Anh - "Ngày tự do" đầy âu lo
Vương quốc Anh đã chính thức bước vào "Ngày Tự do" (ngày dỡ bỏ hầu hết các hạn chế vì Covid, kể cả khẩu trang) từ 0h ngày 19-7, sau hơn 1 năm thực hiện các biện pháp chống dịch nghiêm ngặt. Thủ tướng Anh Boris Johnson đã tự tin đi đến quyết định này sau khi hầu hết dân số trưởng thành (66%) của đất nước đã được tiêm 2 mũi vaccine.
Mặc dù tiêm chủng giúp hạn chế các ca bệnh nặng và tử vong, song số ca mắc vẫn gia tăng không ngừng, có ngày hơn 50.000 ca mới và trung bình trên 46.000 ca/ngày. Ngoài ra, có rất ít bằng chứng cho thấy vaccine có thể ngăn chặn những ảnh hưởng kéo dài của Covid-19 đối với người bị mắc. Các nhà khoa học cảnh báo khả năng miễn dịch cộng đồng chưa đạt được và khoảng 17 triệu người, bao gồm cả những nhóm dễ bị tổn thương, vẫn chưa được chủng ngừa.
Không như ở Singapore, nơi chiến lược "sống chung" với Covid đi kèm với việc mở cửa "từng gói một", Anh lại chọn lộ trình "Vụ nổ lớn" (Big Bang), tức dỡ bỏ ngay lập tức hầu hết giới hạn từ ngày 19-7. Hơn 100 bác sĩ và nhà khoa học Anh cảnh báo việc xóa bỏ các biện pháp giãn cách xã hội là quá sớm và đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất chính là trẻ em và thanh niên. Không chỉ vậy, chiến lược này sẽ tạo ra mảnh đất màu mỡ cho sự xuất hiện của các biến thể có khả năng kháng vaccine. "Chúng tôi cho rằng chính phủ đang tiến hành một thử nghiệm nguy hiểm" - cảnh báo viết.
Các ngành dịch vụ liên quan đến du lịch, nhà hàng, khách sạn sẽ được hưởng lợi lớn từ việc dỡ bỏ các biện pháp hạn chế. Nhưng việc dỡ bỏ các hạn chế đã tạo ra những thách thức, như việc mở cửa lại ngành dịch vụ khách hàng có thể dẫn đến sự gia tăng đáng kể số ca mắc. Nhiều dự báo cho rằng quyết định gỡ bỏ hạn chế của chính phủ Anh có thể dẫn đến làn sóng Covid-19 thứ 3 với sự tăng vọt về số ca nhập viện và tử vong. Mặc dù vaccine ngừa Covid-19 có hiệu quả cao nhưng không thể ngăn chặn bệnh dịch 100%. Nhiều người có thể vẫn mắc bệnh dù được tiêm phòng đầy đủ.
Trong khi đó, sự phục hồi của ngành nhà hàng khách sạn vẫn không kéo được nền kinh tế. Tháng 6, sự phục hồi của nền kinh tế Anh đã chậm lại bất chấp lĩnh vực khách sạn đã gia tăng hoạt động. Chỉ 5 trong số 14 lĩnh vực (được theo dõi bởi Lloyds Bank) báo cáo mức tăng trưởng nhanh hơn vào tháng 6. Chỉ số quản lý mua hàng cho các công ty trong lĩnh vực dịch vụ và sản xuất thống trị của Anh cũng cho thấy tốc độ phục hồi trong tháng 6 đã chậm lại.
Australia - 4 giai đoạn
Tại Australia, Thủ tướng Scott Morrison cho biết chính phủ đã thông qua kế hoạch 4 giai đoạn để đưa đất nước trở về thời kỳ trước dịch Covid-19. Chưa có khung thời gian cụ thể cho từng giai đoạn nhưng việc chuyển tiếp qua từng giai đoạn sẽ tùy vào tỷ lệ tiêm vaccine ngừa Covid-19 và các khuyến cáo, mô hình của chuyên gia. Hiện nước này đang ở giai đoạn 1, với mục tiêu chính là tiếp tục hạn chế việc lây nhiễm cộng đồng.
Phong tỏa sẽ chỉ được sử dụng như biện pháp cuối cùng. Lượng khách quốc tế nhập cảnh giảm 50%, ít nhất đến đầu năm 2022 để giảm áp lực cho khách sạn đang được dùng làm cơ sở cách ly. Giai đoạn 2 sẽ tập trung vào chính sách nhằm giảm thiểu bệnh nặng, tỷ lệ nhập viện và tử vong vì Covid-19. Lệnh phong tỏa sẽ được sử dụng trong trường hợp đặc biệt cần thiết để ngăn tỷ lệ nhập viện và tử vong.
Với khách quốc tế, người tiêm vaccine sẽ được tiếp nhận nhiều hơn người chưa tiêm. Người dân trong nước đã tiêm vaccine được nới lỏng các quy định trong trường hợp phong tỏa. Việc chuyển từ giai đoạn 1 sang giai đoạn 2 sẽ cần điều kiện là phần lớn dân số được tiêm phòng đầy đủ. Ước tính ít nhất đến cuối năm 2021 Australia mới tiêm mũi đầu tiên cho toàn bộ người trưởng thành, do đó giai đoạn 2 có thể sẽ bắt đầu vào nửa đầu năm 2022.
Sang giai đoạn 3, Covid-19 sẽ được coi như bệnh cúm và có thể chỉ cần tiêm nhắc mỗi năm để đối phó các biến chủng mới. Người tiêm phòng đầy đủ có thể đi ra nước ngoài. Trong giai đoạn này, sẽ không có phong tỏa, không hạn chế người Australia đã tiêm vaccine từ nước ngoài về, không hạn chế trong nước đối với người đã tiêm vaccine, tăng lượng tiếp nhận sinh viên quốc tế.
Hành lang đi lại an toàn với các nước đạt tiến độ phòng dịch tương tự sẽ được duy trì. Tuy nhiên, việc xét nghiệm trước và sau các chuyến bay với người chưa tiêm vaccine, và hệ thống hộ chiếu vaccine có thể giữ nguyên. Giai đoạn 4, xã hội sẽ quay trở lại như trạng thái trước đại dịch dù việc xét nghiệm trước và sau chuyến bay với người nhập cảnh vẫn giữ nguyên.
Tính đến đầu tháng 6, nền kinh tế Australia đã phục hồi nhanh chóng và lớn hơn so với quy mô trước đại dịch Covid-19. Các số liệu cho thấy GDP tăng 1,8% trong quý đầu tiên, vượt các kỳ vọng. Tăng trưởng được thúc đẩy bởi nhu cầu tăng cao đối với hàng hóa trên thế giới và chi tiêu của người tiêu dùng và doanh nghiệp.
Theo Cục Thống kê Australia, chi tiêu hộ gia đình tăng, đầu tư của các doanh nghiệp và giá quặng sắt, khí đốt cao hơn đã góp phần thúc đẩy việc hồi phục. Một lượng lớn chi tiêu của chính phủ và kích thích kinh tế từ Ngân hàng Dự trữ Australia đã giúp sự phục hồi. Ngân hàng Trung ương Australia đã giữ lãi suất ở mức thấp kỷ lục 0,1% và sẽ tiếp tục giảm chi phí đi vay để giúp thúc đẩy sự phục hồi kinh tế.
Tuy nhiên, việc triển khai vaccine Covid-19 tương đối chậm của nước này vẫn là nguy cơ tiềm ẩn đối với sự phục hồi kinh tế bền vững. Theo một cuộc thăm dò ý kiến của các nhà kinh tế của Reuters, sự gia tăng các biến thể Covid-19 mới ở Sydney, thành phố đông dân nhất của Australia và ở một số tiểu bang, đang đe dọa sự phục hồi kinh tế trong những quý tới. Tăng trưởng hiện được dự báo 0,1% hàng quý so với mức 0,9% được dự đoán trong cuộc thăm dò hồi tháng 4. Nếu thành hiện thực, đây sẽ là mức tăng trưởng yếu nhất kể từ khi nền kinh tế Australia thoát khỏi suy thoái năm trước.
| Việc mở cửa ngay lập tức về kinh tế có vẻ là điều tốt, nhưng nếu kết quả là làn sóng nhiễm trùng khác, về lâu dài nó sẽ rất tồi tệ cho kinh tế Vương quốc Anh. |
