Triều Tiên sau các cuộc thử nghiệm trước đó. Trong tháng 3 và tháng 4, xuất khẩu của Triều Tiên sang Trung Quốc đã giảm hơn 90% so với một năm trước, theo Tổng cục Hải quan Trung Quốc.
Soo Kim, một nhà phân tích chính sách của Rand Corp, cho biết việc đình chỉ các kế hoạch quân sự mới nhất của Triều Tiên đối với Hàn Quốc có thể đã không chỉ ra một sự thay đổi chiến lược lớn.
